Πόσα... τείχη μπορεί να υψώσει ο Τραμπ;

Οι ΗΠΑ δεν έχουν ελλείμματα μόνο με το Μεξικό, αλλά και με τους περισσότερους εμπορικούς εταίρους τους

Ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Μάικ Πενς, ανέλαβε ξανά τον ρόλο «πυροσβέστη». Αυτή τη φορά επιδίωξε να εξομαλύνει τις σχέσεις των ΗΠΑ με την Ευρωπαϊκή Ενωση. Επειτα από σειρά εμπρηστικών δηλώσεων του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ που κινδύνεψαν να ανατρέψουν την ομαλή πολιτική και οικονομική συνεργασία μεταξύ των δύο πλευρών του Ατλαντικού, ο κ. Πενς ανέλαβε να κατευνάσει το τεταμένο κλίμα. Σκοπός του αντιπροέδρου ήταν να διορθώσει τις άσχημες εντυπώσεις που δημιούργησε ο κ. Τραμπ με την υποστήριξη του Brexit, την αμφισβήτηση της ευρωπαϊκής ενοποίησης, τις κατηγορίες για τη χειραγώγηση του ευρώ και τις απειλές για την επιβολή δασμών στις εισαγωγές αυτοκινήτων από τη Γερμανία στις ΗΠΑ.

Ισως να συνειδητοποίησε ο Λευκός Οίκος πως κινδυνεύουν οι ΗΠΑ να τεθούν στο περιθώριο του παγκόσμιου εμπορίου. Η υπογραφή της Συμφωνίας Ελευθέρου Εμπορίου ανάμεσα στην Ε.Ε και τον Καναδά (CETA) και οι προθέσεις των Βρυξελλών να προσφύγουν στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου (ΠΟΕ) για τις προτεινόμενες φορολογικές μεταρρυθμίσεις του κ. Τραμπ εις βάρος των εισαγωγέων και υπέρ των εξαγωγέων, ενδεχομένως, να έκρουσαν τον κώδωνα του κινδύνου.

Οι Αμερικανοί αγοράζουν...

Ο κ. Τραμπ δεν έχει κρύψει τη δυσαρέσκειά του για τα εμπορικά ελλείμματα των ΗΠΑ, κατηγορώντας διάφορες χώρες, από την Κίνα μέχρι το Μεξικό, για την απώλεια θέσεων εργασίας στη χώρα του. Οι ΗΠΑ, όμως, διατηρούν ελλείμματα με τους περισσότερους από τους 15 μεγαλύτερους εμπορικούς εταίρους της. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι οικονομίες από τη Δύση μέχρι την Ασία ευδοκιμούν χάρις στην κατανάλωση στις ΗΠΑ. Ομως εάν οι ισχυρότερες χώρες του ανεπτυγμένου και του αναδυόμενου κόσμου ενώσουν τις δυνάμεις τους κατά του προστατευτισμού Τραμπ, τότε οι Αμερικανοί θα βρεθούν αποκομμένοι από τον υπόλοιπο κόσμο.

Μία εβδομάδα πριν από τις καθησυχαστικές δηλώσεις του κ. Πενς, την περασμένη Δευτέρα, η Ε.Ε είχε υπογράψει τη Συμφωνία Ελευθέρου Εμπο- ρίου με τον Καναδά (CETA). Επίσης, οι Βρυξέλλες ανήγγειλαν την επιτάχυνση των διαπραγματεύσεων στο ελεύθερο εμπόριο με το Μεξικό και ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Γίρκι Κατάινεν αποκάλυψε πως η Ε.Ε προτίθεται να προσφύγει στον ΠΟΕ για τα σχέδια φορολογικής μεταρρύθμισης των ΗΠΑ.

