Αριστείδης Αλαφούζος
1924 - 2017
Δυσαναπλήρωτο είναι το κενό στον εκδοτικό, κοινωνικό και επιχειρηματικό στίβο από την απώλεια του Αριστείδη Αλαφούζου, που έφυγε από τη ζωή χθες τα ξημερώματα. Διορατικός και ακάματος, ο Αριστείδης Αλαφούζος πρωταγωνίστησε και διέπρεψε σε ευρύ φάσμα του επιχειρείν στην Ελλάδα, από τις κατασκευές, όπου ξεκίνησε τη δραστηριότητά του, τη ναυτιλία στη συνέχεια και τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, έβαζε πάντα ψηλά τον πήχυ στους συνεργάτες του, εμπνέοντάς τους για το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Στην «Καθημερινή», ειδικά, χάραξε νέες διαδρομές στον χάρτη του Τύπου, όπως τις χαράσσουν οι τολμηροί και οι πρωτοπόροι, κρατώντας όλα αυτά τα χρόνια σταθερά το πηδάλιό της. Ο Αρι- στείδης Αλαφούζος αφήνει πίσω του μια πολυσχιδή κληρονομιά, καθώς ανέπτυξε με ανιδιοτέλεια και μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας έντονο κοινωνικό και πολιτιστικό έργο στη χώρα, αλλά και στη γενέτειρά του Σαντορίνη που ποτέ δεν ξέχασε. Με προμετωπίδα την υπεράσπιση της ανεξαρτησίας του Τύπου και του πλουραλισμού σε χαλεπούς καιρούς, ο Αριστείδης Αλαφούζος αφήνει πίσω σημαντικό έργο και παρακαταθήκη για τις νεότερες γενιές. Η οικογένεια της «Καθημερινής», του ΣΚΑΪ και της ναυτιλιακής εταιρείας «Κυκλάδες» πενθεί την απώλεια του Αριστείδη Αλαφούζου και γνωρίζει ότι έχει επωμισθεί, χάρις στις δικές του αρχές και άοκνες προσπάθειες, μια μεγάλη ευθύνη για το μέλλον.
Ο Αριστείδης Αλαφούζος υπήρξε πρότυπο δημιουργικού Ελληνα. Στον μακρό βίο του αγωνίστηκε στον στίβο των κατασκευών, του εφοπλισμού και τον εκδοτικό. Ανεδείχθη πρωταθλητής και στους τρεις. Φιλόδοξος, ανήσυχος και με στόχους από νεαρή ηλικία δεν έπαψε ποτέ να μοχθεί για το καλύτερο στοχεύοντας πάντα ψηλότερα, πάντα στην πρώτη γραμμή. Γεννήθηκε στην Οία της Σαντορίνης στις 9 Μαρτίου του 1924. Η οικογένειά του εγκαταστάθηκε στον Πειραιά το 1925. Ο ίδιος φοίτησε στο Β΄ Γυμνάσιο Αρρένων Πειραιώς με ιδιαίτερες επιδόσεις στα μαθηματικά.
Τον Σεπτέμβριο του 1940 η οικογένεια μετακόμισε στην Αθήνα και συνέχισε το Γυμνάσιο στο Β΄ Αρρένων Αθηνών και στη συνέχεια στο Η΄. Φιλοδοξούσε να εισαχθεί στη Σχολή Δοκίμων, προκειμένου να συνεχίσει μετά την οικογενειακή παράδοση στη ναυτιλία. Με την Κατοχή, όμως, η Σχολή έκλεισε και ο ίδιος όρισε ως στόχο του την εισαγωγή του στο Πολυτεχνείο. Στις 14 Δεκεμβρίου 1941 ο Ιωάννης Αλαφούζος, πατέρας του Αριστείδη, πέθανε και ο νεαρός Αριστείδης έπρεπε να δουλέψει για να εξασφαλίσει τα προς το ζην. Η πρώτη του δουλειά ήταν στη Μαλακάσα, σε εταιρεία υλοτομίας.
Την άνοιξη του 1943 σταμάτησε να δουλεύει, ώστε να προετοιμαστεί για τις εισαγωγικές του εξετάσεις στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο της Αθήνας. Το φθινόπωρο πέρασε στο Πολυτεχνείο με υψηλή βαθμολογία και έλαβε υποτροφία μέχρι το τέλος των σπουδών του. Το κύρος του, ως αριστούχου φοιτητή, του άνοιξε τον δρόμο στις παραδόσεις μαθημάτων σε συμφοιτητές του. Διαβλέποντας εγκαίρως τις ανάγκες για την ανασυγκρότηση της Ελλάδας μετά τις καταστροφές του Πολέμου και του Εμφυλίου, ειδικεύτηκε στην υδραυλική, σε έργα οδοποιίας, σε κατασκευαστικές εργασίες, σε οικοδομικά, σιδηροδρομικά, λιμενικά και βιομηχανικά έργα. Τα τελευταία δύο χρόνια των σπουδών του εργάστηκε σε γραφείο πολιτικού μηχανικού.
