«Αντίο» σε έναν ευπατρίδη
Σε ηλικία 90 ετών έφυγε χθες από τη ζωή ο εφοπλιστής Αλέκος Γουλανδρής, ένας πραγματικός ευπατρίδης της ναυτιλίας. Στην ιστορική αυτή φωτογραφία του 1957, ποζάρει στην Ιαπωνία μαζί με τη σύζυγο του αδελφού του αυτοκράτορα Xιροχίτο, πριγκίπισσα Tακαματσού, την ανάδοχο του δεξαμενόπλοιου «Violanda» στην καθέλκυσή του. Μαζί με τα αδέλφια του ίδρυσαν έναν σπουδαίο ναυτιλιακό όμιλο, ο οποίος διέγραψε λαμπρή πορεία, ενώ στο τέλος της δεκαετίας του ’60 αγόρασε τα ναυπηγεία Σύρου.
Ο εφοπλιστικός κόσμος πληροφορήθηκε χθες, με ανυπόκριτη οδύνη, τον θάνατο του Αλέκου Γουλανδρή που «έφυγε» σε ηλικία 90 ετών. Οσοι είχαν την τύχη να τον γνωρίσουν από κοντά μιλούν για έναν άνθρωπο που ενσάρκωνε τις σπουδαιότερες ελληνικές αρετές. Πρωτίστως ήταν πατριώτης παλαιάς κοπής, συναισθανόμενος τον πλούτο και την ισχύ ως τεράστια ευθύνη προσφοράς στην Ελλάδα. Είχε κάνει σπουδαίες δωρεές, θέλοντας πάντα να κρατά το όνομά του μακριά από τη δημοσιότητα. Το πιο πρόσφατο παράδειγμα ήταν ένα μεγάλο ποσό για τις εργασίες αποκατάστασης του θωρηκτού «Αβέρωφ», οι οποίες είναι σε εξέλιξη αυτή την περίοδο.
Υπήρξε εργατικός και τολμηρός στη δύσκολη αρένα της ναυτιλίας, συμβάλλοντας αποφασιστικά στην ενδυνάμωση του ελληνόκτητου στόλου αλλά και στην τόνωση της εγχώριας οικονομίας. Αγαπούσε με πάθος την τέχνη και σχημάτισε μια εξαιρετική συλλογή, με λατρεία στον Τζακομέτι. Παθιασμένος με τη θάλασσα, περνούσε πολύ χρόνο στη θαλαμηγό του, τον «Ανεμο», και τα τελευταία χρόνια έμενε αρκετά στο Πόρτο Χέλι. Προσφάτως είχε χάσει την αφοσιωμένη του σύζυγο Μαριέττα (το γένος Ευάγγελου Νομικού), αλλά ο θάνατος που συγκλόνισε τη ζωή του ήταν ο αδόκητος χαμός της κόρης του Βιολάντας (Λάντας), την οποία έχασε σε νεαρή ηλικία από ανεύρισμα. Στη μνήμη της, εκείνος και η σύζυγός του έκαναν μια δωρεά για την αποκατάσταση του ιστορικού Φάρου Τουρλίτη στην Ανδρο. Είχαν ακόμα δύο κόρες, τις οποίες υπεραγαπούσαν. Λεπτομέρειες της κηδείας του δεν έχουν γίνει γνωστές, αλλά το πιθανότερο είναι ότι θα γίνει την ερχόμενη εβδομάδα στην Αθήνα.
Γεννημένος το 1927 στην Ανδρο, ήταν γιος του Νικολάου και της Βιολαντώς Γουλανδρή το γένος Κονδύλη, με αδελφούς τον Γιάννη, τον Λεωνίδα και την Αννα, η οποία παντρεύτηκε στον δεύτερο γάμο της τον Δημήτρη Χορν. Ο Αλέκος Γουλανδρής συνίδρυσε το 1953, με τους αδελφούς του, τον όμιλο Υιοί Ν.Ι. Γουλανδρή, ο οποίος διέγραψε σπουδαία πορεία στον χώρο της ελληνικής ναυτιλίας. Από τον πρώτο χρόνο της ίδρυσής του, επεδίωξαν τη δημιουργία ενός ποιοτικού στόλου επενδύοντας στη ναυπήγηση ενός δεξαμενοπλοίου το οποίο αποτέλεσε το ξεκίνημα της μακρόχρονης συνεργασίας του ομίλου με ιαπωνικά ναυπηγεία, όπου έχτισαν περίπου 70 πλοία.
Aξίζει να σημειωθεί ότι ένα από τα πλοία του ομίλου, το δεξαμενόπλοιο «Violanda», κατά την καθέλκυσή του το 1957 ήταν το μεγαλύτερο δεξαμενόπλοιο που είχε κατασκευαστεί στην Iαπωνία. Ανάδοχός του υπήρξε η σύζυγος του αδελφού του αυτοκράτορα Xιροχίτο, η πριγκίπισσα Tακαματσού. Ηταν η πρώτη φορά που μέλος της αυτοκρατορικής οικογένειας της Iαπωνίας παρέστη ως ανάδοχος σε πλοίο ξένης ιδιοκτησίας, τιμώντας με αυτό τον τρόπο τη μεγάλη συ- νεισφορά ενός ομίλου, ο οποίος πρωταγωνιστούσε την εποχή εκείνη στην ιαπωνική ναυπηγική βιομηχανία με τις διαδοχικές ναυπηγήσεις του, όπως μας πληροφορεί ο ιστορικός της ναυτιλίας Γιώργος Φουστάνος, ιδρυτής του ψηφιακού μουσείου Greekshippingmiracle.org.
H οικογένεια του Νικολάου Ι. Γουλανδρή, με προεξάρχοντα τον Αλέκο Γουλανδρή, ανέλαβε την πρωτοβουλία να τιμηθεί ο ανώνυμος Ελληνας ναυτικός αναθέτοντας στον Mιχαήλ Tόμπρο την κατασκευή μεγάλου ανδριάντα για τον Aφανή Nαύτη, ο οποίος τοποθετήθηκε το 1959 σε κεντρική πλατεία της Ανδρου. Στο τέλος της δεκαετίας του ’60, ο όμιλος προχώρησε στην αγορά του ιστορικού ναυπηγείου «Nεώριον» στην Eρμούπολη της Σύρου. Δεν αποτέλεσε μόνο ακόμα μία επιχειρηματική πρωτοβουλία αλλά έμπρακτη απόφαση να συμβάλουν δημιουργικά στην ανάπτυξη των Kυκλάδων. Yπό τον επιχειρηματικό έλεγχο της οικογένειας, το Nεώριο γνώρισε εντυπωσιακή ανάπτυξη προσφέροντας ουσιαστική απασχόληση σε έναν μεγάλο αριθμό κατοίκων της Σύρου. Ο Αλέκος Γουλανδρής και τα αδέλφια του έχουν κάνει δωρεά το γλυπτό Mνημείο της Eμπορικής Nαυτιλίας, έργο του Iωάννη Παππά, στην Ερμούπολη.