Με τις μικρότερες αντοχές η ελληνική οικονομία στην Ευρωζώνη

Μια μέθοδο αξιολόγησης των χωρών, ανάλογα με το πόσο ευάλωτες είναι οι οικονομίες τους, ανέπτυξε ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ESM) και φυσικά διαπιστώθηκε ότι με βάση αυτήν η Ελλάδα κατέχει αρνητικά πρωτεία.

Με τη βαθμολογία του ESM να κυμαίνεται από 1 για τις πολύ ευάλωτες χώρες έως 4 για τις πολύ ασφαλείς, η Ελλάδα βαθμολογήθηκε με 1,8, έναντι 2 της Πορτογαλίας, 2,1 της Ισπανίας και της Κύπρου και 2,7 της Ιρλανδίας, που είναι οι άλλες χώρες με προγράμματα του ESM.

Η μέθοδος αποσκοπεί στον έγκαιρο εντοπισμό προβλημάτων, που μπορεί να απειλήσουν την ικανότητα μιας χώρας να αποπληρώσει το χρέος της. Καθώς ο ESM δανειοδοτεί τις χώρες αυτές, η χρησιμότητα του εργαλείου είναι προφανής.

Μάλιστα, στη σχετική μελέτη που δόθηκε χθες στη δημοσιότητα επισημαίνεται ότι αν είχε εφαρμοστεί η μέθοδος αυτή για να αξιολογούνται οι χώρες πριν από την κρίση, θα είχε εγκαίρως χτυπήσει προειδοποιητικό καμπανάκι, καθώς θα είχε φανεί η κλιμάκωση των κινδύνων.

Η βαθμολογία βασίζεται σε 6 δείκτες:

1. Τις δανειακές ανάγκες της χώρας, τις συνθήκες και τη δομή του χρέους.

2. Την οικονομική ισχύ της χώρας, η οποία προσδιορίζεται μεταξύ άλλων από το ΑΕΠ, το ισοζύγιο, τον δείκτη ανταγωνιστικότητας του World Economic Forum, το κόστος εργασίας και την ανεργία.

3. Τη δημοσιονομική της θέση (χρέος, έλλειμμα, πρωτογενές πλεόνασμα κτλ.).

4. Τη βιωσιμότητα του χρηματοπιστωτικού τομέα, αλλά και άλλους ενδεχόμενους παράγοντες κινδύνου όπως η γήρανση του πληθυσμού, οι κρατικές εγγυήσεις και οι ξένες επενδύσεις.

5. Θεσμικές παραμέτρους (αποτελεσματικότητα διακυβέρνησης, ποιότητα νομοθεσίας, ευκολία επιχειρείν και άλλες, με βάση κυρίως τους σχετικούς δείκτες της Παγκόσμιας Τράπεζας).

6. Ιδιωτικό χρέος και ακίνητα (δανεισμός επιχειρήσεων και νοικοκυριών, πιστωτική επέκταση, τιμές ακινήτων).

Για τις χώρες με βαθμολογία κάτω από 2, όπως η Ελλάδα, ο ESM θεωρεί ότι ο κίνδυνος είναι «υψηλός», από 2 έως 2,5 είναι «αυξημένος», από 2,5 έως 3 μεσαίος και από 3 και πάνω χαμηλός.

Οι βαθμολογίες αυτές συνδέονται στενά με τις αντίστοιχες των οίκων πιστοληπτικής αξιολόγησης. Ετσι, οι χώρες με βαθμό κάτω από 1,9 αξιολογούνται από τους οίκους με βαθμό χαμηλότερο από ΒΒ+. Αν είχε εφαρμοσθεί η μέθοδος του ESM, αναφέρεται στο σχετικό σημείωμα, η Ελλάδα και η Πορτογαλία θα είχαν αξιολογηθεί ως χώρες αυξημένου κινδύνου από το 2005 και ως χώρες υψηλού κινδύνου από το 2009. Το 2005, η βαθμολογία της Ελλάδας ήταν 2,2, ενώ πέρασε στη ζώνη υψηλού κινδύνου με 1,7 το 2008.

Για τις χώρες με βαθμολογία κάτω από 2, όπως η Ελλάδα, ο ESM θεωρεί ότι ο κίνδυνος είναι «υψηλός».