Τα αστικά ερείπια του Κεραμεικού
Ενα τόσο δα δρομάκι είναι η οδός Κλεομβρότου. Λίγοι θα την ξέρουν, αν και βγαίνει στην Πειραιώς απέναντι από τον Κεραμεικό. Είναι τόσο στενή, που μπορεί και να τη χάσεις, δεν μοιάζει με άνοιγμα δρόμου. Την πλησίασα από περιέργεια και λίγο κατά τύχη, γιατί, εκεί ακριβώς όπου εκβάλλει η μικροσκοπική οδός Κλεομβρότου στην οδό Πειραιώς, βρίσκονται τα μυστηριώδη νεοκλασικά ερείπια, στη στροφή προς Ιερά Οδό, απέναντι από την Αγία Τριάδα.
Από την πεζοδρομημένη Κλεομβρότου τραβάω κλεφτές φωτογραφίες μέσα από ρημαγμένα παράθυρα στα ερειπωμένα νεοκλασικά που έχουν πρόσοψη στην Πειραιώς, αλλά είναι το ίδιο το δρομάκι που με τραβάει στα ενδότερα του Κεραμεικού και στα μυστήρια της περιοχής. Ο δρόμος κάπου σταματάει, δεν υπάρχει ρυμοτομία. Είναι σαν απομεινάρι μεσαιωνικής πόλης, μόνο που αυτό που βλέπω είναι μονώροφα ξεχασμένα νεοκλασικά με αυλές και άχαρες πολυκατοικίες. Από παντού σιωπή... Είναι μεσημέρι και ο ήλιος ψηλά. Βλέπω το αδιέξοδο της Κλεομβρότου στο βάθος αλλά στρίβω αριστερά, στην Αγησιλάου με τις φουντωτές νεραντζιές. Είναι στη γωνία Αγησιλάου και Κλεομβρότου, που μου τραβάει το βλέμμα η οξεία, ολόλευκη, τυφλή απόληξη ενός δίπατου μεσοπολεμικού σπιτιού, παράξενου, όμορφου μέσα στη μοναδικότητά του. Στο 73 της Αγησιλάου, δείτε μέσα από την αυλό- πορτα την παλιά αυλή, ατόφια, με πράσινα γερμανικά παντζούρια και γαλάζια εξώθυρα.
Δεξιά, στην οδό Μυκάλης, μια συστάδα παλιών σπιτιών είναι συγκεντρωμένη στο δεξί πεζοδρόμιο, δύο διώροφα και δύο μονώροφα. Εχω ήδη την ατμόσφαιρα του Κεραμεικού σε κάθε βήμα. Στη Μυκάλης 8 η γιρλάντα με τα ακροκέραμα στέφει μια γαλανή πόρτα, αλλά στο μεγάλο σπίτι Μυκάλης 7 αυτό που εντυπωσιάζει είναι το αρ νουβό κιγκλίδωμα στο μπαλκόνι.
Η ομορφιά στον Κεραμεικό έχει κάτι σπαρακτικό όπως σε πολλές παλιές γειτονιές. Στρίβω αριστερά στην όμορφη οδό Κεραμεικού με τα αστικά σπίτια και θυμάμαι τη φωτογραφία ενός πατρικού οικήματος που μου είχε στείλει η Φ.Β., όταν μεγάλωνε εκεί στα τέλη της δεκαετίας του ’20, αρχές ’30. Μου έλεγε για τις πολύφυλλες εσωτερικές πόρτες και τα παρκέ. Πού είναι όλα αυτά συλλογίζομαι, όταν βλέπω το μοναδικής ομορφιάς σπίτι στην Κεραμεικού 104. Προσέξτε το ρόδινο χρώμα και τις διακοσμητικές φρίζες με τα ανθέμια και τις γιρλάντες. Κλέβω ματιές στην οδό Λεωνίδου και στα μονώροφα σπιτάκια, λευκά και ροζ και ώχρα, αλλά στην επόμενη γωνία, με την οδό Αρτεμισίου, στρίβω δεξιά. Εχω ήδη δει από μακριά το ωραίο, κλειστό σπίτι, Αρτεμισίου και Κεραμεικού. Είναι λιθόκτιστο, σε περίοπτη θέση και φυσικά, κλειστό, αλλά λίγο πιο κάτω, βλέπω αυτό που με γοήτευσε περισσότερο από κάθε άλλο.
Είναι δίπατο αρχοντόσπιτο, κατάκλειστο. Φυλλορροεί. Διαλύεται. Αλλά είναι τόσο στιβαρό και αιθέριο μαζί. Κάποιος καλός μάστορας θα το έχτισε γύρω στο 1900, μήπως και πιο πριν; Η είσοδος είναι μέσα από τον κήπο, με τα ψηλά φυλλοβόλα δέντρα, και το προστώο με τους δωρικούς πεσσούς έχει κάτι πένθιμο έτσι που είναι ρημαγμένο. Από μόνο του το σπίτι αυτό θυμίζει Νότια Ιταλία, αλλά μέσα στο περιβάλλον του Κεραμεικού έχει κάτι απαράμιλλα αθηναϊκό. Ξαναγυρίζω στην Κεραμεικού, διασχίζω την Ιερά Οδό και απέναντι, στην οδό Ιεροφαντών, σε ένα απόκοσμο τοπίο, θα δείτε ένα ακόμη εξαίσιο αστικό ερείπιο στον αριθμό 4. Στα κάγκελα, έχει ερωτιδείς.