Τροφή και επιβίωση το 2017
Στην πρώτη σκηνή ένας γεροδεμένος άνδρας πασχίζει να καθαρίσει μια ινδική καρύδα που έχει μαζέψει από τους κοκοφοίνικες του νησιού. Για λόγους τηλεοπτικής οικονομίας δεν γνωρίζουμε πόση ώρα χρειάστηκε για να τα καταφέρει, αν, όμως, κρίνουμε από την εξάντλησή του και από το γεγονός ότι χρειάστηκε τη συνδρομή και άλλων συμπαικτών του, μάλλον ξόδεψε αρκετή ενέργεια και χρόνο.
Εκεί που βρίσκεται, άλλωστε, σε μια παραλία του Αγίου Δομίνικου στην Καραϊβική, είναι αποκομμένος από τον πολιτισμό, δεν έχει εργαλεία, δεν έχει τάμπλετ ή smart phone, για να μπορεί να πλοηγηθεί στο Διαδίκτυο και να δει ότι το άνοιγμα της ινδικής καρύδας δεν θέλει κόπο, αλλά τρόπο. Σε άλλη σκηνή, ένας επίσης καλογυμνασμένος νεαρός βουτάει στα καταπράσινα νερά του νησιού με ψαροντούφεκο και αρκετές ώρες μετά βγαίνει από τη θάλασσα ξέπνοος έχοντας πιάσει δυο μικρά ψάρια. Η υπαίθρια φωτιά ανάβει, το τσουκάλι γεμίζει νερό, και τα δυο ψάρια γίνονται σούπα για δώδεκα άτομα, η «χειρότερη σούπα που έφαγαν ποτέ», σύμφωνα με δηλώσεις κάποιων εξ αυτών. Δεν έχουμε καμία αμφιβολία.
Η εξασφάλιση της τροφής αποδεικνύεται εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση για τους συμμετέχοντες στο τηλεοπτικό παιχνίδι Survivor –καθημερινά μετράνε με αγωνία τις πατάτες που τους έχουν απομείνει– και ανάμεσά τους δεν βρίσκεται κά- ποιος σύγχρονος Αλεξάντερ Σέλκιρκ. Η ζωή τους στο νησί μπορεί να μην απειλείται από άγρια θαλάσσια λιοντάρια και άλλα επικίνδυνα θηρία, αλλά η πλήρης απουσία των αυτονόητων έστω και για λίγες μέρες, κάνει τη διαβίωση επώδυνη. Οι παίκτες, αν δεν βρουν μόνοι τους φαγητό, θα τραφούν με μια κουταλιά ρύζι ή με μια πατάτα τη μέρα. Αν δεν φτιάξουν ένα ανθεκτικό καταφύγιο, θα κοιμηθούν εκτεθειμένοι στις ξαφνικές μπόρες της Καραϊβικής.
Παρακολουθώντας το δημοφιλές τηλεπαιχνίδι που προβάλλεται αυτήν την περίοδο, θυμήθηκα μια φωτογραφία που είχα δει πριν από χρόνια. Εδειχνε έναν ψαρά στο Γκουιλίν στη νότια Κίνα που ψάρευε με τη βοήθεια ενός κορμοράνου. Η λεζάντα έδινε την απαραίτητη πληροφορία. Ο κορμοράνος έπιανε το ψάρι, αλλά δεν μπορούσε να το καταπιεί, γιατί είχε περασμένο στον λαιμό του ένα χαλκά. Η ιστορία της αναζήτησης τροφής από τον άνθρωπο είναι γεμάτη ιστορίες, πλούσιες σε ευρηματικότητα και φαντασία. Δεν περιμένω να δω αντίστοιχες στη μικρή οθόνη το 2017. Αλλά πίσω από αυτόν τον αγώνα επιβίωσης, όπου ο νικητής θα κατακτήσει το έπαθλο των 100.000 ευρώ, υπάρχει και μια πικρή διαπίστωση: Στον καιρό μας, από πλευράς τροφής, βιώνουμε τις καλύτερες αλλά και τις χειρότερες μέρες, αν κάποιος αποφασίσει να απομακρυνθεί από το ασφαλές πλαίσιο, έστω και για να παίξει λίγο...