Είμαστε σε μια στιγμή μεγάλων προκλήσεων για Αμερική - Ευρώπη
Το στέλεχος της συμβουλευτικής εταιρείας Jones Group International και συνεργάτης του Atlantic Council για τις διατλαντικές σχέσεις Τζεφ Λάιτφουτ, όταν ερωτάται σχετικά από την «Κ», είναι μάλλον αινιγματικός: «Δεν έχω ιδέα πώς ταιριάζει η Ελλάδα στη στρατηγική της διακυβέρνησης Τραμπ ή ακόμη και η Τουρκία. Αν υπάρξει ένταση μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση; Αυτή είναι ίσως η πιο σημαντική ερώτηση γιατί ίσως υπάρξει ακόμη μεγαλύτερη ένταση».
Ενα ζήτημα που θεωρεί θετικό είναι ότι η Ελλάδα «πληρώνει το μερίδιο που της αναλογεί στο ΝΑΤΟ, άρα τουλάχιστον δεν θα δεχθεί πίεση σε αυτόν τον τομέα». Ο κ. Λάιτφουτ θεωρεί ότι η χώρα μας θα καλωσόριζε μια καλύτερη σχέση των ΗΠΑ και της Ε.Ε. με τη Ρωσία αν η αμερικανική κυβέρνηση χαλαρώσει τις κυρώσεις εναντίον της χώρας. Στο προσφυγικό, όμως, θεωρεί ότι η κυβέρνηση Τραμπ δεν θα βοηθήσει ουσιαστικά την Ελλάδα, καθώς, όπως λέει, «δεν είμαι σίγουρος αν μπορεί να βοηθήσει. Νομίζω ότι θα το αφήσει στους Ελληνες και την Ε.Ε. διότι θεωρεί ότι το ευρωπαϊκό πρόβλημα δεν την επηρεάζει».
Ο ίδιος διαφωνεί, σημειώνοντας ως πρόκληση για τις διατλαντικές σχέσεις ότι «εξωτερικά, η περιοχή γύρω από την Ευρώπη φλέγεται. Η Ρωσία είναι ιδεολογικά εχθρική στην ευρωπαϊκή ενοποίηση και τη διατλαντική συμμαχία και βέβαια παραμένει η πρόκληση στη Μέση Ανατολή, που εξακολουθεί να βρίσκεται στις φλόγες, και η Ελλάδα έχει πληρώσει βαρύ τίμημα λόγω της γειτνίασης». Ο κ. Λάιτφουτ θεωρεί ότι οι δύσκολες εξωτερικές συνθήκες θα συνεχισθούν, ωστόσο εκτιμά ότι οι μεγαλύτερες προκλήσεις για τις διατλαντικές σχέσεις είναι εσωτερικές: η αμερικανική απόσυρση, η ευρωπαϊκή αδυναμία και η στροφή στον λαϊκισμό και τον εθνικισμό.
Ιδιαίτερα για την αμερικανική απόσυρση, εκτιμά ότι είχε ξεκινήσει ήδη από τον πρόεδρο Ομπάμα, «που δεν είχε ιστορικούς και ψυχολογικούς δεσμούς με την Ευρώπη», αλλά συνεχίζεται επί προέδρου Τραμπ, «που δεν βλέπει συναισθηματικά τη σχέση αλλά ως συναλλακτική, επιχειρηματική σχέση. Είμαστε λοιπόν σε μια στιγμή μεγάλων προκλήσεων». Οπως λέει μάλιστα, «η πρόκληση είναι διπλή λόγω και της ευρωπαϊκής αδυναμίας. Οι Αμερικανοί δεν έχουν κίνητρα να ασχοληθούν, γιατί η Ευρώπη φαίνεται αδύναμη και ανίκανη να μοιρασθεί το βάρος και το ακούμε όταν ο Τραμπ τους ζητεί να αναλάβουν όσο τους αναλογεί».
Οπως εκτιμά, αυτή η δυναμική γίνεται επικίνδυνη «γιατί έχουμε έναν πρόεδρο που χρησιμοποιεί την αδυναμία της Ευρώπης εναντίον της και η Ευρώπη δεν είναι έτοιμη αν οι ΗΠΑ αποφασίσουν ότι θέλουν να διαλύσουν την Ε.Ε. ή αν δεν διαδραματίσουν ρόλο στην ευρωπαϊκή ασφάλεια». Η Ευρώπη είναι «επικίνδυνα αδύναμη και διχασμένη», λέει, καθώς
Ο αναλυτής Τζεφ Λάιτφουτ μίλησε στην «Κ» για τον Τραμπ, την Ελλάδα, την Τουρκία και την Ε.Ε.
«το ευρωπαϊκό σχέδιο βρίσκεται υπό πίεση όσο ποτέ στο παρελθόν και έχουμε αρχίσει να φανταζόμαστε αυτό που δεν μπορούσαμε, το Brexit, τον Τραμπ… τη Λεπέν. Νομίζαμε ότι η μεγάλη κρίση θα ήταν το Grexit, αλλά τώρα βλέπουμε ότι μπορεί να είναι πολύ πιο έντονη».
Ο ίδιος ανησυχεί ότι πολιτική του προέδρου Τραμπ είναι να υπονομεύσει την Ε.Ε. Οπως λέει, «το πλαίσιο της εμπειρίας του είναι εκείνο ενός επιχειρηματία και εθνικιστή που βλέπει το Brexit ως στιγμή εθνικής απελευθέρωσης. Πιστεύω ότι εκείνος και η ομάδα του είδαν το προσφυγικό χάος του 2015 ως πολύ αρνητική εξέλιξη για την Ε.Ε., μία οντότητα που ήταν ανίκανη ή δεν ήθελε να ελέγξει τα σύνορά της. Αλλά και στα θέματα για τα οποία νοιάζονται, το απορρυθμισμένο επιχειρηματικό περιβάλλον, τον εμπορικό ανταγωνισμό, υπάρχει εχθρότητα προς την Ε.Ε. Το πώς αυτά θα μεταφρασθούν σε πολιτική μένει να διασαφηνιστεί… Αλλά η ρητορική και τα ένστικτα φαίνονται αρνητικά και αυτό από μόνο του είναι πρόβλημα για την Ε.Ε.».