O ρομαντικός απόηχος της κοινότοπης οδού Βάλτου
Ανέβαινα με τα πόδια προς την Κηφισίας λίγο πριν απ’ την Πανόρμου και αναρωτήθηκα σε ποιον δρόμο βάδιζα. Πολλά στενά της περιοχής πάσχουν από ομοιομορφία, αλλά στον δρόμο που ήμουν, που, όπως διαπίστωσα είχε το ρομαντικό όνομα «Οδός Βάλτου», ένα μισοσκότεινο, από τα ψηλά δέντρα, ξέφωτο μου τράβηξε την προσοχή. Ετσι, έγινε η γνωριμία μου με την οδό Βάλτου. Υπάρχει εκεί μια πράσινη εσοχή, ένα αστικό ξέφωτο σε σχήμα Π, πλακόστρωτο και δεντροφυτεμένο, περίκλειστο από πολυκατοικίες του βαθέος 20ού αιώνα, χωρίς κάτι το φαινομενικά ιδιαίτερο. Ωστόσο, υπήρχε μια φιλτραρισμένη ατμόσφαιρα που σκέπαζε την πλατεία σαν πάχνη. Ηταν Κυριακή πρωί, ησυχία απόλυτη, άκουγα πουλιά στα ψηλά πεύκα και οι κουρτίνες ήταν ασάλευτες στις προσόψεις του 1960. Εξερευνώντας το κόκκινο χώμα στο κέντρο της πλατείας, είδα, σε μια μαρμάρινη πλάκα πάνω σε ένα βράχο, ότι βρισκόμουν στην πλατεία Ιωάννου Χαραμή. Υπέθεσα ότι εκεί κοντά έμενε κάποτε ο μεγάλος οφθαλμίατρος (1904-1978). Γύρω από την πλάκα με το όνομά του τσιμπολογούσαν περιστέρια και από απέναντι ένιωθα το βλέμμα ενός άσπρου γάτου.
Αυτό που με εντυπωσίαζε και που με έκανε να παραμείνω στην πλατεία Χαραμή της οδού Βάλτου (ανάμεσα στη Σεβαστουπόλεως και την Κηφισίας) ήταν η απόκοσμη, εκείνη την ώρα, γαλήνη. Οπου και να κοι- τούσα έβλεπα σιωπηλά διαμερίσματα, δεκάδες κλειστές μπαλκονόπορτες σε καφετιές ή γκρίζες προσόψεις με ξύλινα στόρια ή ακόμη και σε λευκές εσωτερικές όψεις με γκρίζα ή υπογάλανα γαλλικά παντζούρια, σκόρπια απλωμένα ρούχα, σκεπασμένες μηχανές, παιδικά ποδήλατα σε μπαλκόνια. Προχωρώντας είδα ότι αριστερά, στο βάθος, μια πολυκατοικία είχε μια όμορφη πρασιά, ενώ από την άλλη πλευρά της πλατείας, ένα άλλο πλακόστρωτο «δόντι» έδινε θέα σε άλλες ψηλές πολυκατοικίες. Εκείνη την ώρα ήμουν μόνος στην πλατεία μαζί με τα περιστέρια, τον άσπρο γάτο και έναν ηλικιωμένο κύριο με τραγιάσκα, που παρά το κρύο είχε τραβήξει μια καρέκλα έξω από το καφενείο στη γωνία με την οδό Βάλτου και διάβαζε κουκουλωμένος μια εφημερίδα. Ηταν τόσο απορροφημένος που δεν μου έδωσε καμία σημασία. Κράτησα την εικόνα του. Μου λείπει η εικόνα της δημόσιας ανάγνωσης μιας εφημερίδας.
Αυτός ήταν όλος κι όλος ο αθηναϊκός μικρόκοσμος της οδού Βάλτου στους Αμπελοκήπους. Ενας δρόμος σαν τους άλλους, χωρίς αξιοθέατα. Θα μπορούσε κάποιος να πει ότι είναι ένας πληκτικός δρόμος, ότι είναι η επιτομή της κοινοτοπίας ή του μικροαστισμού, αν κρίνει κανείς από τη μαζική οικοδόμηση της δεκαετίας του ’60 σε εκείνα τα στενάκια των Αμπελοκήπων. Αλλά για μένα, η οδός Βάλτου με το απόκοσμο ξέφωτο, με την πευκοστεφανωμένη πλατεία Ιωάννου Χαραμή και τα βου- βά της παράθυρα, έγινε, εκείνη τη στιγμή έστω, μια αθηναϊκή εμπειρία σαν έκλαμψη που με οδήγησε να διακρίνω τη μοναδικότητα μέσα στην κοινοτοπία. Την έφερα βόλτα δύο και τρεις φορές και είδα και άλλες γάτες, ακόμη και μέσα από παράθυρα ισογείων διαμερισμάτων, γιατί εκεί οι πολυκατοικίες βγαίνουν στο πλακόστρωτο και υπάρχει μια αίσθηση ασφάλειας και στενότητας μαζί. Αλλά, η αύρα της μικρής, άτεχνης πλατείας, με το χώμα και τις πλάκες, αλλού γκρίζες, κόκκινες ή κίτρινες, τις βαθύσκιωτες χαρουπιές και το γέρικο πεύκο με τις ρίζες του γεμάτες δύναμη, είχε κάτι ξεχωριστό, και όταν αποφάσισα να φύγω, μου έμεινε στοn νου ο ρομαντικός απόηχος της κοινότοπης οδού Βάλτου.