Το Αστεροσκοπείο μάς καλεί σε μεταμεσονύκτιο ταξίδι μέχρι τον Δία
Ξημερώματα Κυριακής, μεταξύ 1 π.μ. και 3 π.μ., όλοι εμείς οι φίλοι της αστρονομίας έχουμε ένα σημαντικό ραντεβού στον λόφο των Νυμφών: Θα δούμε τον Δία και κάποιους από τους δορυφόρους του, την Ιώ, την Καλλιστώ, τον Γανυμήδη και την Ευρώπη, μέσα από τον φακό του περίφημου τηλεσκοπίου Δωρίδη του 1902. Το Αστεροσκοπείο Αθηνών συνεχίζει το εξωστρεφές πρόγραμμά του, δίνοντάς μας την ευκαιρία να παρατηρήσουμε τον μεγαλύτερο πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος, που έχει γύρω του λεπτές χρωματιστές γραμμές από τα αέρια στην ατμόσφαιρά του. Οπως μας πληροφορεί η αστροφυσικός και υπεύθυνη επικοινωνίας του Ιδρύματος, Φιόρη Μεταλληνού, το ξημέρωμα είναι η πιο προνομιακή στιγμή για να δούμε τον Δία, καθώς ανατέλλει εκείνη την ώρα.
Δεν είναι η πρώτη φορά που γίνεται ανοιχτή πρόσκληση για μεταμεσονύκτια παρατήρηση του ουρανού. Πέρυσι τον Μάιο, δεκάδες Αθηναίοι ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα του Αστεροσκοπείου να δουν την έκλειψη Σελήνης 3 με 6 το πρωί. Αλλωστε, από την επιβλέπουσα θέση που έχει κτιστεί η Θόλος, μπορεί κανείς να απολαύσει την ωραιότερη θέα της πόλης αλλά και του Ιερού Βράχου της Ακρόπολης, που βρίσκεται κυριολεκτικά σε ακτίνα βολής. Για όσους δεν θέλουν να ξενυχτήσουν, πάντως, υπάρχει και η επιλογή να πάνε σε μία από τις τρεις πάγιες εβδομαδιαίες απογευματινές ξεναγήσεις, που είναι εξίσου δημοφιλείς. Το «άνοιγμα» του ιστορικού Αστεροσκοπείου μας στο ευρύ κοινό ξεκίνησε πριν από δύο χρόνια και βρήκε θερμότατη στήριξη στους ανθρώπους όλων των ηλικιών που ενδιαφέρονται για την αστρονομία. Ενδεικτικό είναι ότι σε μια πρωτοβουλία του Αστεροσκοπείου για παρατήρηση του πλανήτη Αρη με φορητά τηλεσκόπια σε διάφορα σημεία της Αθήνας, συμμετείχαν 12.000 άτομα. «Πολύ συχνά κάνουμε και μουσικές δράσεις, όπως πέρυσι που στον χώρο του τηλεσκοπίου ο Βασίλης Λέκκας ερμήνευσε τραγούδια για τον ουρανό», λέει η κ. Με- ταλληνού, η οποία έχει σπουδάσει και κλασικό τραγούδι.
Ακόμα πάντως και αν τα σύννεφα εμποδίσουν το οπτικό ταξίδι μέχρι τον Δία, η βραδινή περιήγηση στο Αστεροσκοπείο είναι μια εξαιρετική εμπειρία όχι μόνο για το κτίριο Σίνα, αλλά και για τη Θόλο και το εντυπωσιακό χειροκίνητο τηλεσκόπιό της. Πήρε το όνομά του από τον δωρητή, έναν γαλλογεννημένο Ελληνα του Βουκουρεστίου, τον Δημήτριο Δωρίδη, που αν και είχε μονήρη και φτωχικό βίο, άφησε τεράστια περιουσία στο ελληνικό κράτος το 1870. Δεκαετίες μετά τον θάνατό του, η Ακαδημία Αθηνών έδωσε τα χρήματα για τον εξοπλισμό του Αστεροσκοπείου. Πάνω στον μηχανισμό του τηλεσκοπίου είναι σφηνωμένες ακόμα και σφαίρες από τα Δεκεμβριανά. Για να έχει κανείς πρόσβαση στον φακό των 40 εκατοστών με εστιακή απόσταση 5 μέτρων, πρέπει να ανεβεί σε μία σκάλα. Και στο τελευταίο σκαλοπάτι θα δει ένα θέαμα που δεν θα ξεχάσει ποτέ στη ζωή του: αυτό που είδε και ο Γαλιλαίος το 1610...