Τα πρακτικά, το ανάθεμα και οι ευλογημένοι
Τι θα έκανε ο πρωθυπουργός αν έκλεινε απόψε την αξιολόγηση; Τι θα έκανε αν είχε πετύχει, ας πούμε, ελάφρυνση του χρέους και εξοβελισμό του ΔΝΤ, με επιπλέον συμβολικό λάφυρο την απόλυση του Τόμσεν; Θα πήγαινε το ίδιο βράδυ στην Κουμουνδούρου για να παρουσιάσει τα τρόπαιά του στο Πολιτικό Συμβούλιο του ΣΥΡΙΖΑ, την ίδια ώρα που το Γραφείο Τύπου του Μαξίμου θα μοίραζε την επινίκια εισήγησή του προς τους συντρόφους. Ε, περίπου το ίδιο έκανε και ο Αρχιεπίσκοπος. Μόνο που, επειδή το δικό του «κόμμα» μετράει τον χρόνο σε αιώνες, χρειάστηκε περίπου μισό χρόνο για να παρουσιάσει τη νίκη του στην Ιερά Σύνοδο – και να μοιράσει στα media την πανηγυρική «προσφώνησή» του προς τους ιεράρχες. Η αναφορά του Αρχιεπισκόπου στα «πρακτικά» της συνθηκολόγησης για τα Θρησκευτικά είχε, λένε, μόνο εσωτερικό χαρακτήρα – να ενημερωθεί η Σύνοδος ως προς τα αρχιεπισκοπικά επιτεύγματα. Επίσημα πρακτικά εκείνης της σύσκεψης στο Μαξίμου, βέβαια, δεν υπάρχουν. Υπάρχει όμως η ανεπίσημη ανάγκη της Αρχιεπισκοπής να υπενθυμίσει ότι η συμφωνία που κλείστηκε τον περασμένο Οκτώβριο με την κυβέρνηση δεν είναι γραμμένη στο νερό. Σε ποιον απευθυνόταν η υπενθύμιση; Oχι στην κυβέρνηση, λένε όσοι γνωρίζουν τις σκέψεις του Ιερωνύμου. Στόχος μάλλον ήταν να διασκεδαστεί η καχυποψία ορισμένων υπερσυντηρητικών μελών της Ιεραρχίας. Για την Εκκλησία, το πρόβλημα στις σχέσεις της με την κυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ ήταν ένα και είχε ονοματεπώνυμο: Νίκος Φίλης. Η εκρίζωση του προβλήματος στον ανασχηματισμό φαίνεται ότι επανέφερε το κλίμα αλληλοκατανόησης –αν όχι προσωπικής χημείας– που εξαρχής είχε καταστήσει τη σχέση Ιερωνύμου - Τσίπρα πολιτικά αποδοτική. Αν ο Αρχιεπίσκοπος θέλει να θυμί- ζει τη διευθέτηση για τα Θρησκευτικά, ο ΣΥΡΙΖΑ έχει κάθε λόγο να την απωθήσει στη λήθη. Ο πιο σοβαρός λόγος φάνηκε στη σπουδή του υπουργού Aμυνας να σηκώσει πάλι το εξαπτέρυγο – καλώντας ωμά τους πολίτες «να πιστέψουν τον Αρχιεπίσκοπο» και όχι τον Φίλη, ο οποίος αμφισβήτησε τα ιερωνυμικά «πρακτικά». Η (μη) δήλωση του κυβερνητικού εκπροσώπου –που περιορίστηκε σε ένα διεκπεραιωτικό «ό,τι είπαμε, ισχύει»– επιβεβαίωσε ότι το Μαξίμου δεν έχει την πολυτέλεια να βάλει ξανά το θέμα στην ατζέντα. Oμως, δεν είναι μόνο ο κυβερνητικός εταίρος του που αναζωογονείται κάθε φορά που του δίνεται η ευκαιρία να εκφράσει την ψηφοθηρικά επιβεβλημένη ευλάβειά του. Ανάλογο πολιτικό κεφάλαιο αντλεί από τα εκκλησιαστικά και ο Φίλης, που από την αντιπαράθεση με τον Ιερώνυμο έχασε μόνο το χαρτοφυλάκιό του. Εχασε μεν τη θέση του στην κυβέρνηση, αλλά εμπέδωσε τη θέση του στον ΣΥΡΙΖΑ. Η συντήρηση των μετώπων τόσο με τους ΑΝΕΛ όσο και με την Εκκλησία δημιουργεί ζωτικό εσωκομματικό χώρο για τον Φίλη – και τους ομογάλακτούς του από την παλιά φρουρά του ΣΥΡΙΖΑ. Του επιτρέπει να κατοχυρώσει τον ρόλο του θεματοφύλακα της καθαρής αριστερής ατζέντας – της ατζέντας του κόμματος όπως ήταν προτού την αλλοιώσει η κλεψιγαμία με την καμμενική Δεξιά. Το συμπέρασμα είναι ότι ο Ιερώνυμος, αναζωπυρώνοντας το θέμα των Θρησκευτικών, τροφοδοτεί τους αντιπάλους του και δυσκολεύει τον βασικό του σύμμαχο – τον πρωθυπουργό. Πρόκειται για πολιτικές παρενέργειες, που μπορεί να μην ενδιαφέρουν τον Αρχιεπίσκοπο. Oπως μπορεί να μην τον ενδιαφέρουν ποιοι διεκδικούν αυτές τις παρενέργειες. Ποιοι εκμαιεύουν το ανάθεμα ως ευλογία.
Η ηγεσία της Εκκλησίας ένιωσε την ανάγκη να υπενθυμίσει ότι η συνθηκολόγηση για τα Θρησκευτικά δεν είναι γραμμένη στο νερό.