Προσέγγιση Μέρκελ - Λαγκάρντ για το χρέος
ΕνώστιςΒρυξέλλες δεν βλέπουν μεγάλη διαφορά στην τωρινή αποστολή των επικεφαλής των θεσμών στην Αθήνα από αυτές του παρελθόντος, όσον αφορά τη δυσκολία ή τις καθυστερήσεις, το βασικό σενάριο για ολοκλήρωση της αξιολόγησης είναι για τον Απρίλιο ή τον Μάιο. Συγχρόνως θεωρείται πλέον ξεκάθαρο ότι υπάρχει στροφή της Γερμανίδας καγκελαρίου Αγκελα Μέρκελ όσον αφορά τον προσδιορισμό των μεσοπρόθεσμων μέτρων για τη χαλάρωση του χρέους και τη σύσφιξη των σχέσεων με την επικεφαλής του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ, καθώς οι δύο ισχυρές κυρίες φαίνεται να έχουν ενωθεί κάτω από τον ίδιο σκοπό, αυτόν του να μην υπάρξει περαιτέρω αναταραχή στην Ευρωζώνη.
Ετσι αυτό που αλλάζει, ιδιαίτερα μετά τη συνάντησή τους την προηγούμενη εβδομάδα, είναι ότι η καγκελαρία έχει αμβλύνει τη στάση της όσον αφορά τη συγκεκριμενοποίηση των μεσοπρόθεσμων μέτρων για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους, κάτι που χρειάζεται το ΔΝΤ για να συμμετάσχει σε νέο ελληνικό πρόγραμμα. Οι δύο κυρίες έχουν κάνει άτυπη συμφωνία να βοηθήσει η μία την άλλη· η κ. Λαγκάρντ με το να συμμετάσχει το ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα, απομακρύνοντας άλλη μία ελληνική κρίση λίγους μήνες πριν από τις γερμανικές εκλογές, και η κ. Μέρκελ, από την άλλη, να δεχθεί – παρά την άρνηση του υπουργού της των Οικονομικών Β. Σόιμπλε– περαιτέρω συγκεκριμενοποίηση των μέτρων ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους. Αυτή τη συγκεκριμενοποίηση, άλλωστε, τη χρειάζεται και ο επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μ. Ντράγκι ώστε να επιτρέψει στην Ελλάδα να συμμετάσχει στην ποσοτική χαλάρωση. Και το ενδεχόμενο ένταξης της Ελλάδας στην ποσοτική χαλάρωση είναι η πρώτη φορά που και οι δύο ισχυρές κυρίες το βλέπουν ως πιθανό.
Ολα τα παραπάνω, βέβαια, υπό την προϋπόθεση ότι η ελληνική κυβέρνηση θα ολοκληρώσει την αξιολόγηση χωρίς να καθυστερήσει και χωρίς να ζητάει εκπτώσεις και διευκολύνσεις στις μεταρρυθμίσεις που πρέπει να κάνει. Ο επικεφαλής του Euroworking Group Τ. Βίζερ από το συνέδριο των Δελφών την περασμένη Παρασκευή ήταν σαφής: «Η αναμονή είναι καταστροφική, βασικά είναι το πιο ανόητο πράγμα που θα μπορούσαμε να κάνουμε», είπε και προσέθεσε ότι η συμφωνία σε τεχνικό επίπεδο θα μπορούσε να γίνει μέχρι την επόμενη Παρασκευή.
Οι θεσμοί θα παραμείνουν στην Αθήνα μέχρι τις αρχές της εβδομάδας, με σκοπό να έχει επιτευχθεί αρκετή πρόοδος που να παρουσιαστεί στο Εuroworking Group την Πέμπτη. Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, πάντως, τονίζουν ότι όσο το γρηγορότερο κλείσει η αξιολόγηση, τόσο καλύτερη θα είναι η συνολική συμφωνία για την Ελλάδα.
Και ενώ ευρωπαϊκή πηγή έλεγε στην «Κ» ότι τα πρωτογενή πλεονάσματα μετά τη λήξη του προγράμματος έχουν συμφωνηθεί ήδη και ότι το πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 3,5% του ΑΕΠ θα διατηρηθεί για «σημαντικά λιγό- τερα» από τα 10 χρόνια που ήταν η πρωταρχική θέση του Βερολίνου αλλά σίγουρα περισσότερα από τρία. Το θέμα αυτό θα τεθεί επισήμως προς συζήτηση μόνο μετά την επίτευξη συμφωνίας σε τεχνικό επίπεδο (staff level agreement).
Δεν αποκλείεται το ενδεχόμενο να επιστρέψουν οι θεσμοί στην Αθήνα προς το τέλος του μήνα για να ολοκληρώσουν τη συμφωνία σε τεχνικό επίπεδο που θα πρέπει να περιλαμβάνει μέτρα ύψους περίπου 2% του ΑΕΠ. Οι θεσμοί επίσης θα πρέπει να συμφωνήσουν στα «θετικά-αντισταθμιστικά» μέτρα που θα πάρει η κυβέρνηση αν η Ελλάδα ξεπεράσει τους στόχους της για το πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ το 2019. Τρίτον, η κυβέρνηση θα πρέπει να διαπραγματευθεί το νέο πρόγραμμα με το ΔΝΤ, το λεγόμενο MEFP, το οποίο θα έχει προαπαιτούμενα που η Αθήνα θα πρέπει να υλοποιήσει για να εξασφαλίσει ένα νέο πρόγραμμα με το ΔΝΤ.
Μετά την τεχνική συμφωνία θα πρέπει να γίνει η πλέον δύσκολη συμφωνία, αυτή που ονομάζεται «global deal» και στην οποία θα οριστούν τα πρωτογενή πλεονάσματα για τα χρόνια μετά τη λήξη του προγράμματος, καθώς και η περαιτέρω διευκρίνιση των μεσοπρόθεσμων μέτρων για το χρέος. Aυτό μπορεί να γίνει ή στο Εurogroup στις 7 Απριλίου ή στο επόμενο του Μαΐου.