34 χρόνια διήρκεσε μια δίκη στην Ελλάδα

Οσο και η ηλικία δικηγόρου που την χειρίστηκε στο τέλος

Για 34 ολόκληρα χρόνια σερνόταν στα δικαστήρια υπόθεση που ξεκίνησε το 1980 και έκλεισε το 2014 στον Αρειο Πάγο, όπου παραστάθηκε δικηγόρος ο οποίος είχε γεννηθεί τη χρονιά που ξεκίνησε η δικαστική αντιδικία!

Οι παθογένειες του ελληνικού δικαστικού συστήματος, που προσδίδουν στη χώρα μας μόνον θλιβερές πρωτιές και πρόστιμα για φαινόμενα αρνησιδικίας, αποτελούν κατά τους ειδικούς, τη βασικότερη αιτία αποτροπής των επενδύσεων.

Γεννήθηκε το 1980. Τη χρονιά εκείνη μια ελληνική επιχείρηση αποφάσισε να ξεκινήσει δικαστικό αγώνα με προμηθευτές της σε μια αντιδικία που έμελλε να κρατήσει πάνω από τρεις δεκαετίες. Η σύμπτωση των δύο γεγονότων, της γέννησής του και της έναρξης του εν λόγω δικαστικού αγώνα, θα ήταν, χωρίς αμφιβολία, μία σύμπτωση χωρίς κανένα ενδιαφέρον αν οι παθογένειες της ελληνικής Δικαιοσύνης, που μερικές φορές φθάνουν σε όρια και πέραν της αρνησιδικίας, δεν προσέδιδαν άλλη διάσταση στις συμπτώσεις.

Γιατί εκείνος, που γεννήθηκε το 1980, πριν από λίγα χρόνια, το 2014, ως δικηγόρος πλέον, υποστήριξε ενώπιον του Αρείου Πάγου την υπόθεση της εμπορικής αντιδικίας που είχε ξεκινήσει όταν αυτός γεννήθηκε! Μοιάζει με σενάριο επιστημονικής φαντασίας, αλλά είναι γεγονός πραγματικό και αναφέρθηκε πρόσφατα, όταν νομικοί και ειδικοί μίλησαν σε επιστημονική ημερίδα που διοργάνωσε η Νομική Βιβλιοθήκη στην Αθήνα για το φλέγον θέμα της Δικαιοσύνης και των επενδύσεων. Σε μια εποχή παρατεταμένης κρίσης, όπου οι επενδύσεις αποτελούν ζητούμενο, το δικαστικό μας σύστημα αποτελεί –αυτό ήταν κοινός τόπος όλων των ομιλητών– μία από τις σημαντικότερες αιτίες που αποτρέπουν τους επενδυτές από το να έλθουν και να επενδύσουν στη χώρα.

Η κατάσταση του ελληνικού δικαστικού συστήματος που περιγράφηκε είναι τέτοια, που τα παραδείγματα της καθυστερημένης απονομής Δικαιοσύνης ξεπερνούν κάθε πρόβλεψη και αποτυπώνουν τις χιλιάδες χαμένες εργατοώρες, το απίστευτο αδιέξοδο των πολιτών που προσφεύγουν με την ελπίδα να βρουν το δίκιο τους, των επιχειρήσεων που δεν μπορούν να βρουν άκρη στα δικαστήρια και των δικαστών, που σε πολλές περιπτώσεις παιδεύονται χωρίς αντίκρισμα.

Τρεις φορές πιο γρήγορη η απονομή Δικαιοσύνης σε Αλβανία και Βουλγαρία, με βάση τα στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας.

34 ολόκληρα χρόνια!

Η διαδρομή της παραπάνω υπόθεσης είναι από τις πιο χαρακτηριστικές: ξεκινά το 1980 για να φθάσει τέσσερις φορές στον Αρειο Πάγο και να κλείσει τελικά στο ανώτατο δικαστήριο της χώρας το 2014, δηλαδή 34 ολόκληρα χρόνια από τότε που ξεκίνησε. Δυστυχώς δεν αποτελεί την ακραία εξαίρεση, καθώς πάμπολλες ανάλογες σέρνονται για χρόνια στα δικαστήρια, χωρίς πολλές από αυτές να φθάνουν σε κάποια κατάληξη, είτε διότι οι διάδικοι φεύγουν από τη ζωή είτε διότι το αντικείμενο της αντιδικίας χάνει την αξία του είτε γιατί εξαντλημένοι οι διάδικοι συμβιβάζονται.

