Από τη Γουόλ Στριτ στη Σίλικον Βάλεϊ

ήταν πολύ της μόδας να αναζητούν εργασία στα τμήματα επενδυτικής τραπεζικής των μεγάλων αμερικανικών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων οι απόφοιτοι των μεταπτυχιακών τμημάτων των κορυφαίων πανεπιστημίων της χώρας.

Το κίνητρό τους ήταν ότι εκεί θα είχαν πλουσιοπάροχες αποδοχές και κύρος και δύναμη – σήμερα, όμως, και παρότι η δριμεία χρηματοπιστωτική κρίση βρίσκεται πίσω μας, οι περισσότεροι μεταπτυχιακοί σπεύδουν να σταδιοδρομήσουν στη Σίλικον Βάλεϊ. Αρχής γενομένης από τις αποδοχές –το Νο 1 κριτήριο στην καπιταλιστική οικονομία–, η επενδυτική τραπεζική κάποτε υποσχόταν αμύθητα πλούτη. Εντούτοις, σήμερα αντίστοιχες υποσχέσεις μπορεί να δώσει και ο κλάδος της υψηλής τεχνολογίας.

Χαρακτηριστικά θα μπορούσε κάποιος να αναφέρει τον πρώην διευθύνοντα σύμβουλο της Merrill Lynch, Σταν Ο’ Νιλ, ο οποίος το 2007 είχε συγκεντρώσει σε αποδοχές και μπόνους 162 εκατ. δολάρια. Ακόμη δεν έχει αμειφθεί κανένας άλλος επικεφαλής αμερικανικής επιχείρησης με τέτοιο ποσόν...

Kολοσσοί όπως το Facebook, η Amazon, το Netflix και η Google πλησιάζουν σε αυτά τα επίπεδα, εφόσον η πρώην θυγατρική της Google είχε πληρώσει στέλεχός της για τη δουλειά ενός χρόνου 120 εκατ. δολάρια.

Επιπλέον, η επιρροή που ασκεί εν γένει στην οικονομική πολιτική ένας κλάδος φαίνεται να υποχωρεί για τις τράπεζες προς όφελος των τεχνολογικών ομίλων. Βέβαια, είναι αλήθεια ότι πρώην διοικητικά στελέχη από κορυφαίους χρηματοπιστωτικούς οίκους των ΗΠΑ, όπως ο Γκάρι Κον ( Goldman Sachs), δεσπόζουν ως σημαίνουσες προσωπικότητες στον Λευκό Οίκο. Ας μην ξεχνάμε, όμως, ότι ο Ελον Μασκ της Tesla συμμετέχει στην ομάδα επιχειρηματικών συμβούλων του Αμερικανού προέδρου, στην οποία για ένα διάστημα συμμετείχε και ο ιδρυτής της Uber Technologies, Τράβις Καλάνικ. Η ισχύς δεν προσελκύει μόνο φίλους, δημιουργεί και εχθρούς. Η αντιπαράθεση της Αpple με την αρμόδια Ευρωπαία επίτροπο για τον ανταγωνισμό Μαργκρέτε Βεστάγκερ έφερε στο προσκήνιο τον κλάδο της τεχνολογίας για άλλους λόγους – φαίνεται να επισύρει τη νέμεση του κόσμου μετά την ύβρη, η οποία σχετίζεται με τα ελάχιστα ποσά που καταβάλλει σε φόρους.

Συν τοις άλλοις, οι εταιρείες υψηλής τεχνολογίας μάλλον έχουν υιοθετήσει μια στρεβλή αντίληψη, που έγκειται στο ότι η ραγδαία ανάπτυξη των δραστηριοτήτων τους δικαιολογεί τις κακές συμπεριφορές προς τους εργαζομένους τους. Το υπουργείο Εργασίας των Ηνωμένων Πολιτειών κατηγορεί την Google ότι προβαίνει σε ακραίες μισθολογικές διακρίσεις, ενώ εκείνη αντιτείνει πως η ανάλυση των δεδομένων της δεν φανερώνει κάτι τέτοιο μεταξύ των γυναικών και των ανδρών υπαλλήλων της. Πρόσφατη έρευνα, που διεξήχθη από την Uber για το δικό της προσωπικό, κατέδειξε ελλείψεις στην εκπροσώπηση γυναικών και μειονοτήτων.

Με όλα αυτά, οι τράπεζες μπορούν, κατά κάποιον τρόπο, να αισθανθούν συγκριτικά καλύτερα. Περνώντας μέσα από τη φωτιά της χρηματοπιστωτικής κρίσης, έχουν μετεξελιχθεί σε χώρους όπου οι εργαζόμενοι εργάζονται σχετικώς πιο ανθρώπινα.

Το 2013, ένας μαθητευόμενος στην Bank of America Merrill Lynch, ύστερα από εξαντλητική εργασία, πέθανε. Εκτοτε, οι τράπεζες επιτρέπουν στο προσωπικό τους να περνάει το Σαββατοκύριακο χωρίς να το ενοχλήσουν.

Αντιθέτως, στην υψηλή τεχνολογία, οι απαιτήσεις είναι αδυσώπητες. Ο Ελον Μασκ, όπως αναφέρεται στη βιογραφία του, είχε θέσει τη ρητορική ερώτηση προς τους εργαζομένους του αν είναι επαρκής χρόνος να περνάς με τον/τη σύζυγο 10 ώρες την εβδομάδα.

Τα υψηλά μπόνους και το επαγγελματικό πρεστίζ φεύγει από τις τράπεζες και μεταφέρεται στις εταιρείες υψηλής τεχνολογίας.