Αυτή ίσως είναι η τελευταία ευκαιρία
Ηεμπειρία της τελευταίας επταετίας μάς έχει διδάξει ότι δεν παρουσιάζονται πολλές ευκαιρίες. Και συνήθως τις χάνουμε από δική μας επιπολαιότητα. Τον Δεκέμβριο του ’14 είχαμε «γυρίσει» την οικονομία, είχαμε βγει διστακτικά αλλά με επιτυχία στις αγορές, οδεύαμε προς την ένταξή μας στην πιστοληπτική γραμμή στήριξης, είχαμε εισέλθει σε πορεία ανάπτυξης. Ο εφιάλτης τελείωνε. Και, ξαφνικά, η αντιπολίτευση και, τελικά, ο κυρίαρχος ελληνικός λαός, αποφάσισε να αλλάξουμε πορεία, να επιστρέψουμε στην αβεβαιότητα και να κινηθούμε προς τη χρεοκοπία. Ακολούθησε το αλλοπρόσαλλο πρώτο εξάμηνο του ’15 που μας έφερε στο χείλος του γκρεμού.
Βρισκόμαστε για άλλη μια φορά σε κομβικό σημείο. Επιτεύχθηκε, επιτέλους, μια κατ’ αρχήν συμφωνία με τους εταίρους. Με τεράστια καθυστέρηση, αλλά επιτεύχθηκε. Και πέρα από τις δικές μας κόντρες στο εσωτερικό, το «μασάζ» του κ. Τσίπρα στους βουλευτές και τους ψηφοφόρους του και τις κορώνες της αντιπολίτευσης, υπάρχει η «μεγάλη εικόνα» της ελληνικής υπόθεσης. Η διεθνής διάσταση, που είναι τελικά και η αντικειμενική ουσία. Και εδώ είναι ενθαρρυντικό το γεγονός ότι η συμφωνία έγινε δεκτή με ικανοποίηση από τις αγορές. Το ελληνικό χρηματιστήριο εκτοξεύθηκε, οι αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων υποχώρησαν στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων δυόμισι ετών, ακόμη και το ευρώ ενισχύθηκε. Τώρα πρέπει να γίνει το επόμενο βήμα. Το περιμένουν οι αγορές.
Από τη δική μας πλευρά απαιτείται τώρα ταχύτητα, μεθοδικότητα και σοβαρότητα. Αμεση ψήφιση των μέτρων και πίεση προς τους εταίρους να ανταποκριθούν, να ανοίξουν τη συζήτηση για την ελάφρυνση του χρέους και να συμφωνήσουν, με όσο το δυνατόν πιο σαφή και πειστικό τρόπο, σε μέτρα που θα αλλάξουν την προοπτική της χώρας, όχι για να διευκολύνουν τον κ. Τσίπρα ή τον κ. Μητσοτάκη, αλλά για να στείλουν το αναγκαίο μήνυμα που αναμένουν το ΔΝΤ, οι αγορές, και οι επενδυτές.
Ο Πόουλ Τόμσεν διεμήνυσε για πολλοστή φορά ότι η εξασφάλιση της βιωσιμότητας του χρέους παραμένει προϋπόθεση για να συμμετάσχει το Ταμείο στο πρόγραμμα, εξέλιξη που όπως έχουν διαμορφωθεί τα δεδομένα τα τελευταία χρόνια αποτελεί την ισχυρότερη εγγύηση για τις αγορές και κατ’ επέκταση τη βελτίωση της ρευστότητας. Μετά την πικρή εμπειρία του παρελθόντος το Εκτελεστικό Συμβούλιο του ΔΝΤ δεν θα εγκρίνει τη συμμετοχή στο ελληνικό πρόγραμμα αν δεν έχει συμφωνηθεί κοινή προσέγγιση με τους Ευρωπαίους για τα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους.
Ο Ντάισελμπλουμ, που σύντομα θα αποχωρήσει από την προεδρία του Eurogroup και ενδιαφέρεται για την υστεροφημία του, ζητεί μια αξιόπιστη στρατηγική που θα διασφαλίζει τη βιωσιμότητα του χρέους. Ο Μοσκοβισί δηλώνει ότι «τώρα είναι η στιγμή για να φθάσουν όλοι οι εταίροι σε συνεννόηση για το ζήτημα του ελληνικού χρέους». Ο Σόιμπλε, πάντα πιο συγκρατημένος, δεν έχει λόγο να διατηρήσει «ζωντανό» το ελληνικό ζήτημα κατά τους προεκλογικούς μήνες του καλοκαιριού.
Και εμείς; Αυτοεγκλωβισμένοι στον μικρόκοσμό μας, δεν κοιτάμε πώς θα «τρέξουμε» όλοι μαζί, αλλά αναλωνόμαστε στην επίρριψη ευθυνών, και στο αν τα μέτρα και τα «αντίμετρα» θα είναι σε ένα ή σε δύο άρθρα, ώστε να είναι πιο εύκολο για τον ένα ή πιο δύσκολο για τον άλλο.
Η χώρα «αγόρασε χρόνο». Για να προχωρήσει το εγχείρημα απαιτείται ένα ουσιαστικό και πειστικό βήμα στο ζήτημα του χρέους. Σε αυτή τη φάση εκεί πρέπει να επικεντρωθούν όλοι, κυβέρνηση και αντιπολίτευση. Να περάσουμε τον κάβο, να δημιουργηθούν προοπτικές αναστροφής, και μετά έχουμε τον χρόνο για «μετωπικές συγκρούσεις» στο εσωτερικό. Αυτή ίσως είναι η τελευταία ευκαιρία. Ελπίζεται ότι τόσο οι βουλευτές της κυβερνητικής πλειοψηφίας, όσο και τα κόμματα της αντιπολίτευσης, έχουν διδαχθεί από τα λάθη του παρελθόντος.