«Οι θεσμοί πιέζουν για αλλαγές στον νόμο»
Ο υπουργός Κώστας Γαβρόγλου μιλάει για τις νέες ρυθμίσεις σε άσυλο, Συμβούλια Ιδρυμάτων, φοιτητική συμμετοχή, εκλογή πρυτάνεων
«Η ζωή χωρίς πιέσεις θα ήταν βαρετή», απαντά ο υπουργός Παιδείας, Κώστας Γαβρόγλου, στο ερώτημα εάν δέχεται πιέσεις από τους θεσμούς να αλλάξει το ν/σ. Και προσθέτει: «Βεβαίως και συζητάμε, διατηρώντας την ψυχραιμία μας».
«Η ζωή χωρίς πιέσεις θα ήταν βαρετή. Υπάρχουν πιέσεις και εδράζονται σε διαφορετικές αντιλήψεις που έχουν οι θεσμοί ως προς τη λειτουργία και την αποτελεσματικότητα των δικών μας θεσμών. Ενδεικτικά, υπάρχουν διαφορετικές προσεγγίσεις για τα θέματα της κατάργησης των Συμβουλίων, της φοιτητικής συμμετοχής στη διοίκηση των ΑΕΙ, της προστασίας του ασύλου και για το προωθούμενο σύστημα εκλογής πρυτανικών αρχών». Τάδε έφη, με διακριτή θυμοσοφία, Κώστας Γαβρόγλου, υπουργός Παιδείας, προσθέτοντας ότι δρομολογούνται αλλαγές στο νομοσχέδιο για τα ΑΕΙ, υποστηρίζοντας ωστόσο ότι η βασική φιλοσοφία του νομοσχεδίου θα παραμείνει η ίδια. – Πολλές διατάξεις του ν/σ έχουν βάση στον νόμο του 1982. Ποιο είναι το καινούργιο που παρουσιάζετε;
– Δεν ισχύει αυτό. Ολοι οι νόμοι για την τριτοβάθμια εκπαίδευση έχουν την ίδια δομή. Στο ν/σ υπάρχουν πολλά καινούργια: η δημιουργία των Ακαδημαϊκών Περιφερειακών Συμβουλίων όπου θα συνυπάρχουν εκπρόσωποι των πανεπιστημίων, ΤΕΙ και ερευνητικών κέντρων για να διαμορφώνουν κοινές αναπτυξιακές πρωτοβουλίες. Αντιμετωπίζουμε την επίλυση των επαγγελματικών δικαιωμάτων των αποφοίτων των ΤΕΙ ύστερα από 32 χρόνια. Δίνεται η δυνατότητα για ίδρυση διετών δομών στα ΑΕΙ, τα οποία θα παρέχουν επαγγελματικά πιστοποιητικά ευρωπαϊκών προδιαγραφών σε αποφοίτους επαγγελματικών λυκείων. Κρίνουμε απαραίτητο τον εξορθολογισμό των μεταπτυχιακών και εξασφαλίζουμε να εγγράφονται σε αυτά όσοι νέοι έχουν τα προσόντα αλλά όχι τους οικονομικούς πόρους. Ενας νόμος-πλαίσιο δεν πρέπει να φέρνει μόνο καινούργια πράγματα αλλά και να εκσυγχρονίζει το υπάρχον πλαίσιο. – Καταργείτε τα Συμβούλια που είχαν στελεχωθεί από Ελληνες διαπρεπείς πανεπιστημιακούς του εξωτερικού, για να θεσμοθετήσετε τα περιφερειακά, για τα οποία οι πρυτάνεις λένε πως θα είναι διακοσμητικά.
