Κατασκηνώσεις «αποτοξίνωσης» από συσκευές
Δραστηριότητες στη φύση
Νέου τύπου κατασκηνώσεις για παιδιά περιλαμβάνουν πλειάδα δραστηριοτήτων στη φύση με κύριο στόχο τη δημιουργική «αποτοξίνωσή» τους, όχι μόνον από το περιβάλλον της πόλης, αλλά και από τις συσκευές. Σε όλο και περισσότερα προγράμματα πλέον απαγορεύονται τα κινητά, τα τάμπλετ, τα ηλεκτρονικά κάθε είδους. Τα παιδιά επικοινωνούν με τους γονείς τους από συμβατικό τηλέφωνο, με τη χρήση κάρτας. Πολλά προβάλλουν αντίσταση, αλλά ξεκινώντας δραστηριότητες που βρίσκουν ενδιαφέρουσες, το ξεχνούν. Η προσαρμογή συχνά είναι δύσκολη και για τους γονείς.
Πέρυσι το καλοκαίρι, η Σοφία βρέθηκε να ανηφορίζει μόνη στον Παρνασσό. Οι διοργανωτές είχαν πει στους γονείς να βρίσκονται εκεί στις 12 το μεσημέρι, αλλά εκείνη έφθασε νωρίς. Είναι που ποτέ δεν μπορεί να υπολογίσει ακριβώς τη διαδρομή, είναι και ότι της είχε λείψει ο 9χρονος γιος της και ανυπομονούσε να τον σφίξει στην αγκαλιά της και να μάθει όλα τα νέα από την κατασκήνωση. «Τι το ‘θελα», λέει όμως η ίδια. «Με το που φτάνω, με βλέπει το παιδί, γουρλώνει τα μάτια και λέει “αυτός είναι ο δικός μου χώρος, να φύγεις!”. Μετά πήγε και κρύφτηκε πίσω από τον ομαδάρχη του. Σοκαρίστηκα, αλλά κατάλαβα γιατί τον είχα αναστατώσει. Συνειδητοποίησε με το που με είδε ότι σε λίγο θα έβγαινε από αυτό που ζούσε εκεί και θα επέστρεφε στην κανονική ζωή. “Μην ανησυχείς”, του είπα, “θα φύγω και θα έρθω όταν είναι η ώρα”». Λίγο αργότερα, τα ίδια δράματα έζησαν και οι άλλοι γονείς που έφτασαν για να παρακολουθήσουν την παράσταση «λήξης» που είχαν ετοιμάσει τα παιδιά γι’ αυτούς και μετά να τα πάρουν και να γυρίσουν σπίτι. «Εκλαιγαν τα παιδιά, κλαίγαμε κι εμείς. Είναι σκληρό για ένα γονιό, σου πατάει διάφορους κάλους, αναρωτιέσαι τι κάνεις, πόσο πιέζεις το παιδί».
Τίποτα απ’ όλα αυτά δεν φαντάζονταν δύο εβδομάδες νωρίτερα, όταν κατευθύνονταν προς τον Ιταμό Φωκίδας για το καλοκαιρινό πρόγραμμα «περιπέτειας στον Παρνασσό» για παιδιά 7-14 ετών που διοργανώνει το Elatos Resort (elatosresort.gr). Πρόκειται για ένα από τα νέου τύπου καλοκαιρινά προ- γράμματα για παιδιά, μετεξέλιξη της «απλής» κατασκήνωσης, που περιλαμβάνουν πάρα πολλές δραστηριότητες στη φύση (από bushcraft, την τέχνη της επιβίωσης στο δάσος, βοτανολογία και αστρονομία μέχρι μουσική από ήχους του βουνού και εικαστικά με θέμα μύθους του Παρνασσού). Κύριος στόχος αυτών των προγραμμάτων είναι η ανάπτυξη της αυτονομίας των παιδιών, η δημιουργική «αποτοξίνωσή» τους από το περιβάλλον του σχολείου και της οικογένειας. Και βέβαια από τις συσκευές. Οπως και σε άλλα αντίστοιχα προγράμματα (για παράδειγμα, τα camp για παιδιά της Trecking Hellas), έτσι και στο πρόγραμμα του Elatos απαγορεύονται τα κινητά, τα τάμπλετ, τα ηλεκτρονικά κάθε είδους. Τα παιδιά επικοινωνούν με τους γονείς τους από συμβατικό τηλέφωνο, με τη χρήση κάρτας. «Στην αρχή είναι δύσκολο για τα παιδιά, η εξάρτηση από τις οθόνες είναι μεγάλη», λέει στην «Κ» η παιδοψυχολόγος Μαρία Παπαφιλίππου, που από πέρυσι συνεργάζεται με το εκπαιδευτικό πρόγραμμα στον Παρνασσό. Το κινητό είναι σήμερα το αποκούμπι, το κουβερτάκι που κουβαλούσαμε μαζί και μας καθησύχαζε. «Πολλά προβάλλουν αντίσταση, αλλά σταδιακά, ξεκινώντας δραστηριότητες που βρίσκουν ενδιαφέρουσες, το ξεχνάνε. Αρχίζουν να γοητεύονται από τη φύση. Οταν έρχεσαι σε επαφή με τη φύση, έρχεσαι σε επαφή με τον εαυτό σου, εξερευνάς, μαθαίνεις σε τι είσαι καλός, καινούργιες δεξιότητες, πώς να διαχειρίζεσαι τις καταστάσεις διαφορετικά, πώς να ξεπερνάς τα όριά σου. Ολα τα παιδιά μεγαλώνοντας έχουν τη διάθεση να αυτονομηθούν, το θέμα είναι κατά πόσον τους το επιτρέπουμε».
«Εκπαίδευση» γονέων
Χαρακτηριστικό είναι ότι στα επισκεπτήρια πολλοί γονείς τούς έφερναν κρυφά... κινητό. «Αντί για γλυκά, τους έφερναν μια οθόνη. Αυτό δείχνει ότι για πολλές οικογένειες αυτός είναι ο τρόπος επικοινωνίας». «Εί- δαμε από την εμπειρία πέρυσι ότι η εκπαίδευση αφορά και τους γονείς, που επίσης δεν μπορούν εύκολα να αυτονομηθούν», αναφέρει η Νένη Καρασταμάτη, εκ των ιδιοκτητών του Elatos και μαμά του 10χρονου Νικήτα, που πέρυσι συμμετείχε στο πρόγραμμα. «Καταλαβαίνουν και οι ίδιοι ότι φέρνοντας το τάμπλετ στο επισκεπτήριο το οποίο θα πάρουν φεύγοντας κάνουν τελικά μεγαλύτερο κακό. Δουλειά πρέπει να κάνουμε όλοι μας. Πολλοί το συνειδητοποίησαν αργότερα, βλέποντας τα παιδιά τους να έχουν αναπτύξει δεξιότητες και να έχουν ανακαλύψει πτυχές του εαυτού τους που δεν γνώριζαν, οι οποίες όμως αποκαλύπτονται σε ένα περιβάλλον στη φύση. Είναι πολλοί που μας έστειλαν αργότερα επιστολές με το ευχαριστώ τους, “μας φέρατε πίσω ένα άλλο παιδί”, έγραφαν».
Στα επισκεπτήρια πολλοί γονείς έφερναν κρυφά... κινητό. «Αντί για γλυκά, τους έφερναν μια οθόνη. Αυτό δείχνει ότι για πολλές οικογένειες αυτός είναι ο τρόπος επικοινωνίας».