Η γηραιά Ελλάς και η άνοια της Δύσης
Κινδυνεύουν οι Δυτικές δημοκρατίες; Οταν πλανητάρχης είναι ο Τραμπ η σκέψη μοιάζει, αν όχι αυτονόητη, τουλάχιστον λογική. Οταν στη γηραιά δημοκρατία της Γαλλίας η Μαρίν Λεπέν εμφανίζεται ως η επικρατέστερη υποψήφια για τον α΄ γύρο των προεδρικών εκλογών η σκέψη μοιάζει επείγουσα. Κι όταν η Λεπέν είναι η μόνη δυτική που τόλμησε να μην υποστεί την πολιτισμική ταπείνωση της μαντίλας για να συναντήσει τον Μουφτή της Ιερουσαλήμ τότε τα πράγματα μπερδεύονται ακόμη περισσότερο. Ας μην ξεχνάμε τις περυσινές πομπές των Ιταλών που σκέπασαν τη γύμνια της Αφροδίτης του Καπιτωλίου για να επισκεφθεί το μουσείο ο πρόεδρος του Ιράν. Εφτασαν να ντρέπονται για τον πολιτισμό τους;
Είδα επίσης ότι η κ. Κουντουρά, υπουργός Τουρισμού της Ελληνικής Δημοκρατίας ντύθηκε μουσουλμάνα για την επίσκεψή της στη Σαουδική Αραβία. Μια κατάμαυρη στολή κάτι ανάμεσα σε αποκριάτικο ντόμινο και τον Μάρτι Φέλντμαν στο Φρανκενστάιν Τζούνιορ. Πάντα κομψή η κορμοστασιά της εννοείται, για να μην παρεξηγηθώ. Το αυτάρεσκο χαμόγελό της στη φωτογραφία μάλλον οφείλεται στο γεγονός ότι λίγο πριν είχε κοιταχτεί στον καθρέφτη για να διαπιστώσει πόσο της πάνε τα μουσουλμανικά. Εξάλλου η Λεπέν τι κατάλαβε; Πήγε σε μια ξένη χώρα και όπως πήγε ήρθε η στενόμυαλη. Δεν είχε καν την περιέργεια να δει πώς ντύνονται εκεί οι άνθρωποι. Ελπίζω να είχε τη λεπτότητα να μη ζητήσει χοιρινό.
Θα μου πείτε η κ. Κουντουρά ως Ελληνίς, και δη Ανεξάρτητος, δεν έχει πρόβλημα πολιτισμικής ταυτότητος. Ως γνωστόν εμείς οι Ελληνες δώσαμε τα φώτα μας στον Δυτικό Πολιτισμό. Τι κι αν τα χάσαμε εμείς. Το ιστορικό μας καθήκον το πράξαμε στο ακέραιο. Ως εκ τούτου δεν φέρομεν καμίαν ευθύνην απέναντι στην Δύση. Μετά την απομάκρυνση από το ταμείο. Γενικά δεν φέρουμε καμία ευθύνη για τίποτε, ούτε για τον εαυτό μας. Αυτό όμως είναι άλλο ζήτημα.
Κινδυνεύουν οι δυτικές δημοκρατίες; Μπορεί να μην κινδυνεύουν ως θεσμοί. Στο κάτω-κάτω άντεξαν και απέναντι σε ναζισμούς και φασισμούς, και απέναντι σε κομμουνισμούς. Εκείνο όμως που σίγουρα κινδυνεύει είναι ο πολιτισμός που τις γέννησε. Κινδυνεύει από τις ενοχές του, κινδυνεύει από την κατάχρηση της ενδοσκόπησης και της αμφισβήτησης, κινδυνεύει από γεροντική άνοια ή «ανία», όπως συνήθιζαν παλιά να λένε στην τηλεόραση για τους εξαφανισμένους γέροντες. Σε άρθρο του Bret Stevens στη Wall Street Journal διάβασα ότι στα τέλη της δεκαετίας του ογδόντα στο Πανεπιστήμιο του Stanford καταργήθηκε το μάθημα που έφερε τον τίτλο «Δυτικός Πολιτισμός». Πέρυσι ορισμένοι συντηρητικοί καθηγητές θέλησαν να το επαναφέρουν αλλά με συντριπτική πλειοψηφία 6 προς 1 το απέρριψαν οι φοιτητές.
