Η μείωση των εξαγωγών εξανέμισε τα οφέλη από την αύξηση της κατανάλωσης

των καθαρών εξαγωγών αντιστάθμισε πλήρως τη θετική συνεισφορά της εγχώριας ζήτησης στο πραγματικό ΑΕΠ το 2016. Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία των τριμηνιαίων εθνικών λογαριασμών, η ελληνική οικονομία κατέγραψε αρνητικό ρυθμό οικονομικής μεγέθυνσης το δ΄ τρίμηνο του 2016. Σε σύγκριση με την αρχική εκτίμηση της 14ης Φεβρουαρίου 2017 σημειώθηκε αναθεώρηση επί τα χείρω. Πιο αναλυτικά, η τριμηνιαία μεταβολή του πραγματικού ΑΕΠ διαμορφώθηκε στο -1,2% (εκτίμηση -0,4%) και η αντίστοιχη ετήσια στο -1,1% (εκτίμηση 0,3%). Για το σύνολο του 2016, το πραγματικό ΑΕΠ παρέμεινε στάσιμο στα 184,5 δισ. Σύμφωνα με το οικονομικό δελτίο της Eurobank «7 Ημέρες Οικονομία», ο μηδενικός ρυθμός οικονομικής μεγέθυνσης το 2016 ήταν αποτέλεσμα της θετικής συνεισφοράς της εγχώριας ζήτησης και της ισόποσης –σε απόλυτους όρους– αρνητικής συνεισφοράς του εξωτερικού τομέα, ήτοι των καθαρών εξαγωγών.

Η ιδιωτική κατανάλωση, δηλαδή η συνιστώσα με την υψηλότερη συμμετοχή στο ΑΕΠ (69,9% το 2015), ενισχύθηκε κατά 1,4% ή 1,8 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας τον μεγαλύτερο ρυθμό μεταβολής από το 2008 (3,6%). Η αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης (για τρία συνεχή τρίμηνα θετικός τριμηνιαίος ρυθμός μεταβολής) προήλθε από δύο πήγες:

1. Τη συνέχιση της μείωσης του πλούτου των νοικοκυριών (αρνητική αποταμίευση) και

2. Την αύξηση της απασχόλησης (1,8% το 2016).

Η πρώτη πηγή πόρων αποτελεί βασικό ερμηνευτικό παράγοντα για την αύξηση του μεριδίου της ιδιωτικής κατανάλωσης από 64,8% ως ποσοστού του ΑΕΠ το 2007 στο 70,5% το 2016. Η δημόσια κατανάλωση –το 20,1% του ΑΕΠ το 2015– συρρικνώθηκε 2,1% ή 0,8 δισ. ευρώ το 2016.

Επίσης, ο ακαθάριστος σχηματισμός κεφαλαίου, ήτοι οι επενδύσεις παγίων, συν τη μεταβολή των αποθεμάτων, παρουσίασαν πτώση 0,7% ή 0,1 δισ. το 2016.

Οι καθαρές εξαγωγές, δηλαδή η διαφορά ανάμεσα στις εξαγωγές και τις εισαγωγές, είχαν αρνητική συνεισφορά (-0,6 ποσοστιαίων μονάδων) στον ρυθμό οικονομικής μεγέθυνσης το 2016. Οι εξαγωγές σημείωσαν πτώση 2% ή 1,1 δισ. ευρώ και οι εισαγωγές συρρικνώθηκαν οριακά κατά 0,4% ή 0,3 δισ ευρώ. Αποδεικνύεται, σύμφωνα με τη Eurobank, ότι η πτώση των εσόδων από τις μεταφορές και τον τουρισμό είχε σοβαρό αρνητικό αντίκτυπο στις ελληνικές εξαγωγές (οπότε και στο ΑΕΠ) το 2016. Η συνιστώσα των αγαθών παρουσίασε αύξηση 2,9% και η αντίστοιχη των υπηρεσιών μείωση 7,2%.

Η πτώση των εσόδων από τις μεταφορές και τον τουρισμό είχε αρνητικό αντίκτυπο στις ελληνικές εξαγωγές το 2016.