«Εάν κάποιος συμπεριφέρεται ενάντια στα συμφέροντά μας ή εναντίον των κανόνων παγκόσμιου εμπορίου τότε υπάρχουν οι μηχανισμοί για να αντιδράσουμε», είχε δηλώσει ο κ. Κατάινεν στους Financial Times. Οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι αντιδρούν στα σχέδια του προέδρου Τραμπ να επιβάλει φόρους στις εισαγωγές των ΗΠΑ και φορολογικές εκπτώσεις στις αμερικανικές εξαγωγές.

Ο Τσαντ Μπράουν, ειδικός σε εμπορικές διενέξεις μεταξύ των χωρών-με- λών του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, διεμήνυσε μέσω των FT πως μια ήττα των ΗΠΑ στον ΠΟΕ θα στοίχιζε στην αμερικανική οικονομία 385 δισ. δολάρια τον χρόνο σε αντίποινα.

Προκειμένου να αντεπεξέλθει στις προεκλογικές υποσχέσεις του για την επιστροφή θέσεων εργασίας στον αμερικανικό μεταποιητικό κλάδο, ο κ. Τραμπ έχει απειλήσει την Κίνα και τη Γερμανία με την επιβολή υψηλών δασμών στις εισαγωγές προς τις ΗΠΑ (έως και 35%). Επίσης, έχει κατηγορήσει τις προαναφερόμενες χώρες και την Ιαπωνία για τη χειραγώγηση των ισοτιμιών τους.

Ομως πού μπορεί να οδηγήσει αυτό το παιχνίδι της μονομερούς απόδοσης ευθυνών, που παίζει ο κ. Τραμπ; Οι ΗΠΑ παρουσιάζουν εμπορικά ελλείμματα με την Κίνα, τη Γερμανία, την Ιταλία, τη Γαλλία, την Ιρλανδία, τη Νότια Κορέα, την Ταϊβάν, την Ινδία ακόμη και με την Ελβετία. Εμπορικό πλεόνασμα έχουν μόνον με την Ολλανδία, τη Βραζιλία και τη Βρετανία. «Εάν υπολογίσει κανείς τα εμπορικά ελλείμματα με το Μεξικό και τον Καναδά –τους δύο βασικούς εταίρους των ΗΠΑ στη Συμφωνία Ελευθέρου Εμπορίου Βόρειας Αμερικής (NAFTA)– θα καταλήξει στο συμπέρασμα πως είναι σχετικά μικρά», αναφέρουν οι Τόμας Μπλακ και Ντέιβ Μέριλ του πρακτορείου Bloomberg. Οπότε, γιατί τόσο μένος για τη NAFTA και τη δέσμευση του κ. Τραμπ να αποσυρθούν οι ΗΠΑ από αυτήν;

Μετά τη σφοδρή κριτική που έχει ασκήσει κατά της NAFTA, του Μεξικού και των αμερικανικών ή γερμανικών εταιρειών που ωφελούνται από το φθηνό κόστος εργασίας στη λατινοαμερικανική χώρα, ο κ. Τραμπ μετρίασε τους τόνους σε κοινή συνέντευξη Τύπου που έδωσε στα μέσα Φεβρουαρίου με τον Καναδό πρωθυπουργό Τζαστίν Τριντό. Το εμπόριο μεταξύ Καναδά και ΗΠΑ βρίσκεται σε πολύ λιγότερο άσχημη κατάσταση», είπε ο Αμερικανός πρόεδρος. Ομως ο κ. Τριντό είχε ήδη στρέψει την προσοχή στην απέναντι όχθη του Ατλαντικού. Λίγες ημέρες μετά, απευθυνόμενος στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο που μόλις είχε εγκρίνει την CETA, ο Καναδός πρωθυπουργός δήλωσε πως «όλος ο κόσμος μπορεί να επωφεληθεί από μια ισχυρή Ε.Ε», διαχωρίζοντας τη θέση του από τις ΗΠΑ.

Η πολιτική προστατευτισμού σε μια διεθνή αλληλοεξαρτώμενη οικονομία είναι εκτός λογικής...