Να εξυγιανθεί η «αμαρτωλή» ΑΕΠΙ
Ενώ φουντώνουν οι φήμες για νέες αποκαλύψεις, όλοι συμφωνούν πως αν καταρρεύσει η εταιρεία θα υπάρξει χάος στην αγορά
Εδώ και δεκαετίες κυκλοφορούσαν φήμες για τις οικονομικές ατασθαλίες στους κόλπους της εταιρείας προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας ΑΕΠΙ. Τώρα αποδεικνύεται ότι η κατάσταση είναι χειρότερη από ό,τι περίμεναν οι περισσότεροι συνθέτες και στιχουργοί. Αυτό τουλάχιστον έδειξε το πόρισμα του διαχειριστικού ελέγχου που διενεργήθηκε από την εταιρεία Εrnst & Young για λογαριασμό του υπουργείου Πολιτισμού, ύστερα από εντολή τού τότε αναπληρωτή υπουργού Πολιτισμού Νίκου Ξυδάκη.
Ο τρόπος διαχείρισης και κατανομής των πνευματικών δικαιωμάτων από την ΑΕΠΙ σόκαρε τους Ελληνες δημιουργούς. Ακόμη περισσότερο ο τρόπος διοίκησης της εταιρείας. Αποκαλύφθηκαν για την περίοδο 2011 - 2014 μεταξύ άλλων: αρνητικά κεφάλαια ύψους 19,9 εκατ. ευρώ που οφείλει στους δημιουργούς, λειτουργικά έξοδα υψηλότερα από τα έσοδά της, ζημίες συνολικού ύψους 11,3 εκατ. Και οι αμοιβές του Δ.Σ.; Ο μισθός του διευθύνοντος συμβούλου το 2011 έφτανε τις 52.000 ευρώ τον μήνα (635.565 ευρώ ετησίως). Των συγγενικών προσώπων υπολογίζονται στις 466.266 ευρώ τον χρόνο! Την ίδια περίοδο οι αμοιβές μισθοδοσίας μελών του Δ.Σ. ανέρχονταν στο 1.900.000 ευρώ και οι συνολικές μισθοδοσίες στα 4.828.353 ευρώ.
Προμήθεια
Εκπροσωπώντας περισσότερους από 10.000 Ελληνες και 2 εκατ. ξένους δημιουργούς, για την περίοδο 201114, σύμφωνα με το πόρισμα πάντα, η ΑΕΠΙ παρακράτησε 10% προμήθεια επί των διανεμηθέντων δικαιωμάτων σε αλλοδαπούς οργανισμούς στα πάσης φύσεως εκτελεστικά δικαιώματα συνολικού ύψους 1,6 εκατ. ευρώ. Το 1,2 εκατ. απ’ αυτά αφορούσε εργασίες συντήρησης και εμπλουτισμού του αρχείου μουσικής της εταιρείας.
Λόγος έγινε και για αδιανέμητα δικαιώματα που δεν αποδόθηκαν παρότι εισπράχθηκαν, δάνεια που χορηγεί η εταιρεία σε μέλη του Δ.Σ., προκαταβολές σε δικαιούχους που συμψηφίζονται με τις μελλοντικές τους αποδοχές. Στο μεταξύ, το αρχικό νομοσχέδιο που ετοιμαζόταν επί των ημερών του Αριστείδη Μπαλτά στο ΥΠΠΟΑ για την πνευματική ιδιοκτησία όλο και καθυστερούσε. Παρότι δόθηκε για διαβούλευση τον Ιανουάριο του 2016 ικανοποιώντας τους δημιουργούς και διασφάλιζε, όπως αναφέρει σε επιστολή του στον πρωθυπουργό ο Σταύρος Ξαρχάκος, «την εξυγίανση της ΑΕΠΙ», σύντομα εξελίχθηκε, λένε πολλοί, σε ένα «έκτρωμα». Τον Σεπτέμβριο του 2016 η πλειονότητα των δημιουργών μιλούσε για τη «μεγάλη ανατροπή» και για «φωτογραφικές διατάξεις υπέρ της ΑΕΠΙ».
