«Εκ παιδείας άρξασθαι», ναι μεν, αλλά...
Υπάρχουν πολλοί, μάλλον αποτελούν την πλειοψηφία, μέσα στα σώμα της εκπαίδευσης – δάσκαλοι, καθηγηγές, πανεπιστημιακοί– που προκρίνουν οι όποιες αλλαγές να προχωρήσουν σταδιακά, με πολιτική ζύμωση και πειθώ. Στην άλλη όχθη, λιγότεροι είναι εκείνοι που πιστεύουν ότι πρέπει να γκρεμιστούν γρήγορα νοοτροπίες, εάν η χώρα θέλει να αλλάξει πορεία.
Ετσι, νομίζω ότι ο καθηγητής του Παντείου Πανεπιστημίου Αγγελος Συρίγος ανέβασε πολύ τον πήχυ, με την αντίδρασή του κατά των ατόμων που έγραφαν συνθήματα σε τοίχο του ιδρύματος. Αντίθετη είναι η στάση του ομότιμου καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών και προέδρου της Επιτροπής Εθνικού και Κοινωνικού Διαλόγου για την Παιδεία, Αντώνη Λιάκου, που αποφάσισε να ακυρώσει τη συζήτηση, με τη συμμετοχή του νυν υπουργού Παιδείας Κώστα Γαβρόγλου και των προ- ηγουμένων, Αννας Διαμαντοπούλου και Νίκου Φίλη, υπό τον φόβο επεισοδίων από αριστεριστές.
Βεβαίως, δεν είναι αυτός ο Αντώνης Λιάκος. Ο ιστορικός έχει δώσει δείγματα ότι δύσκολα θα τον φρενάρουν κάποιοι αριστεριστές που θέλουν να πουν το... ποίημά τους (παλιός στα αμφιθέατρα, γαρ). Αρα, η απόφαση για αναβολή της εκδήλωσης δεν μπορεί να αποδοθεί στην ανησυχία του κ. Λιάκου για πιθανά επεισόδια. Οι ουσιαστικοί λόγοι της ακύρωσης δεν είναι παρά πολιτικοί και συνδέονται με το μήνυμα «κλείνω το μάτι» που θέλει να εκπέμψει ο ΣΥΡΙΖΑ τόσο στο εσωκομματικό ακροατήριο όσο και σε άλλα πολιτικά ακροατήρια της Αριστεράς. Οσο για τη δήλωση ότι «αυτοί (οι αριστεριστές, εννοείται) θα μιλήσουν για νίκη, αλλά η πικρή αλήθεια είναι πως πρόκειται για ένα νέο κρούσμα λογοκρισίας μέσω αντισυγκεντρώσεων», σαφώς χρήζει σφοδρότατης κριτικής και φανερώνει, το λιγότερο, αμηχανία και έλλειψη έμπνευσης του συγγραφέα της.
Ο κ. Συρίγος και ο κ. Λιάκος κινούνται στον ίδιο μικρόκοσμο της ελληνικής πανεπιστημιακής κοινότητας, αλλά ως πρωταγωνιστές των πρόσφατων περιστατικών εκφράζουν δύο παράλληλα κινούμενες πολιτικές στάσεις που αφορούν όλη την κοινωνία. Αλλωστε, η Παιδεία είναι ένα θέμα για το οποίο... αγαπάμε να γκρινιάζουμε, νοηματοδοτώντας το με ποικίλες συνδηλώσεις (π.χ. εθνική ταυτότητα, πρόοδος, ισότητα, αριστεία). Οσο βουλιάζει κάποιος μέσα στα κάθε είδους βολέματα της ελληνικής εκπαίδευσης, τόσο περισσότερο θα αμβλύνονται οι αντοχές του για τις δομικές αλλαγές που απαιτούνται. Για τον λόγο αυτό τείνω να μετακινηθώ προς εκείνους που πιστεύουν ότι απαιτούνται άμεσα και δραστικές αποφάσεις για τις στρεβλώσεις της εκπαίδευσης. Και εκτιμώ ότι πρώτος στόχος δεν είναι άλλος από το αέναο βαυκάλισμα της ακαδημαϊκής κοινότητας, που νομίζει ότι μέλημά της είναι η διατήρηση των προνομίων της μέσα από τις, μεταπολιτευτικής κοπής, δημόσιες σχέσεις, που ενίοτε εξαργυρώνονται και με βουλευτικές θέσεις. Αλλωστε, και η έκθεση του εθνικού διαλόγου για την Παιδεία, με εισαγωγή και επιμέλεια του Αντώνη Λιάκου, τιτλοφορείται «Εκ παιδείας άρξασθαι». Φτάνει αυτό που λέμε να το εννοούμε.