Το κρυφό έγκλημα με τον φόρο ακινήτων
Ο ΕΝΦΙΑ, ο βαρύς φόρος ακινήτων, στηρίζεται σε μια αδικία. Εφαρμόζεται σε αξίες που δεν υπάρχουν.
Ο απλός πολίτης έχει λανθασμένη εντύπωση για την πολιτική και την εξουσία. Νομίζει ότι αποστολή των πολιτικών είναι να λύνουν προβλήματα. Στην πράξη, δουλειά των πολιτικών είναι να επανεκλέγονται! Αυτό προσπαθεί να εξασφαλίσει και η κυβέρνηση, η οποία έκανε έναν εντυπωσιακό ελιγμό εξάμηνης διάρκειας προκειμένου να αποφύγει όσα έπρεπε να εφαρμόσει. Το διάστημα αυτό, προστέθηκε νέο βάρος στη λειτουργία της οικονομίας, αλλά η κυβέρνηση κέρδισε! Κατάφερε να εφαρμόσει τα μέτρα που επέβαλαν οι θεσμοί μετά το 2018. Εξασφάλισε αυτό που κυρίως ήθελε, μια περίοδο που θα ασχολείται με ευχάριστα πράγματα. Λίγοι διορισμοί, μέτρα καλλιέργειας ιδεολογικής ηγεμονίας, διαμόρφωση του δικού της τοπίου σε μέσα ενημέρωσης, στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, στη Δικαιοσύνη, στο βαθύ κράτος. Να αναδειχθεί νέο επιχειρηματικό τοπίο. Με μια κουβέντα, τη χαρά της εξουσίας. Κυρίως όμως να διαμορφώσει ένα «παράθυρο ευκαιρίας», το ενδεχόμενο να κερδίσει τις εκλογές ή, τουλάχιστον, να περιορίσει την πτώση της.
Η πραγματικότητα βέβαια δεν υπακούει –τις περισσότερες φορές– στα αισιόδοξα σενάρια. Υπάρχει για παράδειγμα ο ΕΝΦΙΑ, ο βαρύς φόρος ακινήτων, που στηρίζεται σε μια αδικία. Εφαρμόζεται σε αξίες που δεν υπάρχουν.
Να υπενθυμίσουμε ότι η καθιέρωση των «αντικειμενικών τιμών» ακινήτων ήταν πραγματική φορολογική μεταρρύθμιση. Οι αγοραπωλησίες ακινήτων γίνονταν σε υποτιμημένη αξία ώστε να μην πληρωθούν φόροι, ενώ οι αντικειμενικές τιμές ήταν ου- σιαστικά οι πραγματικές, της αγοράς και λίγο χαμηλότερες από αυτές. Ηταν δίκαιες.
Στα χρόνια της κρίσης, οι τιμές των ακινήτων έπεσαν ραγδαία, όμως ο φόρος συνεχίζει να επιβάλλεται σε ανύπαρκτες πια υψηλές αξίες. Θα διορθωθεί η αδικία αυτή; Φυσικά, λέει (με ένταση) η κυβέρνηση και προσθέτει (ψιθυριστά), μετά το 2018, όπως όλα. Θα είναι μία ακόμη προεκλογική υπόσχεση!
Αυτό που δεν λέει καθόλου, είναι ότι έχει δεσμευθεί να συνεχίσει να εισπράττει από τον φόρο αυτό κάθε χρόνο 2,650 δισ. ευρώ έως το 2020 και για να επιτευχθεί ο στόχος αυτός πρέπει να καταλογιστεί φόρος 3,3 δισ. ευρώ. Αρα τα έσοδα του κράτους από τον φόρο στα ακίνητα δεν θα μειωθούν παρά την πτώση της αγοράς. Το κρυφό έγκλημα είναι ότι κυβέρνηση και θεσμοί συμφώνησαν σε κάτι παράλογο, επειδή τους βολεύει. Δεσμεύτηκαν ότι ο φόρος ακινήτων θα συνεχίσει να αποδίδει υψηλά έσοδα στο κράτος ενώ οι αξίες που –υποτίθεται– φορολογεί έχουν καταρρεύσει.
Η παράλογη αυτή δέσμευση μπορεί να προκαλέσει νέες στρεβλώσεις. Να μειωθούν οι αντικειμενικές τιμές, αλλά να αυξηθούν οι συντελεστές. Μπορεί να καταργηθεί η απαλλαγή κάποιων ακινήτων και να πληρώσουν περισσότεροι. Μπορεί ακόμη να «καταργηθεί» ο ΕΝΦΙΑ και να ψηφιστεί ένας άλλος «δίκαιος» φόρος στα ακίνητα, που θα επιτρέπει στο Δημόσιο να εισπράττει τα ίδια ποσά από τους ίδιους φορολογουμένους, με άλλη ονομασία.
Μπορούν να γίνουν πολλά, αλλά οι φορολογούμενοι θα συνεχίσουν να πληρώνουν, οι πολιτικοί θα παριστάνουν ότι κατάργησαν τον φόρο και πολύ πιθανόν θα καταφέρουν να παραπλανήσουν κάποιους ψηφοφόρους. Αυτό που δεν θα γίνει είναι να παραπλανηθεί η οικονομία. Οι πόροι που αντλούνται με τη φορολογία, αφαιρούνται από την κατανάλωση, τη μοναδική πηγή αύξησης του ΑΕΠ σε μια χώρα που δεν γίνονται επενδύσεις. Δεν πειράζει. Θα βρεθεί μια δικαιολογία και γι’ αυτό.