Η δημοσιοποίηση του πορίσματος του διαχειριστικού ελέγχου που διέταξε ο Νίκος Ξυδάκης έσπασε το απόστημα. Οι υποψίες δεκαετιών επιβεβαιώθηκαν, πράγμα που φέρνει σε δύσκολη θέση όσους εμπόδιζαν την έρευνα στην ΑΕΠΙ. Στο μεταξύ, οι περισσότεροι δημιουργοί ζητούν διορθώσεις και την τοποθέτηση επιτρόπου που θα αναλάβει τη διοίκηση.
Αυτά ανάγκασαν τη νέα υπουργό Πολιτισμού Λυδία Κονιόρδου να αποστείλει στον εισαγγελέα το πόρισμα για την AEΠΙ, ενώ η εταιρεία σε λακωνική ανακοίνωσή της υποστηρίζει ότι «δεν υπάρχει καμία οικονομική υποχρέωση» σε κανέναν δημιουργό-μέλος. Τέσσερις ημέρες αργότερα ανακοίνωσε πως προχωρεί «σε αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της, έως του ποσού των 25 εκατ. ευρώ», αλλαγή των μελών του διοικητικού συμβουλίου με δημιουργούς-μέλη της και ότι για όσο διάστημα διαρκεί η διαδικασία της αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου κανένα μέλος της οικογένειας – πλην του γενικού διευθυντή– δεν θα λαμβάνει αμοιβή.
Πλήγμα στην εμπιστοσύνη
«Να ανακτηθεί η σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ χρηστών και δημιουργών. Η εικόνα σκανδάλου που περιγράφει το πόρισμα των ορκωτών λογιστών έχει πλήξει θανάσιμα την εμπιστοσύνη δημιουργών αλλά και χρηστών προς τη σημερινή ιδιοκτησία της ΑΕΠΙ. Ο ιδιοκτήτης καφέ, μπαρ, ξενοδοχείου, ραδιοσταθμού κ.λπ. πλήρωσε δικαιώματα για τον Τσιτσάνη, τον Αγγελάκα ή τον Ντίλαν και είδε τα χρήματά του να εξανεμίζονται “αδιανέμητα”, να μη φτάνουν στους δικαιούχους, να τα σφετερίζεται ο εισπράκτορας», τονίζει ο Ν. Ξυδάκης, σημειώνοντας πως δεν πρέπει να διακοπεί η λειτουργία της εταιρείας για να μην υπάρξει χάος στην αγορά.
«Οι συνέπειες της κατάρρευσης της ΑΕΠΙ θα είναι εξαιρετικά σοβαρές όχι μόνον για τους δημιουργούς αλλά και για τους χρήστες και το σύνολο της κοινωνίας», σημειώνει ο πρόεδρος της Ενωσης Μουσικοσυνθετών - Στιχουργών και της «Αυτοδιαχείρισης», Γιάννης Γλέζος, ενώ ο πρόεδρος της Κεντρικής Ενωσης Επιμελητηρίων και του ΕΒΕΑ, Κωνσταντίνος Μίχαλος, ζητεί να συμπεριληφθεί στο σχέδιο διάταξη για «υποχρεωτική διαπραγμάτευση» μεταξύ χρηστών και δικαιούχων και «κρατικό επίτροπο». Στο μεταξύ, οι φήμες φουντώνουν για νέες αποκαλύψεις, καθώς «δεν έχει δημοσιευθεί ο ισολογισμός του 2015». Αλλες πληροφορίες αναφέρουν ότι η ΑΕΠΙ προ κρίσης είχε τζίρο 120 εκατ. τον χρόνο, ενώ κατά την κρίση 60 εκατ. ευρώ.
Την εικόνα της κατάστασης περιγράφουν στην «Κ» ο Γιώργος Χατζιδάκις, η Λίνα Νικολακοπούλου και ο Παναγιώτης Καλαντζόπουλος.