– Πολλοί ήρθαν να προσφέρουν με ειλικρινή τρόπο, σε έναν θεσμό, όμως, που από την ίδρυσή του ήταν φαλκιδευμένος, αφού στόχος των Συμβουλίων όπως ιδρύθηκαν το 2011 δεν ήταν η ποιοτική αναβάθμιση των ιδρυμάτων αλλά ο περαιτέρω έλεγχος των διοικήσεων, ο αποκλεισμός των μη αρεστών. Πιστεύει κανείς ότι τα Συμβούλια εξανεμίστηκαν επειδή οι πολιτικές επιλογές του ΣΥΡΙΖΑ δεν τα ενίσχυσαν; Αφού δεν έχει αλλάξει τίποτα από το νομικό καθεστώς που τα ίδρυε, γιατί δεν κατάφεραν να παραγάγουν κανένα έργο εδώ και 4 χρόνια; – Εκσυγχρονισμός είναι η φοιτητική συμμετοχή στα όργανα διοίκησης των ΑΕΙ με δεδομένες τις στρεβλώσεις που έχει προκαλέσει ο νόμος του 1982; Συναλλαγές φοιτητοπατέρων - καθηγητών, αδιαφάνεια, κομματοκρατία...
– Οι φοιτητές δεν θα μετέχουν στις εκλογές των οργάνων, θα συμμετέχουν και θα συναποφασίζουν στις συνεδριάσεις των οργάνων. Δεν μπορεί οι φοιτητές να έχουν δικαίωμα ψήφου στις εθνικές εκλογές και να μην μπορούν να εκπροσωπούνται στη Σύγκλητο. Τα κόμματα που αντιδρούν στη φοιτητική συμμετοχή από τη μια μεριά κολακεύουν τους νέους και τους «επαινούν» και από την άλλη προβάλλουν τους φοιτητές ως πηγή της κάθε κακοδαιμονίας στα ΑΕΙ. Είναι σοβαρά πράγματα αυτά; – Εως τώρα η φοιτητική συμμετοχή έχει εκφυλιστεί σε κραυγές μειοψηφικών ομάδων που θέλουν να επιβάλουν την άποψή τους εντός της Συγκλήτου.
– Είναι θέμα δημοκρατικής συνείδησης και ευθύνης να προστατεύσουμε όλοι τους δημοκρατικούς θεσμούς. Αν υπάρχει το θεσμικό πλαίσιο, πρέπει να πείσουμε τους φοιτητές ότι είναι σημαντικό να διαφυλάξουν τις δημοκρατικές διαδικασίες. Για τις συναλλαγές που έχουν γίνει στο παρελθόν δεν φταίει ο θεσμός της συμμετοχής, αφού στις συναλλαγές πρωτοστάτησαν καθηγητές εκμαυλίζοντας συνειδήσεις φοιτητών. Ευτυχώς λίγοι. Οι συναλ- λαγές έγιναν όχι μόνον με την ανοχή αλλά και τη δυναμική υποστήριξη των κομμάτων που σήμερα κάνουν σαν να μην έχει συμβεί τίποτα. Η Αριστερά από τότε ήταν ριζικά αντίθετη σε τέτοιες πρακτικές. – Στο θέμα της προστασίας του ασύλου, επίσης, η διάταξη δεν εφαρμόζεται. Ωστόσο, πέραν τούτου, κινδυνεύει η δημοκρατία σήμερα; Δεν έχουμε δημοκρατικό πανεπιστήμιο;
– Η δημοκρατία κινδυνεύει να γραφειοκρατικοποιηθεί ανά πάσα στιγμή, πρέπει να έχουμε ένα καμπανάκι που να προειδοποιεί. Η διάταξη για το άσυλο είναι μέρος της συνολικής προσπάθειας να τεθούν ουσιαστικοί κανόνες. Αλλά δεν μιλώ μόνο για τον κίνδυνο περιορισμού της ελευθερίας του λόγου στα ΑΕΙ. Γνωρίζετε ότι έχουμε περιπτώσεις πανεπιστημιακών που δεν εξελίσσονται λόγω των διαφορετικών επιστημονικών προσεγγίσεων από την κυρίαρχη; – Το άσυλο δεν προστατεύει τα ΑΕΙ από φαινόμενα βίας. Στις φετινές φοιτητικές εκλογές άγνωστοι απειλούσαν με τσεκούρια φοιτητές. Καταδικάσατε τα έκτροπα μεν, αλλά τη- λεφωνήσατε στον κ. Τόσκα, τον υπουργό Προστασίας του Πολίτη;