Ο υποψήφιος της προοδευτικής κοινής γνώμης για τη γαλλική προεδρία Μακρόν μπορεί να κατηγορείται ότι μέχρι στιγμής δεν έχει παρουσιάσει ούτε μία παράγραφο προγράμματος όμως έχει άποψη για την Ιστορία. Τις προάλλες λοιπόν στο Αλγέρι δήλωσε ότι γι’ αυτόν «η αποικιοκρατία ήταν έγκλημα κατά της ανθρωπότητας». Ο νους μου αμέσως πήγε στον Καμύ. Παιδί οικογένειας Γάλλων που είχαν πάει στην Αλγερία προφανώς για να συμμετάσχουν στο έγκλημα, θύμα του ανθρωποφάγου Σαρτρ ο οποίος τον είχε αποκαλέσει «φασίστα» –ή κάπως έτσι– όταν ο Καμύ, επί πολέμου της Αλγερίας, είχε τολμήσει να πει ότι σκέφτεται όσους θέλουν την ανεξαρτησία της Αλγερίας, σκέφτεται όμως και τη μητέρα του. Ομως ο Μακρόν εκφράζει την προοδευτική κοινή γνώμη, αυτή που σκανδαλίζεται με τα ψηλά ποσοστά δημοτικότητας του Εθνικού Μετώπου. Δύο τέτοιες δηλώσεις να κάνει ακόμη και θα δούμε πού θα φτάσουν.
Το θέμα είναι ότι ο Δυτικός Πολιτισμός συμπεριφέρεται σαν να ντρέπεται για τον εαυτό του, την ταυτότητά του και την Ιστορία του. Είναι ο πολιτισμός της αμφισβήτησης. Αυτή του επέτρεψε να δημιουργήσει και σκέψη και επιστήμη και τέχνη και τώρα, στα γεράματα, αυτή η αμφισβήτηση στρέφεται
Μπορεί να κατατροπώνουμε τους Γκούτσιδες του κόσμου τούτου, όμως ντρεπόμαστε να διδάξουμε ελληνικό πολιτισμό στα παιδιά μας, για τον Δυτικό ούτε κουβέντα.
εναντίον του. Οι γελοιoγράφοι του Charlie Hebdo είχαν λοιδορήσει και τον Πάπα και τον Χριστιανισμό πολύ πριν γελοιογραφήσουν τον Μωάμεθ. Δολοφονήθηκαν όμως επειδή τόλμησαν να αγγίξουν τον Μωάμεθ. Δολοφονήθηκαν από Γάλλους πολίτες που εχθρεύονται τον πολιτισμό που τους έδωσε υπηκοότητα. Το Ισλάμ, φανατικό ή όχι, δεν αμφισβητεί τις αξίες του. Η Δύση όμως αμφισβητεί τις δικές της.
Σε όλο αυτό το περιβάλλον η γηραιά Ελλάς, πτωχή και όχι πλέον τόσο τιμία, ζει τη δική της χρονοκαθυστέρηση. Οπως και η νεωτερικότητα, έτσι και η μετανεωτερικότητα με όλες της τις αποσκευές μεταφράστηκε στα ελληνικά όταν το πρωτότυπο κείμενό της είχε ήδη αποδείξει τις αδυναμίες του και τα σημασιολογικά του κενά. Με τη συνήθη αυταρέσκειά μας αντιμετωπίζουμε εαυτούς σαν είδος πολυτελείας. Δεν μας θίγουν οι πολιτισμικοί κραδασμοί που προκαλούν ρωγμές και αστάθεια στο οικοδόμημα. Ανακαλύψαμε τον πολιτισμικό σχετικισμό, την πολιτική ορθότητα καμιά σαρανταριά χρόνια μετά τον πολιτισμένο κόσμο και τα επιδεικνύουμε με την ορμή που ο νεόπλουτος επιδεικνύει τα χρυσά του πόμολα. «Περάστε κόσμε». Είναι το πιο πρόσφατο γκάτζετ της πολιτικής ορθότητας. Θα γίνουμε πολυπολιτισμικοί. Και πώς γίνεσαι πολυπολιτισμικός; Μα όταν μαζέψεις κόσμο και ντουνιά.
Μπορεί να κατατροπώνουμε τους Γκούτσιδες του κόσμου τούτου, όμως ντρεπόμαστε να διδάξουμε ελληνικό πολιτισμό στα παιδιά μας, για τον Δυτικό ούτε κουβέντα. Φοβόμαστε μήπως μας κατηγορήσουν για συντηρητισμό; Μάλλον φοβόμαστε ότι θα φανεί η αμηχανία μας και η άγνοιά μας. Και προκειμένου να το αποφύγουμε προτιμούμε να αμφισβητούμε τη δυτική μας ταυτότητα.