Λύση χρέους «if necessary»
Ησυζήτηση για το χρέος έμπλεξε, κακώς, με την εφαρμογή του τρέχοντος προγράμματος. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η διευθέτηση των κρατικών μας χρεών θα βελτιώσει τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας. Και αυτό αφορά πολλαπλώς την απασχόληση, τα εισοδήματα και τελικώς τα δημόσια οικονομικά.
Λέμε συχνά ότι η διευθέτηση του χρέους αποτελεί ρητή δέσμευση των Ευρωπαίων. Εμείς αναλάβαμε να κανονίσουμε τα κρατικά ελλείμματα κι εκείνοι να βοηθήσουν ώστε η εξυπηρέτηση του χρέους να αποστερεί όσο γίνεται λιγότερους πόρους από την ελληνική οικονομία. Πλην όμως, όπως ίσως δεν έχει με επάρκεια υπογραμμιστεί, η «υπόσχεση» είχε διατυπωθεί υπό έναν όρο: αν μια νέα ρύθμιση θα ήταν απαραίτητη. Η πρώτη τέτοια υπόσχεση δόθηκε στο τέλος μιας από τις πολλές «αναδιαπραγματεύσεις» της μνημονιακής συμφωνίας, που είχε κλείσει μόλις λίγους μήνες προηγουμένως η Ελλάδα προκειμένου να πάρει μια τεραστίου μεγέθους συμφωνία βοηθείας. Από το Γιούρογκρουπ της 27ης Νοεμβρίου 2012, ο Γιάννης Στουρνάρας έφυγε θριαμβευτής. Η Ελλάδα είχε πάρει το «οκ» για την πρώτη επαναξιολόγηση του δεύτερου μνημονίου μαζί με συγκεκριμένα μέτρα μείωσης του χρέους [μείωση επιτοκίου 1%, επέκταση λήξης των χρε- ών κατά 15 (και 10) χρόνια, επιστροφή των κερδών της ΕΚΤ από παλαιά ομόλογα].
Επιπλέον όμως, ο κ. Στουρνάρας είχε πάρει την περίφημη πλέον «υπόσχεση»: «Αν χρειαστεί, τα κράτη-μέλη του ευρώ θα εξετάσουν πρόσθετα μέτρα βοηθείας για να επιτευχθεί μια περαιτέρω αξιόπιστη και βιώσιμη μείωση της αναλογίας χρέους προς το ΑΕΠ».
Οταν ήρθε ο κ. Τσίπρας στην εξουσία, η δέσμευση αυτή αποσύρθηκε λόγω της ανώμαλης περιόδου της χαοτικής «διαπραγμάτευσης» μέχρι τον Αύγουστο 2015, όταν εγκρίθηκε το νέο πρόγραμμα προσαρμογής. Η «υπόσχεση» για το χρέος επανήλθε. Με το κλείσιμο της πρώτης αξιολόγησης, τον Μάιο 2016, το Γιούρογκρουπ δήλωσε «έτοιμο να λάβει πρόσθετα μέτρα διατήρησης των αναχρηματοδοτικών αναγκών του ελληνικού χρέους, αν χρειαστεί». Στο τελευταίο Γιούρογκρουπ, ο κ. Ντάισελμπλουμ επανέλαβε συχνά αυτό το «if necessary» ή το «if needed».
Μια καλή γνώση της ελληνικής γλώσσας αρκεί για να κατανοήσουμε ότι η χρήση του συγκεκριμένου υποθετικού συνδέσμου «εάν» γίνεται για να διατυπωθεί μια υποθετική ρύθμιση χρέους. Ας φροντίσουμε, λοιπόν, να αποδείξουμε ότι η υπόθεση ρύθμισης του χρέους παραμένει επιτακτική και όχι όταν μας το χρωστούν.