– Ολοι καταδικάζουμε τέτοια φαινόμενα. Ωστόσο, δεν είναι αρμοδιότητα του υπουργού Παιδείας να καλέσει τον εκάστοτε Τόσκα. Αυτό είναι αρμοδιότητα του πρύτανη. – Γιατί τα δίδακτρα στα μεταπτυχιακά προγράμματα να μην καθορίζονται με την αρχή της ανταποδοτικότητας;
– Καλούμε τα τμήματα να καταθέσουν αναλυτικό κόστος για κάθε μεταπτυχιακό. Το ν/σ προτείνει τη δημοσιοποίηση των εξόδων των μεταπτυχιακών της τελευταίας τριετίας για να δούμε πώς διατέθηκαν τα έσοδα. Αλήθεια, γιατί όσοι διαφωνούν με την προσπάθεια τηρούν σιγήν ιχθύος για το θέμα; – Πώς θα διδάσκουν καθηγητές χωρίς το κίνητρο της αμοιβής; Πώς θα πληρώνεται ένας ξένος επισκέπτης καθηγητής για να διδάξει;
– Σε ποιο μέρος του κόσμου ένας πανεπιστημιακός πληρώνεται έξτρα για να διδάσκει σε διαφορετικά μεταπτυχιακά; Πώς είναι δυνατόν ένα μεταπτυχιακό να έχει 21 κατευθύνσεις; Τα μεταπτυχιακά πρέπει να σχεδιάζονται με αποκλειστικό κριτήριο την ποιότητα και την ακαδημαϊκότητα. Οχι με το πώς θα εξασφαλίσουν πρόσθετους πόρους σε καθηγητές. – Είναι η τρίτη φορά που γίνεται προσπάθεια να κατατεθεί ν/σ για τα ΑΕΙ, κατά τη διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Εχετε πιέσεις από τους θεσμούς για αλλαγές, και σε ποια θέματα;
– Η ζωή χωρίς πιέσεις θα ήταν βαρετή. Υπάρχουν πιέσεις και εδράζονται σε διαφορετικές αντιλήψεις που έχουν οι θεσμοί ως προς τη λειτουργία και την αποτελεσματικότητα των δικών μας θεσμών. Ενδεικτικά, υπάρχουν διαφορετικές προσεγγίσεις για τα θέματα της κατάργησης των Συμβουλίων, της φοιτητικής συμμετοχής στη διοίκηση των ΑΕΙ, της προστασίας του ασύλου και για το προωθούμενο σύστημα εκλογής πρυτανικών αρχών. – Συζητάτε μαζί τους; Υπάρχει πιθανότητα αλλαγών;
– Βεβαίως και συζητάμε, διατηρώντας απολύτως την ψυχραιμία μας, ακόμη και όταν ακούμε προτάσεις με επιχειρηματολογία που είναι κυριολεκτικά αντιγραφή όσων διαβάζουμε σε ανακοινώσεις των κομμάτων της αντιπολίτευσης. Αλλαγές στο ν/σ θα γίνουν, στο πλαίσιο και των συζητήσεων με τους διδάσκοντες στα ΑΕΙ. Το ν/σ θα κατατεθεί στη Βουλή, διατηρώντας τη βασική φιλοσοφία του, για να ψηφιστεί μέχρι τα μέσα Ιουλίου.
Η ζωή χωρίς πιέσεις θα ήταν βαρετή. Βεβαίως και συζητάμε, διατηρώντας απολύτως την ψυχραιμία μας.