Ενα βήμα προς την κανονικότητα
Πλούσια ατζέντα των συζητήσεων του Αλέξη Τσίπρα και του Τούρκου πρωθυπουργού Μπιναλί Γιλντιρίμ, που έρχεται αύριο στην Αθήνα
Ως βήμα αργής αλλά σταδιακής επιστροφής σε μια σχετική κανονικότητα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις αντιμετωπίζεται από την κυβέρνηση η αυριανή επίσκεψη του πρωθυπουργού της Τουρκίας Μπιναλί Γιλντιρίμ. Εξαιρετικά ενδιαφέρουσα είναι η αποστολή που πλαισιώνει τον κ. Γιλντιρίμ, και συγκεκριμένα ο υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ο υπουργός Μεταφορών Αχμέτ Αρσλάν, αλλά και ο Μεράτ Αλτμπαϊράκ, υπουργός Ενέργειας, γαμπρός του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και ο βασικός μοχλός υλοποίησης της νέας ενεργειακής πολιτικής της Αγκυρας, η οποία προβλέπει και γεωτρήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο. Δεδομένου του ενδιαφέροντος που συγκεντρώνει από πολλές πλευρές η Ελλάδα, σχετικά με την αξιοποίηση των υδρογονανθράκων που βρίσκονται στην ευρύτερη γειτονιά της, η τοποθέτηση της ενέργειας στην ατζέντα των αυριανών επαφών του κ. Γιλντιρίμ με τον ομόλογό του Αλ. Τσίπρα δημιουργεί, αν μη τι άλλο, ερωτήματα για το πλαίσιο των συζητήσεων που μπορεί να έχουν η Αθήνα και η Αγκυρα επί ενός τόσο πολύπλευρου ζητήματος.
«Ειδικές αποστολές»
Ο κ. Γιλντιρίμ είναι ο άνθρωπος «ειδικών αποστολών» του προέδρου της Τουρκίας και έχει διαδραματίσει καταλυτικό ρόλο στην εξομάλυνση των σχέσεων της Αγκυρας με τη Μόσχα, την Ιερουσαλήμ αλλά και τη Βαγδάτη. Θα τον συνοδεύει και ο διπλωματικός σύμβουλός του Κερίμ Ουράς, επί τέσσερα χρόνια πρέσβης της Τουρκίας στην Αθήνα και εξαιρετικός γνώστης των ελληνοτουρκικών σχέσεων αλλά και της ελ- ληνικής πραγματικότητας. Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, η επίσκεψη του κ. Γιλντιρίμ προγραμματίζεται εδώ και αρκετό καιρό και έρχεται ως συνέχεια των συζητήσεων που είχαν στο Πεκίνο οι κ. Τσίπρας και Ερντογάν.
Οι ίδιες πηγές τονίζουν ότι στόχος του κ. Τσίπρα είναι να αναδείξει μια θετική ατζέντα σε σειρά τομέων όπως η ενέργεια, η οικονομία, ο τουρισμός και οι μεταφορές. Ιδιαίτερη σημασία θα έχει η συζήτηση επί των ευρωτουρκικών σχέσεων και του μεταναστευτικού, το οποίο έχει αρχίσει να γίνεται εκ νέου πιεστικό, καθώς αυξάνονται πάλι οι αφίξεις προσφύγων και μεταναστών στα ελληνικά νησιά. Ο κ. Τσίπρας αναμένεται να επαναλάβει στον ομόλογό του ότι οι ευρωτουρκικές σχέσεις αλλά και η αποκατάσταση της εικόνας της Τουρκίας στην Ευρώπη αναπόφευκτα περνούν από μια δίκαιη και βιώσιμη λύση του Κυπριακού, αλλά και τον τερματισμό της προκλητικότητας στο Αιγαίο.
Στην ατζέντα των αυριανών επαφών (ο κ. Γιλντιρίμ θα πραγματοποιήσει και εθιμοτυπική επίσκεψη στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο) περιλαμβάνεται και το Κυπριακό, δίχως, ωστόσο, να βρίσκεται στην κορυφή της. Από την Αθήνα τονίζεται ότι η ελληνική πλευρά, ήδη πριν από τη Γενεύη 1 τον περασμένο Ιανουάριο, επιθυμούσε την πραγματοποίηση επαφών με τους Τούρκους. Επισημαίνουν ότι είναι θετικό που τελικά γίνονται τώρα, πριν από τη Γενεύη 2, προκειμένου να διερευνηθούν οι τουρκικές προθέσεις για το Κυπριακό. Ούτως ή άλλως απομένουν μόλις δέκα ημέρες μέχρι τη νέα διάσκεψη, χρονικό διάστημα κατά το οποίο οι επαφές θα πυκνώσουν. Ο κ. Τσίπρας θα συναντήσει την Πέμπτη 22 Ιουνίου τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη, στο περιθώριο των εργασιών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις Βρυξέλλες. Εως τότε είναι μάλλον απίθανο να είναι έτοιμο το έγγραφο του ειδικού συμβούλου του γ.γ. του ΟΗΕ Εσπεν Μπαρθ Εϊντε για τις εγγυήσεις και την ασφάλεια.
Στη Θράκη
Ο κ. Γιλντιρίμ θα έχει ολοκληρώσει αύριο το μεσημέρι τις συναντήσεις του στην Αθήνα και εν συνεχεία θα μεταβεί στη Θράκη, όπου θα πραγματοποιήσει ιδιωτική επίσκεψη. Δεδομένου ότι διανύονται ημέρες Ραμαζανίου ο κ. Γιλντιρίμ θα λάβει μέρος σε γεύμα Ιφτάρ, μετά την ολοήμερη νηστεία. Οι επισκέψεις Τούρκων αξιωματούχων προκαλούν, παραδοσιακά, νευρικότητα στην Αθήνα και η μετάβαση του κ. Γιλντιρίμ στη Θράκη είναι η πρώτη υψηλόβαθμου κυβερνητικού στελέχους έπειτα από την απόπειρα πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου 2016. Αναμένεται να φανεί αν η επίσκεψη του κ. Γιλντιρίμ συνοδευθεί και από ανάλογη μείωση της παραβατικότητας στο Αιγαίο. Την ημέρα, πάντως, που γνωστοποιήθηκε η επίσκεψη του Τούρκου πρωθυπουργού πραγματοποιήθηκαν τρεις υπερπτήσεις ελληνικών νησίδων και επτά εικονικές αερομαχίες ανάμεσα σε μαχητικά F16 των δύο χωρών.
Επί τάπητος θα τεθούν το μεταναστευτικό, η ενέργεια, η οικονομία, ο τουρισμός, οι μεταφορές και οι ευρωτουρκικές σχέσεις.