Η «εικόνα» του Δημοσίου σε αριθμούς

Μελέτη του υπουργείου Ανασυγκρότησης

Δήμοι, Παιδεία, Υγεία, Τουρισμός, Δικαιοσύνη, Εθνική Αμυνα και Μεταναστευτικό, είναι οι τομείς του Δημοσίου στους οποίους επικεντρώνονται οι προσλήψεις και για το 2017, όπως προκύπτει από τα επίσημα στοιχεία του υπουργείου Διοικητικής Ανασυγκρότησης (www. apografi.gr).

Τηρώντας τον κανόνα 1 προς 4 (μία πρόσληψη για κάθε τέσσερις αποχωρήσεις) που ισχύει για το τρέχον έτος, το πρώτο τρίμηνο (Ιανουάριος - Μάρτιος) έγιναν συνολικά 1.936 προσλήψεις από τις οποίες οι 206 εξαιρούνται του κανόνα, καθώς αφορούν π.χ. αμετάκλητες δικαστικές αποφάσεις.

Επί του συνολικού αριθμού, 413 προσλήψεις έγιναν το πρώτο τρίμηνο του 2017 στο υπουργείο Υγείας, 409 στους ΟΤΑ, 315 στο υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, 232 στο υπουργείο Δικαιοσύνης, 166 στο νεοσυσταθέν υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής, και 146 στο υπουργείο Εθνικής Αμυνας.

Στον αντίποδα, βρίσκονται τα υπουργεία Διοικητικής Ανασυγκρότησης (1 πρόσληψη), Εξωτερικών (0), Οικονομίας και Ανάπτυξης (1), Περιβάλλοντος (0), Ψηφιακής Πολιτικής (0). Στα συγκεκριμένα υπουργεία παρατηρείται η μικρότερη ανανέωση προσωπικού.

Αντίστοιχη είναι η «εικόνα» ως προς τις αποχωρήσεις - συνταξιοδοτήσεις. Σε σύνολο 2.189 το πρώτο τρίμηνο του 2017, 503 άτομα αποχώρησαν από το υπουργείο Εθνικής Αμυνας, 491 από τους ΟΤΑ, 353 από το υπουργείο Υγείας και 255 από το υπουργείο Παιδείας. Σχεδόν μηδενικές «απώλειες» είχαν τα υπουργεία Μεταναστευτικής Πολιτικής (1), Ψηφιακής Πολιτικής (3), Τουρισμού (5).

Τα τελευταία χρόνια πάντως, από το 2015 και εντεύθεν, σημειώνεται κάμψη ως προς τις αποχωρήσεις. Το 2012 οι αποχωρήσεις ήταν 29.982, το 2013 εκτινάχθηκαν στις 32.072, το 2014 ήταν 28.469, ενώ το 2015 μειώθηκαν στις 15.925 και το 2016 καταγράφηκαν 9.810 αποχωρήσεις δημοσίων υπαλλήλων.

Πέραν των επιμέρους στοιχείων που προκύπτουν από τα μηνιαία και ετήσια στατιστικά του Δημοσίου, Δήμοι, Παιδεία, Υγεία, Αμυνα και ΟΤΑ απασχολούν τον κύριο όγκο του τακτικού προσωπικού. Βάσει μελέτης που διενήργησαν τα αρμόδια τμήματα του υπουργείου Ανασυγκρότησης για το 2016, το διοικητικό προσωπικό στο Δημόσιο είναι μόνο 195.575 επί συνόλου 565.671 δημοσίων υπαλλήλων. Το υπόλοιπο προσωπικό της δημόσιας διοίκησης (370.096) απαρτίζεται από γιατρούς και νοσηλευτές στο Εθνικό Σύστημα Υγείας, μέλη ΔΕΠ (διδακτικό - ερευνητικό προσωπικό), ενστόλους, κληρικούς και εκπαιδευτικούς (135.000). Αξίζει να σημειωθεί ότι με βάση τα στοιχεία του 2015, επί συνόλου 566.913 υπαλλήλων στον δημόσιο τομέα, οι κατηγορίες αυτές αριθμούσαν 345.944 εργαζομένους (61%).

Πάντως, σύμφωνα με τα στοιχεία της ίδιας μελέτης ο αριθμός των δημοσίων υπαλλήλων βαίνει συστηματικά μειούμενος τα τελευταία χρόνια. Στις 31-12-2016 το σύνολο του τακτικού προσωπικού ήταν 565.671 υπάλληλοι, έναντι 566.913 υπαλλήλων στις 31-12-2015. Στην αντίστοιχη μελέτη για την περίοδο 2012-2015, το 2015 ο αριθμός του τακτικού προσωπικού ήταν μειωμένος κατά 18,1% σε σχέση με το 2009, οπότε υπηρετούσαν 692.907 υπάλληλοι.

Για τη συγκεκριμένη εξαετία, η μεγαλύτερη μείωση σε προσωπικό, κυρίως λόγω συνταξιοδότησης, είχε καταγραφεί στη Γενική Γραμματεία Μέσων Ενημέρωσης και Επικοινωνίας (19%), σε κυβερνητικούς και πολιτειακούς φορείς (19%), στο υπουργείο Οικονομίας (19%) αλλά

Μείωση του προσωπικού, αλλά και ηλικιακή αύξηση – Ο μέσος όρος στα 45,3 έτη.

και στο υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων (18%). Το 40,2% των αποχωρήσεων το 2015 ήταν πανεπιστημιακής εκπαίδευσης και η πλειοψηφία τους (4.652 ή 29%) ήταν ηλικίας μεταξύ 55 και 60 ετών. Από τις 15.925 αποχωρήσεις, οι 12.977 ήταν λόγω συνταξιοδότησης, ενώ οι περισσότερες «απώλειες» καταγράφηκαν στο υπουργείο Παιδείας –29% των αποχωρήσεων– και στους ΟΤΑ (18,7%).

Ταυτόχρονα με τη μείωση του προσωπικού καταγράφεται και ηλικιακή αύξηση. Ο μέσος όρος ηλικίας των δημοσίων υπαλλήλων διαμορφώνεται στα 45,3 έτη, έναντι 43,1 ετών που ήταν τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Το μέγεθος της αύξησης του μέσου όρου ηλικίας κρίνεται σημαντικό δεδομένου του χρονικού διαστήματος στο οποίο συντελέστηκε, γεγονός που καταδεικνύει ότι το προσωπικό «γερνάει». Σύμφωνα με επιτελείς της Δημόσιας Διοίκησης, αυτό οφείλεται στον μειωμένο αριθμό προσλήψεων που προβλέπονται από το μνημόνιο. Στην αντίστοιχη μελέτη για την περίοδο 2012-2015 οι ηλικίες των δημοσίων υπαλλήλων ήταν μεταξύ 40 και 55 ετών.