Γιατί υπάρχει αυτή η χώρα;

Το ερώτημά μου είναι το εξής: Ποιο όραμα υπάρχει για την Ελλάδα; Το έχετε σκεφτεί; Εχετε ακούσει κάποιον να εκφράζει κάτι;

Οταν λέω «όραμα», δεν εννοώ πολιτικό πρόγραμμα ή συγκεκριμένες προτάσεις ή λύσεις. Το ξέρουμε ότι η χώρα μας έχει πρόβλημα και χρειάζεται συγκεκριμένες λύσεις. Λείπουν. Σύμφωνοι. Λείπει όμως και κάτι πιο μεγαλεπήβολο, πιο αφηρημένο, πιο φιλόδοξο, πιο μακρόπνοο και μεγάλο από τους πολιτικούς κύκλους, που στη χώρα μας συνήθως διαρκούν μόλις λίγους μήνες. Μιλάω για ιδέες, μακρόπνοους στόχους. Ενα όραμα. Τέτοιας μορφής οράματα χρησιμεύουν για να δώσουν μια προοπτική για το μέλλον, για να θέσουν την πραγματικότητα και την καθημερινότητα σε ένα ευρύτερο πλαίσιο, να υπενθυμίσουν σε ένα λαό ότι υπάρχει αύριο, και υπάρχει στόχος, κάποια ελπίδα. Και όταν υπάρχει ο στόχος, μπορεί να σχεδιαστούν τα επιμέρους βήματα που θα οδηγήσουν προς τα εκεί. Ποιος στην Ελλάδα μπορεί να περιγράψει ή έστω να φανταστεί κάτι τέτοιο; Θα μου πείτε, εδώ καιγόμαστε, με οράματα θα ασχολούμαστε; Και θα σας πω, μας είδα και την εποχή της ευμάρειας πόσο οραματιστές υπήρξαμε.

Στην Ελλάδα η πολιτική συζήτηση –άρα και η πολιτική σκέψη– γίνεται αποκλειστικά και μόνο με όρους μικροπολιτικής. Στον εγκέφαλο του Eλληνα πολιτικού –ή και ψηφοφόρου– δεν χωρούν μακροπρόθεσμη σκέψη, φιλόδοξες ή ρηξικέλευθες ιδέες. Η πολιτική ως δουλίτσα είναι μια αγγαρεία μικροεπικοινωνίας, πώς θα βγάλουμε το non-paper με τα περισσότερα λογοπαίγνια για να την πούμε στους απέναντι, πώς θα κοροϊδέψουμε τους πελάτες/ ψηφοφόρους ή τους υπαλλήλους/ βουλευτές να μείνουν στο μαντρί, πώς θα μαζέψουμε θετικές αναφορές στην αποδελτίωση. Αυτό είναι το αποκλειστικό αντικείμενο ενός πολιτικού προσωπικού λειτουργικά αυτιστικών ομφαλοσκόπων, πρακτικά ανίκανων να λύσουν οποιοδήποτε πρόβλημα με- γαλύτερο από τα κουτσομπολιά τους, επαρκών μόνο για να διαχειρίζονται μια διαχρονική, τοξική μιζέρια.

Τι είδους οράματα θα έπρεπε να σχεδιάζουμε για την Ελλάδα του 2040; Τι να σας πω. Ιδέες υπάρχουν. Θα μπορούσαμε να γίνουμε η πρώτη χώρα του κόσμου που θα εξαφανίσει την ακραία φτώχεια; Ή να γίνουμε ο Νο 1 τουριστικός προορισμός του κόσμου; Τι θα μπορούσαμε να βάλουμε ως στόχο ότι θα κάνουμε εμείς πολύ καλά κάποτε; Η Εσθονία πριν από 26 χρόνια ήταν κατεχόμενη επαρχία κομμουνιστικής δικτατορίας, τώρα είναι Νο 1 στον κόσμο στην ηλεκτρονική διακυβέρνηση. Εμείς, 26 χρόνια πριν, κλείναμε δεκαετία ως χώρα-μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης και είχαμε ήδη καταπιεί κάμποσα δισεκατομμύρια σε Μεσογειακά Προγράμματα και αγροτικές επιδοτήσεις. Σήμερα, προς το παρόν, είμαστε 14οι παγκοσμίως στο κάπνισμα.

Με αυτό δεν προσπαθώ να πω ότι οι φτωχοποιημένοι, απελπισμένοι Ελληνες σήμερα περιμένουν κάποιον να τους μιλήσει για ιπτάμενα αυτοκίνητα για να ελπίσουν πάλι. Υπάρχουν συγκεκριμένα προβλήματα, χρειάζεται άμεσα αλλαγή του παραγωγικού μας μοντέλου, άμεσα να σπάσουν όλες οι αγκυλώσεις που εμποδίζουν τις επενδύσεις, την ανάπτυξη. Αυτά όμως δεν είναι όραμα για το μέλλον. Είναι αυτονόητες λύσεις σε πολύ γνωστά προβλήματα, λύσεις που σε άλλες χώρες έχουν εφαρμοστεί πριν από δεκαετίες ή και αιώνες. Είναι απαραίτητο κάποια στιγμή να εφαρμοστούν και εδώ. Οπωσδήποτε. Αλλά αυτό δεν είναι όραμα. Δεν μπορούν να απαντήσουν στο ερώτημα: «Τι είναι αυτή η χώρα;». Γιατί, πείτε μου. Τι είναι αυτή η χώρα; Πού πάει; Ποιος είναι ο σκοπός της; Να φυτοζωεί; Να σέρνεται μέσα στη μιζέρια και στην κλάψα, από χρεοκοπία σε χρεοκοπία; Τι θέλει να πετύχει αυτό το γεωπολιτικό μόρφωμα ως σύνολο; Τι θέλει να προσφέρει σ’ αυτό τον πλανήτη; Γιατί υπάρχει; Κι αναρωτιέμαι: Ποιος κάνει αυτές τις ερωτήσεις σήμερα; Ποιος ενδιαφέρεται για τις απαντήσεις;