Πώς το καλαμπόκι «απειλεί» τον Τραμπ
Το Μεξικό ετοιμάζεται να μπλοκάρει τις εισαγωγές από τις ΗΠΑ, που ξεπερνούν τα 2,5 δισ. δολ. ετησίως
Την ώρα που η Αργεντινή και η Βενεζουέλα βρίσκονται στη δίνη οικονομικής και πολιτικής κρίσης με εκατομμύρια ανθρώπους να διαδηλώνουν στους δρόμους του Μπουένος Αϊρες και του Καράκας, το Μεξικό, με τα ιλιγγιώδη ποσοστά πληθυσμού κάτω από τα όρια της φτώχειας, ετοιμάζει την αντεπίθεσή του στην εχθρική ρητορική του Ντόναλντ Τραμπ.
Το μεξικανικό πέσο έχει ανακάμψει σχεδόν πλήρως μετά την πτώση που του προκάλεσε η εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ και οι απειλές του για επιβολή φόρων στις εισαγωγές αυτοκινήτων από το Μεξικό. Η κεντρική τράπεζα της χώρας, πάντως, εξακολουθεί να πουλάει μαζικά δολάρια για να στηρίξει το νόμισμα, ενώ οι εργαζόμενοι στις αυτοκινητοβιομηχανίες του εξακολουθούν να αγωνιούν. Τώρα, όμως, η κυβέρνηση του Μεξικού ετοιμάζεται να χρησιμοποιήσει ως μοχλό πίεσης ένα σημαντικό αγροτικό προϊόν που εισάγει από τις ΗΠΑ: το καλαμπόκι.
Φαίνεται να έχει την υποστήριξη μερίδας του αμερικανικού Τύπου, δη- μοσιεύματα του οποίου αντικρούουν την επιχειρηματολογία του Αμερικανού προέδρου, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου της Nafta και τα οφέλη που άντλησε το Μεξικό από αυτήν εις βάρος των ΗΠΑ.
Οι τόνοι από τορτίγιες που καταναλώνονται στο Μεξικό, καθώς και οι ζωοτροφές που χρησιμοποιούν στη χώρα, παράγονται από αμερικανικής παραγωγής εισαγόμενο καλαμπόκι. Η μεγάλη αγορά για τις εξαγωγές αμερικανικών αγροτικών προϊόντων αναζητά ήδη εναλλακτικούς προμηθευτές για τις ανάγκες της σε καλαμπόκι και μεταξύ άλλων αναμένεται να στραφεί στην Αργεντινή ή στη Βραζιλία. Πλήρης κατάργηση σε 3 χρόνια
Παράλληλα, σχεδιάζει να αυξήσει την εγχώρια παραγωγή του. Δεν άφησε, άλλωστε, καμία αμφιβολία ως προς το ότι τα κίνητρά του είναι και πολιτικής φύσεως καθώς ένας γερουσιαστής υπέβαλε στο μεξικανικό Κογκρέσο νομοσχέδιο για την πλήρη κατάργηση των εισαγωγών καλαμποκιού από τις ΗΠΑ σε χρονοδιάγραμμα τριών ετών.
Οπως αναφέρει σχετικό ρεπορτάζ των New York Times, η προοπτική να χάσουν οι ΗΠΑ τη μεγαλύτερη ξένη αγορά για τις εξαγωγές τους σε καλαμπόκι έχει προκαλέσει ανησυχία στις αγροτικές κοινότητες των λεγόμενων δυτικών μεσοπολιτειών μιας και το καλαμπόκι αποτελεί ζωτικό τμήμα της οικονομίας τους.
Οι εξαγωγές αμερικανικού καλαμποκιού στο Μεξικό ανήλθαν το περασμένο έτος στα 2,6 δισ. δολάρια. Συνολικά οι εξαγωγές αμερικανικών αγροτικών προϊόντων στο Μεξικό υπερέβησαν τα 18 δισ. δολάρια το περασμένο έτος, που σημαίνει πως το καλαμπόκι αντιπροσωπεύει μια μικρή σχετικά μερίδα τους. Σε ό,τι αφορά το ετήσιο διμερές εμπόριο ανέρχεται στα 525 δισ. δολάρια, που σημαίνει ότι οι εξαγωγές καλαμποκιού δεν αντιπροσωπεύουν μεγάλο κεφάλαιο για τις ΗΠΑ. Εχουν όμως εξελιχθεί σε σύμβολο της οικονομικής αλληλεξάρτησης ανάμεσα στις ΗΠΑ και στο Μεξικό.
Στο μεταξύ, ο νέος ένοικος του Λευκού Οίκου τείνει να αμβλύνει τις απειλές του και στο θέμα της Nafta καθώς προ ημερών η κυβέρνηση διένειμε στο Καπιτώλιο έγγραφο εργασίας με μια ήπια προσέγγιση στο θέμα που εν ολίγοις διατηρεί μεγάλο μέρος από τις υφιστάμενες συμφωνίες και αναγνωρίζει την οικονομική, πολιτισμική και ιστορική αλληλεξάρτηση των δύο χωρών. Ο Ντόναλντ Τραμπ είχε επανειλημμένως τονίσει πως το Μεξικό ήταν ο μεγάλος νικητής αυτής της συμφωνίας και οι ΗΠΑ ήταν ο ηττημένος.
Φαίνεται, όμως, πως η εικόνα αυτή δεν είναι ακριβής, αφού από πολλές έρευνες προκύπτει επιδείνωση πολλών οικονομικών δεδομένων στο Μεξικό μετά τη σύναψη της Nafta το 1994. Οι ΝΥΤ επικαλούνται στελέχη της αμερικανικής βιομηχανίας αγροτικών προϊόντων, που εκτιμούν πως η Nafta έχει δώσει μεγάλη ώθηση στον αγροτικό τομέα των ΗΠΑ. Ερευνα που έδωσε στη δημοσιότητα προ ημερών το αμερικανικό Κέντρο Οικονομικών και Πολιτικών Ερευνών (CEPR) φέρει τη φτώχεια στο Μεξικό να έχει αυξηθεί σημαντικά μετά το 1994.
Η Αμερική κινδυνεύει να χάσει τη μεγαλύτερη ξένη αγορά για τις εξαγωγές της στο προϊόν.
Σήμερα, 55% των Μεξικανών ζουν κάτω από τα όρια της φτώχειας ενώ το αντίστοιχο ποσοστό το 1994 ήταν 52%. Ως ποσοστό η διαφορά φαίνεται μικρή. Το πρόβλημα είναι όμως ότι υπερβαίνουν τα 50 εκατ. οι Μεξικανοί που ζουν σε συνθήκες φτώχειας. Σύμφωνα, πάντα, με το CEPR, από το 1994 έως το 2016 η αύξηση στο κατά κεφαλήν ΑΕΠ στο Μεξικό ήταν μόλις 1,2% κατά μέσον όρο, σαφώς μικρότερη δηλαδή από άλλες οικονομίες της περιοχής. Σε μεγάλο βαθμό για την επιδείνωση αυτή ευθύνεται σε μεγάλο βαθμό η ένταξη της Κίνας στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου το 2001 καθώς έκτοτε ο ασιατικός οικονομικός γίγαντας αποτέλεσε τον σημαντικότερο ανταγωνιστή του Μεξικού στο διμερές εμπόριο με τις ΗΠΑ.