Ο «Οδυσσέας» που μαθαίνει ελληνικά από τον Καναδά μέχρι την Κίνα
Η «Κ» μίλησε με τους συντελεστές του «Κέντρου Ελληνικών Σπουδών – Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος» στο μακρινό Βανκούβερ
Στη Δυτική Ακτή του Καναδά, 10.000 χιλιόμετρα μακριά από την Αθήνα, βρίσκεται το Simon Fraser University, ένα νέο πανεπιστήμιο του Νέου Κόσμου που αντικρίζει τη «γυάλινη πόλη» του Βανκούβερ, τον Ειρηνικό Ωκεανό και τα Βραχώδη Ορη από την κορυφή του λόφου Μπέρναμπι.
Είναι ίσως το λιγότερο προφανές σημείο του Δυτικού Κόσμου για να ανθήσει ένα κέντρο ελληνικών σπουδών. Εκτός από την απόσταση, ο πληθυσμός των Ελληνοκαναδών της επαρχίας της Βρετανικής Κολομβίας δεν ξεπερνάει τις 20.000 άτομα.
Οπως εξομολογείται ο διευθυντής του «Κέντρου Ελληνικών Σπουδών – Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος» Αντρέ Γερολυμάτος, όταν επελέγη για να διευθύνει την έδρα Νεοελληνικών Σπουδών, πριν από 20 χρόνια, ο εφιάλτης του ήταν ότι θα έχει τη μοίρα των αδύναμων εδρών, που είναι ζήτημα χρόνου να πέσουν θύματα περικοπών ή στρατηγικών ανασχεδιασμών. Η απάντησή του ήταν να τη μεγαλώσει όσο μπορεί, διευρύνοντας το αντικείμενο των ελληνικών σπουδών.
Η πλατφόρμα
Παράλληλα, με τη βοήθεια του δικού του New Media Lab διευκολύνει την πρόσβαση σε αυτές. Υπό την τεχνολογική διεύθυνση του πολυπράγμονος Κώστα Δεδεγκίκα, το εργαστήριο νέων τεχνολογιών έχει δημιουργήσει μία ηλεκτρονική πλατφόρμα έξυπνης διδασκαλίας ελληνικών με την ονομασία «Οδυσσέας». Η πλατφόρμα χρησιμοποιείται από την ελληνική διασπορά στον Καναδά, αλλά όχι μόνον: μεταξύ άλλων, την έχουν διαθέσει για τη διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας σε 26 πανεπιστήμια της Κίνας.
Η ανάπτυξη του ψηφιακού εργαλείου, με τη χρήση πολυμέσων, σε κινητά και τάμπλετ για την εκμάθηση μιας γλώσσας δεν έχει χρήση μόνο για τα ελληνικά. Η καναδική κυβέρνηση επίσης επιχορηγεί το έργο για τη διάσωση της γλώσσας των «Πρώτων Εθνών» της Βρετανικής Κολομβίας, που κινδυνεύουν με εξαφάνιση. Με τέτοιου είδους συνέργειες, το ΚΕΣ-ΙΣΝ έχει αναδειχθεί στο δεύτερο πλουσιότερο σε χορηγίες στο Πανεπιστήμιο Simon Fraser, χάρη βεβαίως και στην πολύτιμη υποστήριξη του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, κάτι που αντανακλάται στην ονομασία του.
Στο Κέντρο προσφέρονται μαθήματα ελληνικής γλώσσας, λογοτεχνίας, αρ- χαίας, βυζαντινής και νεότερης ιστορίας, αρχαιολογίας, αλλά με πρωτότυπη οπτική και εστίαση όπως η ιστορία της τρομοκρατίας και οι ελληνικοί μύθοι. Σε ένα μεσημεριανό διάλειμμα με καθηγητές και φοιτητές, η συντονίστρια του προγράμματος ελληνικής γλώσσας Ειρήνη Κωτσοβίλη ρίχνει στο τραπέζι την ιδέα ενός νέου μαθήματος για το επόμενο ακαδημαϊκό έτος: «να κάνουμε ένα μάθημα για την πορεία των Ελλήνων στην ιστορία, και να το διδάξουμε όλοι μαζί, ο καθένας από τον τομέα του». Οι υπόλοιποι ενθουσιάζονται, και οι προτάσεις για τον σχεδιασμό πέφτουν βροχή.
Το Κέντρο προσπαθεί να παραμένει επίκαιρο απαντώντας στις προκλήσεις των καιρών: Με τη χρηματοδότηση του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος αποκτά μία νέα έδρα σπουδών για πρόσφυγες και μετανάστευση. Με νέα μαθήματα να προστίθενται συνεχώς, φιλοδοξία του διευθυντή του είναι σύντομα να εξελιχθεί σε Σχολή Ελληνικών Σπουδών. Ο δρ Γερολυμάτος οραματίζεται επίσης ένα νέο πρόγραμμα σπουδών για τη μελέτη του περιβάλλοντος, που θα ερευνά την ασφάλεια και την επάρκεια του νερού και στην Ελλάδα. Στην παρουσίαση που κάνουν σε μία μικρή ομάδα επισκεπτών, μεταξύ των οποίων και ο νέος πρόξενος στην πόλη, Θάνος Ιωάννου, ξαφνιάζουν προτείνοντας drones για τις αρχαιολογικές και περιβαλλοντικές έρευνες.
Αλλά δεν χρειάζεται να ταξιδέψει κανείς στο Βανκούβερ για να δει τη συνεισφορά του ΚΕΣ-ΙΣΝ. Η εφαρμογή Amazing Athens, που επίσης έχει αναπτύξει το εργαστήριο νέων τεχνολογιών (το οποίο απασχολεί προσωπικό και στην Ελλάδα), αποκαλύπτει την Αθήνα στα κινητά των επισκεπτών της. Στη Θεσσαλονίκη, η εφαρμογή του Εβραϊκή Κληρονομιά της Θεσσαλονίκης χαρτογραφεί την κληρονομιά της εβραϊκής κοινότητας στη σύγχρονη πόλη.
Δημιουργία του ήταν και η εφαρμογή της έκθεσης The Greeks που παρουσιάστηκε σε μια σειρά πόλεων της Βόρειας Αμερικής. Τόσο δημοφιλής αποδείχθηκε μάλιστα, που πρότειναν στο υπουργείο Πολιτισμού να την διευρύνει για όλα τα εκθέματα των μουσείων της χώρας, ώστε να είναι προσβάσιμα σε ολόκληρο τον κόσμο. Είναι ένα έργο που φαίνεται να έχει «κολλήσει» στα γρανάζια της ελληνικής δημόσιας διοίκησης, αλλά στο Κέντρο είναι αισιόδοξοι ότι θα υπογραφεί σύντομα το μνημόνιο συνεργασίας, ώστε να αρχίσουν να τρέχουν για την υλοποίησή του.