Τι πήρα μαζί μου φεύγοντας
Δέκα ημέρες μετά την επιστροφή μου από το Κάσελ προσπαθώ να συνθέσω μία τουλάχιστον εικόνα στην οποία να χωρούν οι δύο βελανιδιές που φύτεψε ο Γιόζεφ Μπόις έξω από το μεγαλοπρεπές μουσείο Fridericianum (του 18ου αιώνα), έδρα της documenta 14, και ένα σπάνιο έργο του Ρέμπραντ, την «Αγία Οικογένεια με κουρτίνα» (1646) που εκτίθεται στην Πινακοθήκη –πρώην ανάκτορο– του Βιλχελμσχόε.
Με ακολουθούν και τα δύο παντού. Είναι η «αποσκευή» μου από την πόλη αυτή της κεντρικής Γερμανίας, χτισμένης στον ποταμό Φούλντα, στο κρατίδιο της Εσσης, με πληθυσμό 200.000. Στην τριήμερη δημοσιογραφική αποστολή, για να καλύψουμε την αναγγελία της συνεργασίας του ΕΜΣΤ με την documenta 14, υπήρχε ελάχιστος ελεύθερος χρόνος. Το Κάσελ είναι διεθνώς γνωστό γι’ αυτήν την, ανά πενταετία, μεγάλη καλλιτεχνική διοργάνωση που αφορά τη σύγχρονη τέχνη.
Από το ξενοδοχείο, που ήταν κον- τά στον σταθμό Kassel-Wilhelmshöhe, παίρναμε το τραμ και κατευθυνόμαστε στο Fridericianum, διασχίζοντας μια κεντρική αρτηρία και εμπορικό κέντρο. Αυτή ήταν η σταθερή διαδρομή, σε μια πόλη άνετη, πεντακάθαρη και πολύ σιωπηλή. Είχαμε σχεδιάσει επισκέψεις σε μουσεία. Τίποτα δεν προλάβαμε. Το βλέμμα κατέγραφε, απλώς, κάθε πληροφορία σαν κάμερα διαρκώς ανοικτή. Η νεαρή Γερμανίδα σερβιτόρα του ιταλικού εστιατορίου μάς είπε ότι πριν από πέντε ακόμη χρόνια το Κάσελ ήταν μια «γκρίζα πόλη». Ομως τώρα έχει γεμίσει νέους χώρους και είναι πολύ ζωντανό. Δεν προλάβαμε να το διαπιστώσουμε.
Στο Βιλχελμσχόε πήγαμε λίγες ώρες προτού αρχίσει το ταξίδι της επιστροφής. Η ομορφιά του τοπίου, ενός πάρκου που μοιάζει να έχει βγει από πίνακα Φλαμανδού ζωγράφου του 17ου αιώνα, κόβει την ανάσα. Τρέχοντας σχεδόν στους διαδρόμους της πλούσιας Πινακοθήκης, σκόνταψα πάνω στον μικρό αυτόν πίνακα του Ρέμπραντ. Και τον πήρα μαζί μου.