Hoaxes ή χοντράδες

Κι αν δεν τα λέγαμε «fake news» ή «hoaxes», αν θέλαμε δηλαδή να εξελληνίσουμε το όνομά τους για να συνεννογιόμαστε όλοι, και δεν μας βόλευε ο όρος «κατασκευασμένα ψεύδη», πώς θα τα βαφτίζαμε; «Χοντραπάτες» λ.χ. ή σκέτες «χοντράδες», έστω κι αν η λέξη αυτή καλύπτει άλλα πράγματα, τη χοντροκοπιά, την αγένεια, την απρέπεια (δεν προσθέτω τη χωριατιά των λεξικογραφικών λημμάτων, διά της οποίας αποδόθηκε από κάποια στιγμή κι έπειτα το «αγροίκον» των αρχαίων, γιατί μια χαρά αγενής μπορείς να είσαι, κι ας είσαι αστός). Για χοντροκομμένα ψέματα πρόκειται, που έχουν το εξής γνώρισμα: όσο βαρύτερα προσβάλλουν τη στοιχειώδη λογική, όσο πιο ψεύτικα είναι, τόσο πιο πιστευτά γίνονται. Μας το έδειξε και η εκλογική περιπέτεια των ΗΠΑ, όπου χονδροειδείς πλην ψιλοδουλεμένες αναλήθειες, ιντερνετικής διάδοσης, γέμισαν αέρα τα πανιά του Ντόναλντ Τραμπ.

Να κάτι, πάντως, που βιαζόμαστε να το ξεχάσουμε: ότι τα «hoaxes» ή οι χοντράδες δεν είναι ελληνική επινόηση, και ότι δεν είναι μόνο Ελληνες όσοι την πατάνε και καταπίνουν σαν αλήθεια το πιο κραυγαλέο ψέμα. Αυτό το παραβλέπουν όσοι μετρούν την εξυπνάδα των Ελλήνων ανάλογα με το τι επέλεξαν πλειοψηφικά στις εκλογές. Αν η επιλογή τους είναι ίδια με την επιλογή του Υψηλού Κριτή τους, τότε θα τους κάνει τη χάρη και θα τους αναγνωρίσει κάποια ωριμότητα. Αν όμως διάλεξε το άλφα ο Υψηλός Κριτής και το βήτα η πλειοψηφία, τότε οι Ελληνες εκπίπτουν σε πόπολο, σε λαουτζίκο ανώριμο, σχεδόν ηλίθιο.

Οι χοντράδες, διαδικτυακές ή πρωτοσέλιδες, δεν επηρεάζουν μόνο τα εκλογικά αποτελέσματα. Στόχος τους είναι να δηλητηριάσουν, να δημιουργήσουν ρεύματα (σκέψης ή συναισθημάτων), ικανά να παρασύρουν ό,τι αληθινό και να καθορίσουν την καθημερινή συμπεριφορά μιας μεγάλης κοινωνικής μερίδας, που είναι μεν ψυχικά και πνευματικά έτοιμη να κάνει μια στροφή ή να υιοθετήσει ένα δόγμα, χρειάζεται όμως τα προσχήματά της. Αυτό παρέχουν οι χοντραπάτες: δικαιολογίες. Αφού, σου λέει, είχαμε δεκάδες βιασμούς σ’ ένα εικοσαήμερο με δράστες αποκλειστικά μετανάστες· αφού κάποιοι ταχαπρόσφυγες μαγάρισαν την εκκλησία μας, συνάγεται ότι όλοι οι μετανάστες είναι δυνάμει (ή εκ φύσεως) βιαστές και όλοι οι μετανάστες (μα μουσουλμάνοι, μα χριστιανοί, ινδουιστές ή ζωροαστριστές) είναι υβριστές της θρησκείας μας και μαγαρίζουν τα ιερά μας.

Πιστεύει κανείς αυτό που θέλει να πιστέψει. Μολαταύτα, δεν είναι εύκολο να ερμηνευτεί η ευπιστία των ανθρώπων στο εξόφθαλμο ψεύδος. Μήπως άλλωστε κατανοούμε εύκολα γιατί η συντριπτική πλειονότητα των Αμερικανών πιστεύει ότι οι κυβερνήσεις τους κρατούν καλά κρυμμένο στο Ρόσγουελ ή στην Περιοχή 51 το μυστικό των εξωγήινων, που «ζουν ανάμεσά μας», ή γιατί τόσοι συμπατριώτες μας πιστεύουν ότι εκτός από τις σαγιονάρες και τα γυαλιά του Παΐσιου είναι θαυματουργός και ο σκούφος του, όπως διαβεβαίωνε και η έγκυρη στα θεολογικά «Ελεύθερη Ωρα» στις 11 Μαρτίου;