Η Ευρώπη μπορεί η κυβέρνηση θέλει;
Σημαντικό στην απόφαση της ευρωομάδας είναι η διαβεβαίωση ότι η Ελλάδα παραμένει εντός προγράμματος. Επανέρχεται σταδιακά η εμπιστοσύνη σε επιχειρήσεις, καταναλωτές και επενδυτές. Βεβαίως, οι πολίτες θα συνεχίσουν να πληρώνουν πανάκριβους φόρους. Η κυβέρνηση όμως θα φύγει από την κόλαση των νέων μέτρων για να μπει πάντως στο καθαρτήριο των μεταρρυθμίσεων. Με τις οποίες ούτε συμφωνεί ούτε ξέρει πώς να τις κάνει να δουλέψουν: παράδειγμα η θέσπιση νέου εργασιακού κώδικα.
Το 2018 λήγει η τρίτη προσπάθεια για την κυβέρνηση, τους Ευρωπαίους και το Ταμείο, να επαναφέρουν το Ελληνικό Δημόσιο στις ανοικτές κεφαλαιαγορές. Πάντως, με τα μέτρα που ενέκρινε η ευρωομάδα ξεκινάει η σχετική διαδικασία, που θα γίνει σε δύο φάσεις. Κατ’ αρχάς, το φθινόπωρο θα γίνει η τρίτη αξιολόγηση με στόχο την αποκατάσταση της ρευστότητας στην αγορά χρήματος. Εξέλιξη απαραίτητη για να επιχειρηθεί η κατάργηση των ελέγχων στην κίνηση κεφαλαίων. Ακολούθως, τους πρώτους μήνες του 2018, θα συμφωνηθούν οι όροι για την εποπτεία μετά το πρόγραμμα, που συνεχίζεται μέχρι εξοφλήσεως του 75% των 230 δισ. ευρώ που έφτασαν τα ευρωπαϊκά δάνεια. Μπορείτε να προσμετρήσετε τον χαμένο χρόνο, αφού πρακτικώς έχουμε επιστρέψει εκεί που ήταν η χώρα τον Φεβρουάριο 2015. Ταυτοχρόνως, η υπηρεσία διαχείρισης δημόσιου χρέους θα επιχειρήσει προκαταρκτική έκδοση νέων ομολόγων, ώστε να αποτυπωθεί η βελτίωση των διαθέσεων των αγορών. Ολη αυτή η δεύτερη φάση θα ωφελείτο από μια απόφαση της ΕΚΤ να υπαγάγει τις συστημικές τράπεζες στη διευκόλυνση του QE2.
«Κλειδί» στην απαιτούμενη σειρά θετικών γεγονότων που τόσο χρειάζεται η χώρα, είναι μια κυβέρνηση που πιστεύει σε αυτό που κάνει, που το κάνει με ενθουσιασμό και, κυρίως, που προωθεί λύσεις πολύ πέραν οιουδήποτε προγράμματος και άλλων προτροπών, παρεμβάσεων και απαιτήσεων των πιστωτών. Η συμφωνία επί της δεύτερης αξιολόγησης δημιουργεί τις απαραίτητες προϋποθέσεις. Αρκεί να μην οπισθοχωρήσει η κυβερνητική πλειοψηφία, από την πίκρα που την έχει κυριεύσει επειδή πίστευσε τις ψεύτικες ελπίδες, τις οποίες η ίδια έσπειρε στην κοινή γνώμη. Είναι η δεύτερη φορά μέσα σε λίγους μήνες, που οι 18 υπουργοί της Ζώνης του Ευρώ ευνοούν την Ελλάδα. Τον Δεκέμβριο έθεσαν σε εφαρμογή τα βραχυπρόθεσμα μέτρα εξομάλυνσης του χρέους, ώστε να λειάνουν το έδαφος για την ψήφιση του ελληνικού μεσοπροθέσμου. Τώρα παρέχουν όλα, πρακτικώς, τα μεσοπρόθεσμα μέτρα που προσφέρουν σημαντικό όφελος για την επίτευξη πλεονάσματος 3,5% μέχρι και το 2022.
Μένει επομένως να συζητηθούν τα οριστικά μέτρα αναδιοργάνωσης του ελληνικού χρέους. Υπάρχουν δύο λόγοι
«Κλειδί» είναι μια κυβέρνηση που πιστεύει σε αυτό που κάνει και προωθεί λύσεις πέραν οιουδήποτε προγράμματος.
που αυτό δεν μπορούσε να γίνει τώρα. Ο πρώτος είναι πρακτικός: δεν έχει βρεθεί εκείνη η τεχνική λύση που θα επιτρέψει την πολιτική συμφωνία. Ο δεύτερος είναι πολιτικός. Οι εταίροι δεν εμπιστεύονται τον κ. Τσίπρα. Ανησυχούν ότι θα επιχειρήσει, με την πρώτη ευκαιρία, να ξοδέψει τις θυσίες του ελληνικού λαού σε σειρά ψηφοθηρικών ενεργειών ή σε άλλες ιδεολογικές περιπέτειες.
Εξηγεί άλλωστε αυτό, τον ρόλο που θα διαδραματίσει το Ταμείο. Στην επόμενη φάση, κυρίως μετά τις γερμανικές εκλογές, η κ. Λαγκάρντ θα χρειαστεί να κλείσει το σενάριο βιωσιμότητας. Συμφωνήθηκαν ήδη δύο βασικά: ταμειακό πλεόνασμα ίσο ή μεγαλύτερο από 2% και επέκταση της περιόδου χάριτος όταν το ΑΕΠ υστερεί. Μένει να οριστεί ο μηχανισμός επιτοκίου. Μπορεί να είναι το δυσκολότερο, αλλά δεν είναι και ακατόρθωτο. Σε τελευταία ανάλυση για χρήματα πρόκειται.