«Η Αννα Φρανκ δεν είναι μόνο μία εικόνα»
Η πρόκληση που αντιμετωπίζουν τα μουσεία για να διατηρήσουν ζωντανή τη μνήμη του Ολοκαυτώματος απέναντι στην έλλειψη γνώσεων για τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
«Μα έκρυβε Εβραίους;» ρωτάει η δεκαεπτάχρονη Αλέθα Χιντς περιμένοντας στην ουρά για να μπει στο Μουσείο Αννας Φρανκ και να μάθει την ιστορία του κοριτσιού που κρυβόταν με τους δικούς του σε ένα μυστικό δωμάτιο επί 25 μήνες κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
«Οχι», της απαντήσαν οι φίλοι της, παιδιά της Β΄ και Γ΄ Λυκείου του Κολεγίου Σεντ Τσαρλς του Οντάριο. «Ηταν η ίδια Εβραία και κρυβόταν στο εργοστάσιο του πατέρα της. Οι ναζί αναζητούσαν όλους τους Εβραίους γιατί ο Χίτλερ ήθελε να κάνει γενοκτονία».
Κάθε χρόνο επισκέπτονται το σπίτι της Αννας Φρανκ 1,3 εκατομμύρια άτομα, αλλά, όπως διαπιστώνεται, οι νεότεροι των επισκεπτών δεν έχουν καμία ιδέα για το Ολοκαύτωμα, καθώς και για την ιστορία του νεαρού κοριτσιού. Για αυτό το μουσείο, όπως και για κάποια άλλα που επικεντρώνονται στην εβραϊκή Ιστορία, γίνεται προσπάθεια να βρεθούν τρόποι για να αντιμετωπιστεί η έλλειψη γνώσεων για τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο αλλά και τη μοίρα των έξι εκατομμυρίων Εβραίων της Ευρώπης, προσπάθεια που έχει ιδιαίτερη σημασία εξαιτίας της γιγάντωσης του αντισημιτισμού σε ΗΠΑ και Ευρώπη.
«Πιστεύουμε ότι, καθώς απομακρυνόμαστε όλο και περισσότερο από την πολεμική περίοδο, όλοι, και κυρίως οι νέοι, δεν έχουν τις απαραίτητες γνώσεις για τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο προκειμένου να κατανοήσουν τη σημασία της έκθεσης “Αννα Φρανκ” αλλά και την ιστορία των ανθρώπων που ήταν κρυμμένοι εδώ», επισημαίνει η διευθύντρια του μουσείου Γκαράνς Ρέους - Ντίλντερ. «Θέλουμε να διασφαλίσουμε ότι η Αννα Φρανκ δεν είναι μόνο μία εικόνα αλλά στην πραγματικότητα είναι μία είσοδος στην Ιστορία».
Η Σάρα Μπλούμφιλντ, διευθύντρια του Μουσείου Μνήμης Ολοκαυτώματος των ΗΠΑ, τονίζει ότι περισσότερο από μισό εκατομμύριο μαθητές επισκέπτονται το μουσείο κάθε χρόνο και η προσέλκυση της προσοχής τους και του ενδιαφέροντός τους είναι πραγματική πρόκληση. Για αυτόν τον λόγο το μουσείο δίνει μεγαλύτερη έμφαση στις προσωπικές ιστορίες και απόψεις, ενώ εστιάζει στα γεγονότα και σε διάφορες εκδηλώσεις ώστε να προσελκύσει το ενδιαφέρον των νέων παιδιών.
Η τεχνολογία είναι σημαντικό κομμάτι της συνταγής, ιδιαίτερα επειδή έχει απήχηση στον νεαρόκοσμο. Τα μουσεία ανά τον κόσμο, επίσης, καταβάλλουν και προσπά- θειες να αντικρούσουν τους αναθεωρητές του Ολοκαυτώματος και τους αρνητές του, που μοιάζουν να κάνουν όλο και περισσότερο αισθητή την παρουσία τους. Οπως φαίνεται με τις διδασκαλίες τους προκαλούν σύγχυση στο κοινό τη στιγμή που οι μαρτυρίες των ανθρώπων που έζησαν από πρώτο χέρι τα γεγονότα του Β΄ Παγκοσμίου φθίνουν. Την ίδια στιγμή, σε ΗΠΑ αλλά και Ευρώπη οι επιθέσεις εναντίον εβραϊκών κοιμητηρίων, κέντρων της εβραϊκής κοινότητας και συναγωγών διαρκώς αυξάνονται. Οπως επισημαίνει η Λεοντίν Μεγέρ βαν Μενς, διευθύντρια του προγράμματος του Εβραϊκού Μουσείου Βερολίνου, το οποίο είναι αφιερωμένο στην εβραϊκή Ιστορία και φυσικά στο Ολοκαύτωμα, «οι επισκέπτες θέλουν να μάθουν όσο περισσότερα γίνεται για το Ολοκαύτωμα». Το μουσείο, άλλωστε, πρόκειται να ανοίξει το 2019 εκ νέου τη μόνιμη έκθεσή του, μετά την αναβάθμιση κόστους 18 εκατ. ευρώ. Η νέα έκθεση θα επικεντρωθεί στην άνοδο των ναζί στην εξουσία και θα δώσει μεγαλύτερη έκταση στη μελέτη του εβραϊκού στοιχείου και στην προσπάθειά του να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις του εθνικοσοσιαλιστικού καθεστώτος.