Ο κ. Αλέξανδρος Δογλές, ο δικηγόρος που ανέπτυξε το παραπάνω παράδειγμα, με δήλωσή του στην «Κ» αναφέρεται στις οδυνηρές συνέπειες, που έχουν οι καθυστερήσεις στην απονομή της Δικαιοσύνης στις επενδύσεις και πώς αυτές αποτελούν σημαντικό παράγοντα για την αποτροπή τους. «Ενας επενδυτής», αναφέρει, «που σχεδιάζει, για παράδειγμα, την ανέγερση και τη λειτουργία μιας ξενοδοχειακής μονάδας μπορεί να έλθει σε αντιδικία με τον εργολάβο σχετικά με την κατασκευή του ξενοδοχείου, με τουριστικούς πράκτορες που αρνούνται ή καθυστερούν να πληρώσουν ή με το Δημόσιο σχετικά με την κυριότητα ή τον δασικό χαρακτήρα του οικοπέδου επί του οποίου ανεγείρεται το ξενοδοχείο, σχετικά με τους φόρους που πρέπει να καταβάλει κ.λπ. Στις περιπτώσεις που η καταφυγή στα δικαστήρια είναι αναπόφευκτη, κρίσιμο για τον επενδυτή είναι, αφενός, να μπορεί να προβλέψει με σχετική ασφάλεια τον απαιτούμενο χρόνο και τον τρόπο με τον οποίο τα δικαστήρια ερμηνεύουν και εφαρμόζουν τους νόμους, αφετέρου, η όποια αντιδικία να περατωθεί εντός του χρονικού πλαισίου της επένδυσης. Οταν όμως η έκδοση μιας κρίσιμης δικαστικής απόφασης υπερβαίνει λ.χ. την πενταετία, καθίσταται αδύνατος κάθε επενδυτικός σχεδιασμός και αποτρέπεται η επένδυση».

Η χώρα μας δυστυχώς, όσο περνούν τα χρόνια, σημειώνει αρνητικά ρεκόρ στην ταχύτητα απονομής της Δικαιοσύνης, με τις περισσότερες υποθέσεις να σέρνονται στα δικαστήρια για χρόνια. Δεν είναι τυχαίο πως η Παγκόσμια Τράπεζα κατατάσσει τη χώρα μας σε εκείνες με τις χειρότερες επιδόσεις στον χρόνο απονομής Δικαιοσύνης, αναφέροντας πως χρειάζονται 1.580 ημέρες –κατά μέσον όρο– για να εκκαθαριστεί στην Ελλάδα δικαστικά μια υπόθεση. Την ίδια ώρα ακόμα και σε γειτονικές μας χώρες, όπως η Βουλγαρία και η Αλβανία, οι δικαστικές εκκρεμότητες τελειώνουν πολύ πιo γρήγορα.

Η Βουλγαρία, για παράδειγμα, σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα, χρειάζεται 564 ημέρες, η Αλβανία εμφανίζει καλύτερη επίδοση, με 525 ημέρες, κατά μέσον όρο –χρόνοι που αναλογούν στο ένα τρίτο από εκείνους που απαιτούνται στη χώρα μας– ενώ η Γερμανία και η Γαλλία εμφανίζουν επιδόσεις ακόμη καλύτερες. Στην μεν πρώτη χρειάζονται 499 ημέρες, ενώ στη δεύτερη 395.

Πρόστιμα

Η βραδύτητα, μέχρι αρνησιδικίας, στην περίπτωσή μας αποτυπώνεται και στην κατάταξη που επιφυλάσσεται για τη χώρα μας με βάση τα στοιχεία του Συμβουλίου της Ευρώπης. Εκεί η Ελλάδα είναι στις πρώτες τέσσερις χώρες με τις μεγαλύτερες καθυστερήσεις στην απονομή Δικαιοσύνης και με βαριές και συχνές καταδίκες από το Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Πριν από εμάς στην κατάταξη φιγουράρουν χώρες όπως η Τουρκία, η Πολωνία αλλά και η Ιταλία, που εμφανίζουν περισσότερες καταδίκες.

Η χώρα μας αριθμεί ήδη 360 καταδίκες τα τελευταία χρόνια και πρόστιμα που κοντεύουν να φθάσουν τα 8,5 εκατ. ευρώ. Και σε όλα αυτά, βέβαια, οι αναβολές επί αναβολών σε χιλιάδες υποθέσεις καθημερινά οφείλονται στο ωράριο των δικαστηρίων που τελειώνει στις 3 το μεσημέρι και στις ατέρμονες κινητοποιήσεις δικηγόρων, υπαλλήλων και δικαστών που οδηγούν τις δίκες από αναβολή σε αναβολή, όπως η άλλη περίπτωση που αναφέρθηκε –στην πρόσφατη ημερίδα– όπου για οκτώ ολόκληρα χρόνια μια δίκη αναβαλλόταν λόγω κινητοποιήσεων, με αποτέλεσμα στο τέλος οι διάδικοι να συμβιβαστούν.