Το άρωμα του Πάσχα στην Ανθίμου Γαζή
Οι νεραντζιές στην Αθήνα απελευθερώνουν το άρωμά τους και συμφιλιώνουν. Είναι μία μυρωδιά, από τις ελάχιστες, που ενώνει, καθησυχάζει, μελαγχολεί και ευφραίνει, λίγο πολύ όλους. Οπου υπάρχουν νεραντζιές ο αέρας μοσχοβολά, αλλά γύρω από την Παλαιά Βουλή υπάρχει κάτι ιδιαίτερο. Εκεί, μαζί με το άρωμα υπάρχει και εκείνη η ιδιαίτερη ατμόσφαιρα της Αθήνας, βιωμένης και κωδικοποιημένης, με έναν τρόπο που δύσκολα μπορεί κανείς να εξηγήσει. Από όλους τους δρόμους στην ακτίνα γύρω από την Παλαιά Βουλή, η οδός Ανθίμου Γαζή φέρει ανεξίτηλα αθηναϊκά σήματα.
Δεν παραλείπω να την περπατάω συχνά, αλλά επιστρέφω πάντα την εποχή της νεραντζιάς. Για την Αθήνα, ο ανθισμένος Απρίλιος θα μπορούσε να θυμίζει τις ανθισμένες κερασιές στην Ουάσιγκτον ή την Ιαπωνία ή τις ανθισμένες μανόλιες στο Λονδίνο. Η νεραντζιά στην Αθήνα έχει διακριτική μοναδικότητα. Και όταν συνδυαστεί με την ατμόσφαιρα εκείνων των παλιών δρόμων που δίνουν στην Αθήνα βάθος, τότε αποκτά ιδιότητα σχεδόν ιερή.
Τις προάλλες στην Ανθίμου Γαζή, απομεσήμερο ήρεμο, τα ανθάκια από τις νεραντζιές είχαν γεμίσει τον δρόμο. Δεξιά, είχα περάσει την Παλαιά Βουλή και την Μπενάκειο Βιβλιοθήκη με την ωραία σκάλα και την πόρτα στην κορυφή της, και αριστερά έβλεπα το ευγενές κτίριο της «Εστίας». Πιο κάτω, στην πλατεία Κλαυθμώνος βρίσκεται η προτομή του Βλάση Γα- βριηλίδη. Νιώθει κανείς ότι πατάει σε έδαφος στέρεο, δοκιμασμένο, με ρίζες και με ανθοφορία υπόγεια.
Στην προέκτασή της η Ανθίμου Γαζή έχει αριστερά, μετά την «Εστία», δύο ωραία καφέ, μία στοά και αριστερά, τον κήπο της Παλαιάς Βουλής, και την πλαϊνή όψη του Μεγάρου του ΟΤΕ, από τα πιο ατμοσφαιρικά κτίρια του Μεσοπολέμου, όψιμο έργο του Αναστασίου Μεταξά.
Αν τα βήματά σας σάς οδηγήσουν στη Χρήστου Λαδά, λίγο δεξιά να υψώσετε το βλέμμα σας θα δείτε το καμένο κτίριο του Ιδρύματος Δεκόζη-Βούρου, όπου μέσα διασώθηκαν οι κινηματογράφοι Αττικόν και Απόλλων. Αν στρίψετε αριστερά τη Χρήστου Λαδά προς την πλατεία του Αγίου Γεωργίου του Καρύτση (έργο του Λύσανδρου Καυταντζόγλου), θα δείτε το ωραίο κτίριο του ’50 όπου στεγάζεται η Λέσχη Φιλελευθέρων και λίγο πιο κάτω το εξαίρετο κτίριο του Θεάτρου Μουσούρη. Απέναντι, τα παλιά γραφεία του Δημοσιογραφικού Οργανισμού Λαμπράκη, και πιο κάτω ο Φιλολογικός Σύλλογος Παρνασσός με τη μοναδική αίθουσα, επιτομή του αστικού 19ου αιώνα. Αν στρίψετε δεξιά, θα οδηγηθείτε στην πλατεία Κλαυθμώνος, το κτίριο του Ναυτικού και, λίγο πιο πάνω, το Μουσείο της Πόλεως των Αθηνών. Αν στρίψετε αριστερά, θα απολαύσετε την πεζοδρομημένη πλατεία γύρω από τον Αγιο Γεώργιο Καρύτση με μερικά μεσοπολεμικά κτίσματα.
Συνεχίστε και θα βγείτε στην Πραξιτέλους, στη Λέκκα, στην Κο- λοκοτρώνη... Ανεξάντλητη η χαρά να περπατάς στους παλιούς, εμπορικούς δρόμους της Αθήνας.
Μα, χρειάζεται υπενθύμιση για όσα υπάρχουν στο κέντρο ή μήπως είναι αναγκαία αυτή η ξενάγηση; Πιθανώς, όχι, αλλά και πάλι, είναι σχεδόν βέβαιο ότι σπανίως συνειδητοποιούμε την πυκνότητα των σημάτων της Ιστορίας και της σκιάς των Αθηναίων που έφτιαξαν αυτήν την πόλη... Κάθε φορά κατά μήκος της μικρής Ανθίμου Γαζή, ιδίως την εποχή που ανθίζουν οι νεραντζιές, θα νιώθω πάντα το συγκλονιστικό προνόμιο να περπατά κανείς στα ίδια ίχνη όσων αγάπησαν και έζησαν την Αθήνα με τον δικό τους τρόπο... Η Ανθίμου Γαζή είναι ένα σύμβολο αυτής της εμπειρίας.