Από το 1949 έως το 1951 υπηρέτησε στον στρατό. Οι επιστημονικές, οργανωτικές και ηγετικές ικανότητές του διαφάνηκαν και του ανατέθηκε η επίβλεψη κατασκευαστικών εργασιών στο λιμάνι του Πειραιά, στο Εργοστάσιο Λιπασμάτων και, στα τέλη του 1953, ανέλαβε την κατασκευή του συγ- κροτήματος νικελίου στη Λάρυμνα. Το 1956 ίδρυσε την τεχνική εταιρεία «Αριστείδης Αλαφούζος», η οποία αργότερα μετονομάστηκε σε «ΑΤΕ Εργων Α.Ε.». Η εταιρεία διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην ανοικοδόμηση της Ελλάδος. Τα κύρια έργα τα οποία ανέλαβε ήταν η πρώτη μονάδα παραγωγής ενέργειας στην Πτολεμαΐδα, στη Βόρεια Ελλάδα. Αλλα σημαντικά έργα περιλαμβάνουν το ξενοδοχείο «Mont Parnes» στην Πάρνηθα, το ξενοδοχειακό συγκρότημα του Αστέρα στη Βουλιαγμένη και βασικά υδραυλικά και οδικά έργα υποδομής στις κοιλάδες του Νέστου και του Αξιού.
Η εταιρεία συνέχισε τη λειτουργία της μέχρι τα τέλη του 1960, οπότε ο Αριστείδης Αλαφούζος σταμάτησε να εργάζεται ως πολιτικός μηχανικός. Κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής δικτατορίας, 1967 - 1974, δεν ανέλαβε κανένα έργο και εγκατέλειψε την Ελλάδα. Παράλληλα από το 1964 ο Αριστείδης Αλαφούζος, ξεκινώντας τη δεύτερη μεγάλη σταδιοδρομία του, άρχισε να κάνει πραγματικότητα το εφηβικό όνειρο συνέχισης της οικογενειακής παράδοσης στη ναυτιλία σε μια εποχή μάλιστα που ο ναυτιλιακός κόσμος περνούσε σοβαρή κρίση. Ανέλαβε το ρίσκο, τόλμησε και το 1965 αγόρασε το πρώτο του μεταχειρισμένο πλοίο και μέχρι το 1967 είχε συνολικά 5 μεταχειρισμένα φορτηγά. Ανοιξε γραφείο στο Λονδίνο, όπου έμεινε μέχρι τον Απρίλιο του 1988. Οι επιδόσεις του στον τομέα της ναυτιλίας ήταν τέτοιες που το αμερικανικό περιοδικό Time έκανε ειδική αναφορά σε αυτόν σε δημοσίευμά του το 1981.
Το 1988 ο Αριστείδης Αλαφούζος αγόρασε την εφημερίδα «Η Καθημερινή» και από την πλήρη παρακμή τη μετέτρεψε σε μία από τις ηγετικές εφημερίδες της Ελλάδας, κυρίως όσον αφορά στην κυκλοφορία και την επιρροή στις πολιτικές και οικονομικές εξελίξεις της χώρας και με διεθνή φήμη. Το 1998, «Η Καθημερινή» και η International Herald Tribune (η οποία ανήκε στους New York Times) συνέστησαν από κοινού επιχείρηση για να εκδώσει την αγγλόφωνη καθημερινή έκδοση της «Καθημερινής» στην Ελλάδα, την Κύπρο και την Αλβανία με τίτλο «Kathimerini».
Ο Αριστείδης Αλαφούζος ήταν νυμφευμένος με τη Λένα Αλαφούζου, η οποία απεβίωσε το 2012. Τα παιδιά τους είναι ο Γιάννης και ο Θεμιστοκλής. Απέκτησαν επτά εγγόνια. Η νεκρώσιμος ακολουθία θα ψαλεί σήμερα από τον Ιερό Ναό Αγίου Διονυσίου Αρεοπαγίτου (οδός Σκουφά). Η οικογένεια Αλαφούζου παρακαλεί αντί στεφάνων τα χρήματα να διατεθούν στον εθελοντικό μη κερδοσκοπικό οργανισμό «Κιβωτός του Κόσμου».
Φιλόδοξος και ανήσυχος μοχθούσε για το καλύτερο, στοχεύοντας πάντα ψηλότερα.