Προειδοποίηση Νουί στην κυβέρνηση
Σαφή προειδοποίηση προς την κυβέρνηση για τις επιπτώσεις της αβεβαιότητας στις τράπεζες έστειλε η επικεφαλής του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού (SSM), Ντανιέλ Νουί. Σε συνέντευξή της στον ΣΚΑΪ, η κ. Νουί χαρακτήρισε απογοητευτικό το πρώτο δίμηνο και σημείωσε πως πρέπει να επιτευχθούν οι στόχοι για τη μείωση των «κόκκινων» δανείων.
Κρεμασμένα σε τοίχους κατοικιών παρέμειναν για δεκαετίες μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ανεκτίμητης αξίας έργα τέχνης που είχαν λαφυραγωγηθεί από τους ναζί. Η νέα γενιά Γερμανών, όμως, που κληρονόμησε τα αμφίβολης προέλευσης έργα αυτά, θέλησε να ερευνήσει από πού προήλθαν.
«Δεν θέλω κλοπιμαία στο σπίτι μου. Είναι τόσο απλό», λέει ο Γιαν Φίλιπ Ρίμτσμα, που προσέλαβε ερευνητή πριν από 15 χρόνια για να εξετάσει τη συλλογή του πατέρα του, καπνοβιομήχανου Φίλιπ Ρίμτσμα.
Σήμερα, σε μια προσπάθεια να πείσει περισσότερους συλλέκτες να πραγματοποιήσουν τέτοιες έρευνες, η γερμανική κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι θα επιδοτεί τις προσπάθειες αυτές, αντλώντας κεφάλαια από ειδικό ταμείο 3,4 εκατ. ευρώ. «Με τη νέα χρηματοδότηση, θα μπορέσουμε να βοηθήσουμε όσους επιθυμούν να να ανακαλύψουν πώς τέτοια έργα κατέληξαν στα χέρια των συγγενών τους», λέει ο Ούβε Χάρτμαν, επικεφαλής ερευνών στο ίδρυμα German Lost Art Foundation.
Μέχρι στιγμής, κρατικά κεφάλαια αξιοποιήθηκαν για να ερευνηθεί η προέλευση έργων τέχνης, που βρίσκονταν σε γερμανικά μουσεία και βιβλιοθήκες. Η απόφαση του Φεβρουαρίου, που προβλέπει τη διεύρυνση της έρευνας σε ιδιωτικές συλλογές ελήφθη μετά τον εντοπισμό της τεράστιας συλλογής του Κορνήλιου Γκούρλιτ στο Μόναχο το 2013. Ο Γκούρλιτ κληρονόμησε τη συλλογή από τον πατέρα του, έμπορο τέχνης των ναζί, ο οποίος αγόραζε έργα, τα οποία είχαν κατασχεθεί από εβραϊκές κατοικίες ή είχαν εκποιηθεί αναγκαστικά από τους νόμιμους ιδιοκτήτες τους, προτού εγκαταλείψουν τη Γερμανία ως πρόσφυγες ή συλληφθούν για να σταλούν στα στρατόπεδα εξόντωσης.
Η ομάδα κρατικών λειτουργών η οποία εξετάζει τη συλλογή Γκούρλιτ εντόπισε μέχρι στιγμής πέντε έργα, τα οποία εκλάπησαν από τους ιδιοκτήτες τους, ενώ διατηρεί υποψίες για άλλα 153. Ο Χάρτμαν λέει ότι τα τελευταία χρόνια πολλοί συλλέκτες εκφράζουν ενδιαφέρον να μάθουν την προέλευση των έργων τους.
Το 2006, λίγα χρόνια αφότου ο Ρίμτσμα προσέλαβε την ερευ- νήτρια Ζίλκε Ρόιτερ για να μελετήσει τη συλλογή του, το παράδειγμά του ακολούθησε η Μπετίνα Χορν, χήρα του συλλέκτη Ρολφ Χορν. «Η μελέτη συνεχίζεται. Αν αυτή η γενιά δεν ολοκληρώσει την αποστολή, η επόμενη θα αναλάβει τη σκυτάλη», λέει η κ. Χορν.
Η οικογενειακή επιχείρηση Dr. Oetker, παρασκευάστρια ζυμαρικών και άλλων τροφίμων, εντόπισε τέσσερα κλεμμένα έργα στη συλλογή της. Ενα από τα έργα, το «Πορτρέτο του Αντριέν Μονς», που φιλοτέχνησε το 1628 ο Αντονι βαν Ντάικ, κρεμόταν για δεκαετίες σε διάδρομο των κεντρικών γραφείων της Dr. Oetker στην πόλη Μπίλεφελντ. Στις αρχές του έτους, η Dr. Oetker ανακοίνωσε ότι επιστρέφει το έργο στον Μάρεϊ φον Ζάχερ, το μοναδικό κληρονόμο του Ζακ Γκουστικέρ, του Ολλανδού εμπόρου τέχνης που διέφυγε από τη χώρα το 1940.
Το πορτρέτο του μεγάλου Φλαμανδού ζωγράφου εκποιήθηκε υποχρεωτικά από τις γερμανικές κατοχικές αρχές, για να βρεθεί στην ιδιωτική συλλογή του αρχηγού της ναζιστικής πολεμικής αεροπορίας και στενού συνεργάτη του Χίτλερ, Χέρμαν Γκέρινγκ. Μετά τον πόλεμο, το πορτρέτο αγοράστηκε –μέσω εμπόρου στο Λονδίνο– από τον επικεφαλής της βιομηχανίας Dr. Oetker.
Ολο και περισσότεροι Γερμανοί ερευνούν αν τα έργα που έχουν ήταν λάφυρα των ναζί.