SOS στην Κίνα λόγω παρατραπεζικού
Μεγάλη αύξηση στη χορήγηση δανείων παρουσιάζει το κινεζικό σκιώδες τραπεζικό σύστημα, παρά τις προσπάθειες της Λαϊκής Τράπεζας της Κίνας να θέσει κάποια όρια, με την επιβολή αυστηρότερων κριτηρίων στις πιστώσεις και την έκδοση εταιρικών ομολόγων. Σύμφωνα με στοιχεία της κεντρικής τράπεζας της Κίνας, οι πιστώσεις εκτός τραπεζικών ισολογισμών διαμορφώθηκαν στα 754 δισ. γουάν ή 102,21 δισ. ευρώ τον Μάρτιο, με αποτέλεσμα να διαμορφώνονται στα 2,05 τρισ. γουάν σε όλη τη διάρκεια του πρώτου τριμήνου. Ο επικεφαλής οικονομολόγος της Everbright Securities Σι Τζάο δηλώνει πως τα μέτρα της κεντρικής τράπεζας της χώρας για τη συγκράτηση του δανεισμού έχουν ωθήσει τους δανειολήπτες να αναζητήσουν εναλλακτικές μορφές πιστώσεων. Η χορήγηση δανείων στο σκιώδες τραπεζικό σύστημα, δηλαδή εκτός των «παραδοσιακών» τραπεζικών ισολογισμών, μπορεί να πάρει διάφορες μορφές και συχνά συσχετίζεται με προϊόντα του χρηματοοικονομικού κλάδου. Συνάπτονται, ουσιαστικά, δανειακές συμβάσεις όπου μια εταιρεία δανείζει σε μια άλλη με την τράπεζα να διαδραματίζει τον ρόλο μεσάζοντα. Μια άλλη μορφή δανεισμού στο σκιώδες τραπεζικό σύστημα είναι η επένδυση εσόδων από τη διαχείριση περιουσιακών στοιχείων σε επιχειρηματικά σχέδια, με τις προσόδους να καταλήγουν, τελικά, στον δανειστή. Από τα τέλη της περυσινής χρονιάς, η Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας και οι αρμόδιες ρυθμιστικές αρχές του ευρύτερου χρηματοπιστωτικού κλάδου της χώρας έλαβαν μέτρα για να πειθαρχήσουν τον δανεισμό στην οικονομία, διότι είχε φθάσει σε πολύ υψηλά επίπεδα, πυροδοτώντας φόβους για το ξέσπασμα πιστωτικής κρίσης. Περιόρισαν τα όρια μόχλευσης στην αγορά εταιρικών ομολόγων, αύξησαν τα επιτόκια βραχυπρόθεσμου δανεισμού και μείωσαν τη χρηματοδότηση στην αγορά ακινήτων για κερδοσκοπικές επενδύσεις. Ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης Moody’s υπολογίζει πως το σκιώδες τραπεζικό σύστημα της Κίνας φθάνει σήμερα τα 8,5 τρισ. γουάν, εντείνοντας την αναγκαιότητα για τη μείωση του επενδυτικού κινδύνου. «Πρέπει να επιβληθεί μια ισορροπία. Η υιοθέτηση αυστηρών ορίων στην αγορά ομολόγων δεν σημαίνει ότι εκμηδενίζονται οι χρηματοδοτικές ανάγκες της οικονομίας και κυριαρχεί αίφνης εγκράτεια στον δανεισμό», σχολιάζει ο οικονομολόγος της Everbright. «Μπορεί οι κίνδυνοι να υποχωρούν στην αγορά εταιρικών ομολόγων, αλλά αυξάνονται σε άλλες μορφές πιστώσεων», προσθέτει ο ίδιος. Πράγματι, τα μέτρα της Λαϊκής Τράπεζας της Κίνας απέδωσαν, καθώς οι τράπεζες χορήγησαν νέα δάνεια 4,22 τρισ. γουάν το πρώτο τρίμηνο του έτους, δηλαδή ήταν λιγότερα κατά 8,5% από την αντίστοιχη περυσινή περίοδο. Επρόκειτο για την πρώτη ετήσια πτώση από το 2011. Στη διάρκεια του τριμήνου που έκλεισε τον Φεβρουάριο, έληξαν περισσότερα εταιρικά ομόλογα σε σχέση με αυτά που εκδόθηκαν πρώτη φορά από το 2002. «Αν οι εταιρείες δεν μπορούν να αντλήσουν κεφάλαια από την αγορά ομολόγων, θα αναγκαστούν να στραφούν σε άλλες πηγές χρηματοδότησης», δηλώνει ο Λου Ζενγκγουέι, επικεφαλής οικονομολόγος της Industrial Bank. Η κυβέρνηση καταβάλλει προσπάθειες για να μην ξεσπάσει κρίση από τον υπερβολικό δανεισμό του κατασκευαστικού κλάδου και του κλάδου ακινήτων, οι οποίοι συνεισφέρουν στο 25% με 30% του ΑΕΠ. Επίσης, η αύξηση του δανεισμού από το σκιώδες τραπεζικό σύστημα είναι ένας από τους παράγοντες που καθιστούν ακόμη πιο ευάλωτο το χρηματοπιστωτικό σύστημα της Κίνας, τονίζει η Moody’s. Οι αρμόδιες αρχές προσπαθούν να δημιουργήσουν νέο ρυθμιστικό πλαίσιο για να αναχαιτίσουν τα σκιώδη δάνεια, σύμφωνα με ανώνυμες πηγές. Πάντως, ο δανεισμός εκτός τραπεζικών ισολογισμών αναλογούσε στο 15,7% των συνολικών επιχειρηματικών πιστώσεων έως τα τέλη Μαρτίου, με άνοδο 15% από τα τέλη της περυσινής χρονιάς, όπως δείχνουν τα στοιχεία της Λαϊκής Τράπεζας της Κίνας. Την ίδια ώρα, τα εταιρικά ομόλογα αναλογούν στο 11% των συνολικών επιχειρηματικών δανείων και τα τυπικά τραπεζικά δάνεια στο 69,5%.
Μια μορφή δανεισμού είναι η επένδυση εσόδων από τη διαχείριση περιουσιακών στοιχείων σε επιχειρηματικά σχέδια, με τις προσόδους να καταλήγουν στον δανειστή.