Για να πληρώσουν φόρους πουλάνε τις χρυσές λίρες
Με αμείωτο ρυθμό συνεχίσθηκε και το α΄ τρίμηνο του 2017 η ρευστοποίηση χρυσών λιρών Αγγλίας από πολίτες, προκειμένου να αντεπεξέλθουν στις υπέρογκες φορολογικές υποχρεώσεις και της τρέχουσας χρονιάς. Σύμφωνα με την έρευνα της «Κ», το διάστημα Ιανουαρίου - Μαρτίου 2017 εξαργυρώθηκαν 13.691 «κομμάτια» στα υποκαταστήματα της Τραπέζης της Ελλάδος (ΤτΕ), αλλά ταυτόχρονα υπήρξαν και αγορές 11.142. Οι αγορές χρυσών λιρών στην περίοδο που εξετάζουμε αποδίδεται προφανώς στην ανησυχία που υπήρξε με τις εκροές καταθέσεων από τις τράπεζες, αφού η αβεβαιότητα και η αργοπορία της κυβέρνησης επανέφεραν σενάρια Grexit στη χώρα. Ετσι αρκετοί ήταν εκείνοι που έτρεξαν να αγοράσουν χρυσές λίρες, ως ένα από τα ασφαλέστερα επενδυτικά καταφύγια σε καιρούς οικονομικής αστάθειας.
Ωστόσο, έκτο συνεχές τρίμηνο εκείνοι που πούλησαν ήταν περισσότεροι απ’ αυτούς που αγόρασαν. Η τάση αυτή διατηρείται από τον Οκτώβριο του 2015, όταν η αγορά προσπαθούσε να ισορροπήσει μετά το ισχυρό σοκ των capital controls που είχαν επιβληθεί στις 28 Ιουνίου του 2015. Πέρυσι, οι Ελληνες ρευστοποίησαν υπερδιπλάσιο αριθμό χρυσών λιρών Αγγλίας σε σχέση με αυτές που αγόρασαν. Ειδικότερα το 2016 ρευστοποιήθηκαν συνολικά 56.972 χρυσές λίρες, έναντι 27.080 που αγοράστηκαν.
Πρέπει να σημειωθεί ότι από το ξεκίνημα της κρίσης, το 2009, ήταν εμφανής η αντίδραση του κοινού (εξαργυρώθηκαν 316.143 τεμάχια και αγοράσθηκαν 180.493) κυρίως από τον φόβο του «αγνώστου» που έφερνε η μεγαλύτερη ύφεση στη χώρα μεταπολεμικά. Κάτι ανάλογο είχε παρατηρηθεί και παλαιότερα. Για παράδειγμα, η ανησυχία του κοινού για το μέλλον του ευρώ είχε οδηγήσει στον υπερδιπλασιασμό των πωλήσεων χρυσών λιρών τα πρώτα χρόνια του κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος από την ΤτΕ. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι το 2002 είχαν ρευστοποιηθεί 162.075 χρυσές λίρες ενώ είχαν αγορασθεί 98.419, ενώ τη χρονιά των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας το 2004 ρευστοποιήθηκαν 226.698 τεμάχια έναντι αγορών 73.084 τεμαχίων.
Η χειρότερη περίοδος για την ΤτΕ, όταν οι πωλήσεις χρυσών λιρών υπερέβησαν τις αγορές και κατεγράφη αύξηση της καχυποψίας των Ελλήνων –ενδεικτικό στοιχείο πανικού– ήταν το 2011, όταν συνολικά η ΤτΕ πούλησε 146.867 χρυσές λίρες Αγγλίας και αντίστοιχα αγόρασε 122.686. Η νόμιμη οδός για την αγορά ή πώληση χρυσών λιρών είναι αυτή μέσω των υποκαταστημάτων της ΤτΕ και της Τραπέζης Πειραιώς. Ωστόσο, οι σύγχρονοι σαράφηδες συνεχίζουν να κάνουν κυριολεκτικά και μεταφορικά «χρυσές δουλειές», λόγω της άμεσης ανάγκης αρκετών να εξασφαλίσουν τα χρήματά τους ή να αποκτήσουν ρευστότητα χωρίς να εμπλακούν στις τραπεζικές διαδικασίες.