Οι κομματικοί μιλούν για υποχώρηση
Βολές κατά του Μαξίμου για τη συμφωνία – Προσπάθεια κατευνασμού των αντιδράσεων
Η υπόσχεση για «μια σοβαρή κουβέντα μέσα στο κόμμα μετά την ολοκλήρωση της διαπραγμάτευσης», την οποία έδωσε ο Αλέξης Τσίπρας προς τους συντρόφους του, επανέρχεται στο προσκήνιο μετά την επίτευξη συμφωνίας στο Eurogroup της περασμένης Πέμπτης. Ο κ. Τσίπρας επιχειρεί να διαμορφώσει όρους ανάληψης πρωτοβουλίας κινήσεων στην κεντρική πολιτική σκηνή. Την ίδια στιγμή, ωστόσο, θα πρέπει να μεριμνήσει για τον κατευνασμό των φωνών στο εσωτερικό του κόμματος. Η υπόσχεση για συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής δόθηκε από τον πρωθυπουργό στην Πολιτική Γραμματεία πριν από δύο εβδομάδες περίπου, σε μια προσπάθεια να αποκρουσθεί η κριτική για τους χειρισμούς σε ανώτατο κυβερνητικό επίπεδο και να σταματήσει μια συζήτηση που μόνο ζημιά θα μπορούσε να προκαλέσει, δεδομένης της εσωστρέφειας που αναδυόταν από τα ερωτήματα και την κριτική.
Ο πρωθυπουργός, αρχής γενομένης από τη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου, που θα πραγματοποιηθεί τις αμέσως επόμενες ημέρες, θα επιδιώξει να κλείσει τα όποια ρήγματα σε κυβέρνηση, Κοινοβουλευτική Ομάδα και κόμμα, να απαντήσει στις όποιες αγωνίες και ανησυχίες εκφράζονται και να διαμορφώσει ένα νέο, πειστικό αφήγημα για τη συνέχιση της κυβερνητικής πορείας.
Διαφωνίες
Μπορεί η κυβέρνηση και ειδικότερα το πρωθυπουργικό περιβάλλον να χαιρέτισε με θριαμβευτικούς τόνους τη συμφωνία που επετεύχθη, ωστόσο δεν είναι εξίσου θετικό το κλίμα στις γραμμές του κόμματος. Στην τελευταία συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας, άλλωστε, από μερίδα στελεχών που πρόσκεινται στην ομάδα «53+» εκφράστηκε διαφωνία για τους θριαμβευτικούς τόνους που υιοθε- τούνται για ήσσονος σημασίας επιτεύγματα. Η κυβερνητική ανάγνωση ότι «η ελληνική πλευρά πήρε αυτά που ήθελε» δεν γίνεται άκριτα δεκτή. Ηδη, η απόφαση του Eurogroup έχει τεθεί στο μικροσκόπιο και αναπτύσσεται προβληματισμός.
Η βασική αιχμή προς την κυβέρνηση και τις επιλογές που έγιναν από μερίδα των κομματικών στελεχών είναι ότι υπήρξε για άλλη μία φορά παρατεταμένη διολίσθηση από τις αρχικές θέσεις στο όνομα ενός συμβιβασμού που τελικά δεν προέκυψε, καθώς δεν υπήρξε ανάλογη μετατόπιση των δανειστών. Ο απολογισμός της πορείας των τελευταίων μηνών είναι ένα σταθερό αίτημα της εσωκομματικής αντιπολίτευσης, που ο κ. Τσίπρας θα το βρει μπροστά του, με την υπόμνηση της υπόσχεσης για σύγκληση της Κεντρικής Επιτροπής. Δεδομένης της πορείας και της τροπής που έλαβε η διαπραγμάτευση, από την ομάδα των «53+» αφήνουν να εννοηθεί ότι θα θέσουν ζήτημα διαφορετικού τρόπου λειτουργίας των κομματικών οργάνων, όσον αφορά τη δυνατότητα σύγκλησής τους και παρέμβασης στη λήψη αποφάσεων σε κρίσιμες καμπές.
