Η στροφή της Fed αλλάζει τα δεδομένα στην Ασία
Η μακρά εποχή των χαμηλών επιτοκίων δανεισμού στην Ασία μπορεί να πλησιάζει στο τέλος της αφότου η αμερικανική ομοσπονδιακή τράπεζα αύξησε για τρίτη φορά μέσα σε 15 μήνες τα αμερικανικά επιτόκια δανεισμού, κίνηση που μιμήθηκε λίγες ώρες αργότερα και η κινεζική κεντρική τράπεζα. Οι Αμερικανοί κεντρικοί τραπεζίτες επανέλαβαν πως σκοπεύουν να αυξήσουν δύο ακόμη φορές τα επιτόκια μέχρι το τέλος του 2017, καθώς παραμένει ισχυρή η αμερικανική οικονομία. «Επιτέλους, η επιθυμία της Fed να κινηθεί ταχύτερα προς την εξομάλυνση των επιτοκίων δανεισμού αλλάζει τη συζήτηση σε πολλές άλλες κεντρικές τράπεζες ανά τον κόσμο», λέει ο κ. Σον Κάλοου, οικονομολόγος της Westpac στο Σίδνεϊ.
Πλέον, περαιτέρω χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής στην Ασία θα μπορούσε να υπάρξει μόνο σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Η κινεζική κεντρική τράπεζα αύξησε χθες τα βραχυπρόθεσμα διατραπε- ζικά επιτόκια δανεισμού για τρίτη φορά από την αρχή του έτους. Σε αντίθετη περίπτωση, η αύξηση των αμερικανικών επιτοκίων δανεισμού θα οδηγούσε σε νέα υποτίμηση του γουάν και η Κίνα θα δυσκολευόταν ακόμη περισσότερο να σταματήσει την επίμονη φυγή κεφαλαίων που υφίσταται. Η Κίνα θέλει παράλληλα να επιβραδύνει την αύξηση του χρέους και να αποτρέψει τον κίνδυνο να δημιουργηθεί «φούσκα» στον τομέα των ακινήτων. Η ιαπωνική κεντρική τράπεζα διατήρησε χθες αμετάβλητα τα επιτόκια δανεισμού, ωστόσο ορισμένοι αναλυτές εκτιμούν πως με την πάροδο του χρόνου θα αναγκαστεί να αυξήσει τον στόχο για τα δεκαετή ομόλογα από το 0% που είναι σήμερα.
Η αλλαγή νομισματικής πολιτικής από τη Fed αποτελεί τεράστια αλλαγή για τις παγκόσμιες αγορές που είχαν συνηθίσει στα χαμηλά επιτόκια δανεισμού κατά την περασμένη δεκαετία. Μπορεί πλέον οι αναδυόμενες αγορές να βρίσκονται σε καλύτερη κατάσταση χάρη στην ανάκαμψη της τιμής των εμπορευμάτων και των εξαγωγών, αλλά δυσκολεύονται να ενισχύσουν την εσωτερική τους ζήτηση. Ωστόσο, η δυνατότητα που έχουν να προσαρμόζουν τα επιτόκια δανεισμού στην εσωτερική ζήτηση περιορίζεται από την ανάγκη να κρατήσουν τα κεφάλαια που είχαν εισρεύσει σε αναζήτηση υψηλότερων επιτοκίων δανεισμού την εποχή που αυτά είχαν υποχωρήσει σε πολύ χαμηλό επίπεδο στις ανεπτυγμένες αγορές. Παράλληλα, πρέπει να αποτρέψουν την κατάρρευση της συναλλαγματικής ισοτιμίας των εθνικών τους νομισμάτων έναν- τι του δολαρίου. «Ακόμη και αν οι τοπικές συνθήκες καθιστούν αναγκαία μια μείωση των επιτοκίων, ο φόβος πως θα μπορούσαν να αυξήσουν τη μεταβλητότητα στις αγορές κάνει επιφυλακτικές τις κεντρικές τράπεζες», λέει ο κ. Τιμ Κόντον, επικεφαλής οικονομολόγος της ING στην Ασία. «Σίγουρα περιπλέκει το έργο των κεντρικών τραπεζών που είτε ήθελαν είτε ήταν αναγκασμένες να μειώσουν τα επιτόκια δανεισμού».
Οι αναπτυσσόμενες οικονομίες έχουν ήδη προπονηθεί σε παρόμοιες καταστάσεις, όταν το 2013 η απειλή σκλήρυνσης της νομισματικής πολιτικής από τη Fed είχε προκαλέσει μεγάλη αναστάτωση στις αγορές, αναγκάζοντας κεντρικές τράπεζες από την Ινδία μέχρι την Ινδονησία και αλλού να αυξήσουν τα επιτόκια δανεισμού ώστε να υπερασπιστούν τη συναλλαγματική ισοτιμία του εθνικού τους νομίσματος. Και η Νότια Κορέα προσπαθεί να ισορροπήσει αντίρροπες δυνάμεις. Τα επιτόκια δα- νεισμού της είναι ελάχιστα πάνω από τα αμερικανικά και δεν θα ήθελε να προκαλέσει αναστάτωση στον ήδη υπερχρεωμένο τομέα ακινήτων. Ωστόσο, στην αγορά ομολόγων της έχουν εισρεύσει τεράστια κεφάλαια τα οποία ίσως να μπουν στον πειρασμό να φύγουν προς αναζήτηση καλύτερων αποδόσεων. Το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι κεντρικοί τραπεζίτες ανά τον κόσμο είναι πως οι αγορές που κινούνται με βάση τη Fed θα τους αναγκάσουν να πάρουν μέτρα, ασχέτως των συνθηκών που επικρατούν σε κάθε χώρα. Ο κ. Κάλου της Westpac λέει πως το λογικό θα ήταν «σε κάθε χώρα όπου είναι αδύναμος ο ρυθμός αύξησης των μισθών και όπου ο δομικός πληθωρισμός (δηλαδή ο δείκτης τιμών καταναλωτή, εξαιρουμένων των ενεργειακών αγαθών και των τροφίμων) δεν ακολουθεί βιώσιμη ανοδική τάση» να υπάρξει χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής. «Πράγμα που συμβαίνει στην πραγματικότητα στις περισσότερες χώρες».
Οι αναδυόμενες αγορές είχαν συνηθίσει στα χαμηλά επιτόκια δανεισμού και τώρα πρέπει να βρουν νέο σημείο ισορροπίας.