Πιέσεις για πώληση μονάδων της ΔΕΗ
Από θεσμούς και Επιτροπή Ανταγωνισμού Ε.Ε.
Ασφυκτικές είναι πλέον οι πιέσεις προς τη ΔΕΗ. Οι πιστωτές ζητούν την πώληση του 40% των λιγνιτικών και υδροηλεκτρικών μονάδων της, ενώ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού (DGcomp) απειλεί με πρόστιμο την Επιχείρηση που μπορεί να φτάσει και τα 100 εκατ. Οι θεσμοί ξεκαθάρισαν την περασμένη Τρίτη ότι το μοντέλο ΝΟΜΕ (δημοπρασίες ισχύος) δεν μπορεί να ικανοποιήσει τους δεσμευτικούς στόχους για μείωση των μεριδίων της ΔΕΗ κάτω του 50% στο τέλος του 2019.
Γραμμή άμυνας στις πιέσεις των πιστωτών για ρητή καταγραφή στη νέα συμφωνία της πώλησης του 40% των λιγνιτικών και υδροηλεκτρικών μονάδων της ΔΕΗ αναζητεί η κυβέρνηση. Οι θεσμοί, στην πρώτη συνάντηση της περασμένης Τρίτης με τον υπουργό Ενέργειας Γιώργο Σταθάκη, έκαναν σαφές ότι το μοντέλο ΝΟΜΕ (δημοπρασίες ισχύος) δεν μπορεί να ικανοποιήσει τους δεσμευτικούς στόχους για μείωση των μεριδίων της ΔΕΗ κάτω του 50% στο τέλος του 2019.
Το αδιέξοδο εξάλλου στο οποίο έχει περιέλθει η ΔΕΗ και συνολικά η αγορά ηλεκτρισμού από τη μέχρι τώρα εφαρμογή του εναλλακτικού σχεδίου Σκουρλέτη δεν αφήνει στην κυβέρνηση κανένα περιθώριο διαπραγματευτικής ισχύος. Ετσι, σε μια προσπάθεια να αποφύγει πάση θυσία μια δέσμευση για πώληση παραγωγικού δυναμικού της ΔΕΗ που θα της δημιουργούσε μείζον πολιτικό θέμα, εμφάνισε την ύστατη στιγμή σαν «άσο στο μανίκι» το σχέδιο της ΔΕΗ για το άνοιγμα της λιανικής αγοράς που επεξεργάζεται μήνες τώρα ο επικεφαλής της επιχείρησης Μανόλης Παναγιωτάκης, κόντρα στην κυβερνητική γραμμή των ΝΟΜΕ, που αμφισβήτησε ανοιχτά από την πρώτη στιγμή και σε ευθεία σύγκρουση με τον πρώην πολιτικό του προϊστάμενο Πάνο Σκουρλέτη.
Ο κ. Παναγιωτάκης κλήθηκε την περασμένη Πέμπτη να παρουσιάσει στους θεσμούς ενώπιον του κ. Σταθάκη την πρότασή του για τη δημιουργία δύο θυγατρικών εταιρειών στις οποίες θα εισφέρει πελατολόγιο από όλη την γκάμα των τιμολογίων της ΔΕΗ και θα τις παραχωρήσει σε τρίτους μέσω διαγωνισμού. Το σχέδιο Παναγιωτάκη δεν δείχνει ωστόσο να έχει καμία σοβαρή τύχη, όχι μόνο γιατί έχει νομικά κενά, όπως ο ίδιος παραδέχθηκε ενώπιον των θεσμών, ζητώντας χρόνο για να επιλυθούν με τη συνδρομή PricewaterhouseCoopers που επελέγη ως σύμβουλος, αλλά γιατί η κατάσταση της ΔΕΗ και της αγοράς δεν είναι πλέον διαχειρίσιμη χωρίς άλλα δομικά μέτρα.
Η πώληση μονάδων της ΔΕΗ έχει προεξοφληθεί από τους πάντες, με την κυβέρνηση να αναζητεί απλώς στις διαπραγματεύσεις με τους θεσμούς μια «στρογγυλεμένη» διατύπωση που θα της δώσει τη δυνατότητα μιας καλύτερης πολιτικής και επικοινωνιακής διαχείρισης. Αυτό είναι το βασικό ζητούμενο των εν εξελίξει διαπραγματεύσεων στο Χίλτον, όπου η κυβέρνηση παλεύει για το μη χείρον. Να συνοδευθεί δηλαδή η διατύπωση της πώλησης των μονάδων της ΔΕΗ και με το σχέδιο Παναγιωτάκη για την προμήθεια, ως εναλλακτικό δομικό μέτρο των ΝΟΜΕ από τον Ιούνιο και μετά που θα αξιολογηθούν από τους θεσμούς.