Αναφορικά με το περιεχόμενο της συμφωνίας, καθοριστικές θα είναι οι αμέσως επόμενες ημέρες, οπότε και θα καταστεί σαφές ποια θα είναι η εξέλιξη όσον αφορά την ένταξη των ελληνικών ομολόγων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ και τον προγραμματισμό και τους όρους μιας δοκιμαστικής εξόδου στις αγορές. Τα μηνύματα προς την κομματική ηγεσία είναι περισσότερο από σαφή: στο θέμα του χρέους, που βρίσκεται στην κορυφή της ατζέντας του ΣΥΡΙΖΑ ως παράμετρος κρίσιμη για την ουσιαστική έξοδο από την κρίση, υπήρξε άτακτη υποχώρηση και εγκατάλειψη του στόχου. Εφόσον δεν επιτευχθούν οι υπόλοιποι στόχοι –ποσοτική χαλάρωση και έξοδος στις αγορές– τότε το κυβερνητικό αφήγημα, με βάση το οποίο επιμηκύνθηκε η διαπραγμάτευση και οδηγήθηκαν δύο φορές στη Βουλή οι βουλευτές για να ψηφίσουν μέτρα, θα έχει διαψευσθεί στο σύνολό του.
Παράλληλα, ήδη η κυβερνητική ηγεσία «χρεώνεται» με διάψευση των προσδοκιών της όσον αφορά το δεύτερο αφήγημα που διαμόρφωσε, όταν κατέστη σαφές ότι στο μέτωπο του χρέους τα νέα δεν θα είναι ευχάριστα. Εμπειρα κομματικά στελέχη παρατηρούν ότι δεν εξασφαλίσθηκε ένα σαφές πλαίσιο δεσμεύσεων για την ανάπτυξη, ένα αναπτυξιακό πακέτο συγκεκριμένων δράσεων και, την ίδια στιγμή, δεν επιβεβαιώθηκαν οι εκτιμήσεις για το ύψος των χρημάτων που θα εξασφάλιζε η Αθήνα. Οι πιο αισιόδοξες εκτιμήσεις που είχαν παρουσιασθεί σε κομματικές συνεδριάσεις έκαναν αναφορά σε ποσά που θα μπορούσαν να ξεπεράσουν τα 11 δισ. και στη συνακόλουθη θετική επίδραση που θα είχε η διοχέτευση στην αγορά του ποσού πάνω από τη δόση.
Αλλο μείγμα
Την ίδια στιγμή, ήδη κομματικά στελέχη όπως ο Νίκος Φίλης και η Τασία Χρ ι στο δ ου λο π ούλου έχουν βγει μπροστά και προκρίνουν την υιοθέτηση ενός διαφορετικού μείγματος πολιτικής. Με μεγαλύτερη ένταση θέτουν ανάλογους προβληματισμούς στις συνεδριάσεις των οργάνων στελέχη όπως ο Πάνος Λάμπρου και ο Μιχάλης Υδραίος. Και στις ιδιαίτερες συζητήσεις τους εκδηλώνεται η αγωνία ότι ο ΣΥΡΙΖΑ κινδυνεύει να εμφανισθεί ως η παράταξη που υιοθετεί πλήρως τις επιταγές των δανειστών και υλοποιεί στο ακέραιο τις πολιτικές που επιβάλλονται στο πλαίσιο των μνημονιακών επιταγών, χωρίς να κινείται, παράλληλα, στην προώθηση της δικής του ατζέντας, ιδιαίτερα σε ζητήματα κοινωνικής πολιτικής. Ο προβληματισμός αυτός δεν έχει υποχωρήσει, αντιθέτως επανέρχεται διαρκώς και πιο έντονος, ενώ η κριτική επεκτείνεται και σε πρόσωπα, ιδιαίτερα στον κύκλο των κυβερνητικών στελεχών πολύ κοντά στο πρωθυπουργικό επιτελείο.