Δεκαπέντε ερωτήματα και οι απαντήσεις για τις επικείμενες μειώσεις στις συντάξεις

Η «Κ» κωδικοποιεί τις ομάδες παλαιών και νέων συνταξιούχων που θα υποστούν τις περικοπές

Δεν έχει καλά καλά κλείσει ένας χρόνος από την ψήφιση του νόμου Κατρούγκαλου πέρυσι τον Μάιο και η κυβέρνηση καλείται εντός του επόμενου διαστήματος και πριν από το Eurogroup της 22ας Μαΐου να νομοθετήσει την ανατροπή του. Ετσι, κι ενώ ακόμη οι νέοι συνταξιούχοι δεν έχουν συνειδητοποιήσει τη μείωση των συντάξεων με βάση τον νέο τρόπο υπολογισμού, στο κάδρο των περικοπών μπαίνουν και οι σχεδόν 1 εκατομμύριο παλαιοί συνταξιούχοι, των οποίων οι συντάξεις θα επανυπολογιστούν και θα κοπούν. Προκειμένου να βγει ο λογαριασμός, και από το 2019 η συνταξιοδοτική δαπάνη για το σύνολο των παροχών να μειωθεί κατά 1,8 δισ. ευρώ, δεν αποκλείεται να μειωθούν και περίπου 100.000 επικουρικές συντάξεις που είχαν «γλιτώσει» το περασμένο καλοκαίρι. Με δεδομένο ότι στις λεπτομέρειες κρύβεται ο διάβολος κι αυτές θα συμφωνηθούν όταν επιστρέψουν οι εκπρόσωποι των δανειστών στην Αθήνα, η «Κ» επιδιώκει σή- μερα, με απαντήσεις σε 15 ερωτήσεις, να κωδικοποιήσει τις ομάδες συνταξιούχων, παλαιών και νέων, οι οποίοι θα υποστούν περικοπές και να εκτιμήσει το πιθανό ύψος των μειώσεων, είτε εξαιτίας του νόμου Κατρούγκαλου είτε λόγω των αλλαγών στον νόμο οι οποίες θα προωθηθούν στη Βουλή, πριν από τα μέσα Mαΐου. 1. Ποιες συντάξεις θα μειωθούν σίγουρα;

– Ο νόμος Κατρούγκαλου προβλέπει σημαντικά διαφοροποιημένο τρόπο υπολογισμού των νέων κύριων συντάξεων, που οδηγεί μεσοσταθμικά σε μειώσεις της τάξης του 15% με 20% για την πλειονότητα των νέων συντάξεων. Οι αλλαγές αφορούν όσους κατέθεσαν ή θα καταθέσουν αίτηση συνταξιοδότησης μετά τις 12 Μαΐου 2016. Τα πρώτα θύματα εκτιμώνται σε περίπου 55.000 με 60.000 συνταξιούχοι που έχουν ήδη καταθέσει αίτηση. 2. Υπάρχουν «μεγάλοι χαμένοι» με το νέο σύστημα;

– Βέβαια. Για παράδειγμα, μεγάλοι χαμένοι του νέου συστήματος θεωρούνται οι ασφαλισμένοι στον πρώην ΟΑΕΕ, ελεύθεροι επαγγελματίες. Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα ασφαλισμένου ύστερα από 35 έτη ασφάλισης και μέσο όρο αποδοχών 1.322,01 ευρώ, που ενώ με το παλαιό σύστημα θα έπαιρνε σύνταξη 1.181,4 ευρώ, με τον νέο νόμο θα λάβει 880,01 ευρώ, μειωμένη κατά 301,39 ευρώ. Αλλά και δημόσιοι υπάλληλοι πανεπιστημιακής εκπαίδευσης με 40 χρόνια υπηρεσία, με τον παλαιό τρόπο υπολογισμού των συντάξεων θα έπαιρναν σύνταξη κοντά στα 1.320 ευρώ, ενώ τώρα θα λάβουν περίπου 215 ευρώ λιγότερα, ήτοι 1.105 ευρώ τον μήνα. Ακόμη και στην περίπτωση υπαλλήλου δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης με 35ετία στο Δημόσιο, ενώ με τον παλαιό (προ νόμου Κατρούγκαλου) τρόπο υπολογισμού η σύνταξη υπολογίζεται σε 1.040,2 ευρώ, μετά τις αλλαγές ανέρχεται σε 855,8 ευρώ, ήτοι μειωμένη κατά 184,4 ευρώ. 3. Θα θιγούν και οι κατώτατες συντάξεις;

– Οι κατώτατες συντάξεις 15ετίας που θα απονέμει στο εξής ο ΕΦΚΑ σε χαμηλόμισθους θα ξεκινούν από 195,90 ευρώ για σύνταξη χηρείας, από 288 ευρώ για μειωμένη σύνταξη γήρατος και δεν θα ξεπερνούν τα 414,90 ευρώ (μεικτά), έναντι των 486 ευρώ πριν από τον ν. 4387/2016. 4. Τι θα γίνει με τις συντάξεις χηρείας;

– Οι νέες συντάξεις λόγω θανάτου θα είναι ιδιαίτερα χαμηλές. Στην περίπτωση χαμηλόμισθων με λίγα χρόνια ασφάλισης, μπορεί να ξεκινούν από τα 195,90 ευρώ μεικτά και να φτάνουν στα 207,45 ευρώ, με 15 έτη ασφάλισης και μέσες αποδοχές που ανέρχονται στα 600 ευρώ. Μάλιστα, οι αλλαγές επιβάλλονται χωρίς κάποιο μεταβατικό στάδιο, με αποτέλεσμα μέσα σε μία ημέρα να ανατρέπεται το καθεστώς, και από μια σύνταξη χηρείας στο 70% της σύνταξης γήρατος, να φθάνουμε, στις περισσότερες περιπτώσεις, σε σύνταξη που χορηγείται για τρία μόλις χρόνια και μάλιστα μειωμένη στο 50%. 5. Θα μειωθούν και οι αναπηρικές;

– Ο νέος τρόπος υπολογισμού των συντάξεων για την ειδική αυτή κατηγορία προβλέπει μικρότερα ποσά βασικής σύνταξης, ανάλογα με το ποσοστό αναπηρίας, και βέβαια νέα ποσοστά αναπλήρωσης του ανταποδοτικού σκέλους, με αποτέλεσμα να οδηγούμαστε σε συντάξεις αναπηρίας μειωμένες ακόμη και κατά 35%. 6. Τι συμβαίνει με τις συντάξεις όσων υπέβαλαν αίτηση συνταξιοδότησης μεταξύ Ιουλίου του 2015 και Mαΐου του 2016;

– Πρόκειται για μια ειδική κατηγορία ασφαλισμένων, των οποίων οι συντάξεις δεν προστατεύονται ούτε με τα κατώτατα όρια ούτε με τη βασική σύνταξη, με αποτέλεσμα η τελική παροχή να πέφτει ακόμη και στα 230 ευρώ.

Ο πρώτος «λογαριασμός» θα έρθει σε περίπου 55.000 με 60.000 συνταξιούχους που έχουν καταθέσει αίτηση.