«Παρακαλώ, βιαστείτε»

Και καμία ξένη γλώσσα να μην ξέρεις, αγγλικά, ιταλικά, αραβικά, αρκεί ο τόνος της φωνής για να καταλάβεις, όσα μηχανήματα κι αν μεσολαβούν, όσα παράσιτα κι αν υπάρχουν, ότι αυτός που ικετεύει λέει την αλήθεια. Μια αλήθεια που τίποτε δεν μπορεί να την αμφισβητήσει ή να τη διαψεύσει. Αυτός ακριβώς ο τόνος της φωνής του Σύρου γιατρού, τη στιγμή της ύστατης έκκλησής του, θα έπρεπε να πείσει τους Ιταλούς λιμενικούς ότι δεν έχουν να αντιμετωπίσουν ένα συνηθισμένο περιστατικό. Το «Παρακαλούμε, βιαστείτε», μια φορά, δυο φορές, κι ύστερα το «Πεθαίνουμε, σας παρακαλώ», με όλη την προθανάτια απόγνωση πάνω τους, θα έπρεπε να τους πείσουν ότι στην περίπτωση αυτή δεν είχαν τίποτε να πουν η γραφειοκρατία και η χαρτογραφία. Και ότι καμία σημασία δεν είχε το πού ακριβώς βυθιζόταν το σαπιοκάραβο, πιο κοντά στην Ιταλία ή στη Μάλτα.

Ασέβεια απέναντι σε μελλοθάνατους να μετράς με τη μεζούρα τη ζώνη της ευθύνης σου και να τους ξαποστέλνεις. Και ύβρις να υπολογίζεις σαν πιο σοβαρό το ενδεχόμενο της «απώλειας περιουσιακού στοιχείου», ενός περιπολικού σκάφους δηλαδή, από την απόλυτη βεβαιότητα του ναυαγίου. Θα συνηθίζεται κι ο θάνατος φαίνεται. Και τα ναυάγια. Τα οποία αναφέρονται δέκατα πια ή δωδέκατα στα ελληνικά κανάλια.

Μοχάμεντ Τζάμο, αυτό ήταν το όνομα του Σύρου γιατρού, που μάταια παρακαλούσε τους Ιταλούς λιμενικούς με τα σπαστά, πλην σαφέστατα αγγλικά του. Αγκυρωμένοι αυτοί δέκα με είκοσι μίλια από το προσφυγοκάραβο που έμπαζε νερά, τον συμβούλεψαν με την ψυχραιμία εκείνου που δεν κινδυνεύει να τηλεφωνήσει στη Μάλτα. Λες και βρισκόταν σε κάποιο ασφαλές γραφείο, με πολύ χρόνο στη διάθεσή του, χρόνο τηλεφωνικό και χρόνο ανθρώπινο. Τηλεφώνησε και στη Μάλτα ο γιατρός. Για ν’ ακούσει να του εξηγούν, πάντα ψύχραιμα, ότι βρίσκεται πιο κοντά στην Ιταλία, άρα με τους Ιταλούς πρέπει να βρει μιαν άκρη. Οι οποίοι όμως επέμεναν, με ψύχραιμα πλην ενοχλημένα πλέον αγγλικά: «Go Malta».

Την άκρη τη βρήκε ο θάνατος. Ο πνιγμός. Η Μεσόγειος. Διακόσιοι εξήντα άνθρωποι χάθηκαν, ανάμεσά τους εξήντα παιδιά. Ανώνυμοι όλοι τους. Ναι, βέβαια. Είχε συγκλονιστεί η Ευρώπη τότε, το 2013. Και τώρα δηλώνει συγκλονισμένη, που ακούει το ηχητικό ντοκουμέντο, το «Παρακαλώ, βιαστείτε, πνιγόμαστε», που έδωσε στη δημοσιότητα το ιταλικό περιοδικό «L’ Espresso». Πιο ρηχός και από τη «βαθιά συγκίνηση» που διαλαλούν οι πολιτικοί στις περιοδείες τους μοιάζει αυτός ο πανευρωπαϊκός «συγκλονισμός».