Η επόμενη μέρα ωστόσο σχεδιάζεται στο στρατηγείο της DGcomp στις Βρυξέλλες και ξεκίνησε από την αιφνιδιαστική είσοδο προ δύο εβδομάδων του Σώματος Επιθεωρητών Ελέγχου στα γραφεία της ΔΕΗ. Η αγορά ηλεκτρισμού έχει προεξοφλήσει την υποχρεω- τική πώληση μονάδων της ΔΕΗ, με τους μεγάλους καθετοποιημένους ομίλους να επανασχεδιάζουν τη στρατηγική τους με αυτό το δεδομένο και τους μικρούς του κλάδου να αναζητούν στήριξη μέσω συγχωνεύσεων για να αντέξουν στο νέο ανταγωνιστικό περιβάλλον.
Η ΔΕΗ έπειτα από αυτό αναμένει από «κακά» έως «χείριστα» σενάρια, κι αυτό γιατί η αναδρομική από το 2010 έρευνα της Επιτροπής εκτιμάται ότι σίγουρα θα βγάλει ευρήματα κατάχρησης δεσπόζουσας θέσης. Το «κακό» σενάριο είναι η έρευνα της Επιτροπής να τραβήξει σε βάθος 1,5-2 ετών ή και να μην ολοκληρωθεί, και να κληθεί η ΔΕΗ μέσω διαβουλεύσεων να αναλάβει δεσμεύσεις έναντι της DGcopm για πώληση μονάδων με αιχμή τις υδροηλεκτρικές, αφού το μεγαλύτερο μέρος του λιγνιτικού της δυναμικού τίθεται σε απόσυρση μετά το 2020.
Το χείριστο σενάριο που αναμένουν αλλά απεύχονται στη ΔΕΗ είναι η έρευνα να διαρκέσει μερικούς μήνες και να καταλήξει σε επιβολή προστίμου που μπορεί να φτάσει και στα 100 εκατ. ευρώ. Σε αυτή την περίπτωση η ΔΕΗ θα υποχρεωθεί και πάλι να πουλήσει μονάδες για να αποπληρώσει το πρόστιμο ενώ αντιμετωπίζει και τον κίνδυνο σειράς προσφυγών για αποζημιώσεις από εμπλεκομένους στην αγορά, οι οποίοι θα έχουν στα χέρια τους μια απόφαση της Κομισιόν. Εν αναμονή των αποφάσεων της DGcomp και της ολοκλήρωσης των διαπραγματεύσεων με τους θεσμούς, η ΔΕΗ δίνει μάχη με τον χρόνο για να διαχειριστεί το μείζον πρόβλημα ρευστότητας, θέτοντας προτεραιότητες αποπληρωμής οφειλών σε πιστωτές και προμηθευτές για να σταθεί όρθια.
Αρμόδια στελέχη της επιχείρησης δεν κρύβουν ότι χωρίς νέες εισροές χρημάτων η επιχείρηση αντέχει μέχρι τέλος Απριλίου. Από εκεί και πέρα η δυνατότητα της ομαλής λειτουργίας της θα εξαρτηθεί από το κατά πόσον θα επιτευχθεί η ολοκλήρωση της αξιολόγησης στις 20 Μαρτίου, κάτι που θα επιτρέψει στο Δημόσιο την αποπληρωμή ενός ποσού 100 εκατ. ευρώ από ανεξόφλητες οφειλές λογαριασμών ρεύματος καθώς και από την ολοκλήρωση του σχεδίου απόσχισης του ΑΔΜΗΕ που θα επιτρέψει την εισροή στα ταμεία της επιχείρησης των 320 εκατ. ευρώ που προσφέρει η κινεζική State Grid για την εξαγορά του 24%. Το γεγονός ότι και οι δύο πηγές εισροών ρευστού είναι αβέβαιες καθιστά αβέβαιη και τη βιωσιμότητα της ΔΕΗ αλλά και συνολικά της αγοράς, η οποία λόγω της αδυναμίας αποπληρωμής οφειλών της ΔΕΗ κάθεται αυτή τη στιγμή πάνω σε μια «μαύρη τρύπα» 800 εκατ. ευρώ.
Το «κακό» και το «χειρότερο» είναι τα δύο σενάρια για τα αποτελέσματα του ελέγχου των ευρωπαϊκών αρχών ανταγωνισμού στη ΔΕΗ.