Οι μεγάλες προσδοκίες και το στοίχημα Μακρόν
Το σήμα δημοσιονομικού συντηρητισμού που εξέπεμψε ως υποψήφιος ήταν μήνυμα ότι η Γαλλία θα σεβαστεί τους κανόνες.
Αναφέρεται συχνά ότι οι Γάλλοι αρέσκονται να ψηφίζουν έναν βασιλιά στο πρόσωπο του προέδρου τους. Αλλά για να μπορέσει αυτός να κυβερνήσει, χρειάζεται την πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο – μια επιθυμία την οποία οι Γάλλοι ψηφοφόροι έχουν με συνέπεια ικανοποιήσει στα χρόνια της Πέμπτης Δημοκρατίας. Ετσι και με τον Εμανουέλ Μακρόν, του οποίου το νέο κόμμα, το LREM, φαίνεται ότι θα επιτύχει μια ευρύτατη κοινοβουλευτική πλειοψηφία, επισφραγίζοντας έτσι την αξιοσημείωτη κεντρώα πολιτική επανάσταση της οποίας ηγείται. Ο Μακρόν είναι ο πρώτος –στην παγκόσμια ιστορία– εκλεγμένος ηγέτης κάτω από την ηλικία των 40 ετών, με κωδικούς εκτόξευσης πυρηνικών.
Ναι, υπήρξε τυχερός. Ο Φρανσουά Φιγιόν, που είχε το προβάδισμα, κατέρρευσε εν μέσω κατηγοριών για διαφθορά. Στην πολιτική όμως η σωστή επιλογή της συγκυρίας και η ταχεία εκτέλεση είναι το παν, και ο Εμανουέλ Μακρόν απέδειξε ότι είναι δεξιοτέχνης και στα δύο. Η Γαλλία και η Ευρώπη, συνεπώς, μπορούν να έχουν υψηλές προσδοκίες από τον πιθανό αντίκτυπο της προεδρίας του.
Για τη Γαλλία, το νόημα του Μακρόν είναι σαφές από το προεκλογικό του μανιφέστο. Θα εφαρμοστούν διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις κρίσιμης σημασίας. Σε λίγες εβδομάδες θα ξεκινήσει η διαδικασία –που εκκρεμεί εδώ και πολλά χρόνια– απελευθέρωσης της αγοράς εργασίας, που σχεδιάζεται να εγκριθεί από το Κοινοβούλιο όταν οι Γάλλοι θα λείπουν στις θερινές τους διακοπές, περιορίζοντας έτσι την εμβέλεια των αναμενόμενων διαδηλώσεων. Το κατακερματισμένο ασφαλιστικό σύστημα της χώρας, με όρους που είναι πολύ πιο γενναιόδωροι στο Δημόσιο από ό,τι στον ιδιωτικό τομέα, θα ενοποιηθεί και θα γίνει πιο δημοσιονομικά βιώσιμο. Η Γαλλία επίσης θα συμμορφωθεί με τα κριτήρια του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης για το έλλειμμα, μειώνοντάς το κάτω από το 3% του ΑΕΠ.
Το τελευταίο μπορεί να είναι και το δυσκολότερο να επιτευχθεί. Ωστόσο το σήμα δημοσιονομικού συντηρητισμού που εξέπεμψε ως υποψήφιος ο Μακρόν ήταν ένα σημαντικό μήνυμα προς τη Γερμανία, ότι η Γαλλία θα σεβαστεί τους κανόνες της Ευρωζώνης. Αυτό έχει μεγάλη σημασία για ολόκληρη την Ευρώπη.
Το 2017 είναι η πρώτη φορά εδώ και 20 χρόνια που η Γερμανία και η Γαλλία ψηφίζουν την ίδια χρονιά. Αυτό δημιουργεί ένα τετραετές παράθυρο, το μοναδικό στη γενιά μας, για νέες γαλλογερμανικές πρωτοβουλίες. Η επανεκλογή της Αγκελα Μέρκελ μοιάζει σίγουρη, με την τέταρτη θητεία της πιθανότατα να είναι η τελευταία (θα είναι 66 ετών το 2020). Αυτό σημαίνει ότι θα εστιάσει στην πολιτική της κληρονομιά. Ο Μακρόν, εν τω μεταξύ, έθεσε την ενίσχυση της Ευρώπης στο επίκεντρο του προεκλογικού του προγράμματος. Οι συνθήκες είναι ιδανικές, συνεπώς, για μια νέα γαλλογερμανική πρωτοβουλία για βαθύτερη ευρωπαϊκή ενοποίηση. Ο Μακρόν, ωστόσο, γνωρίζει ότι η Μέρκελ δεν θα τον πάρει στο σοβαρά αν δεν πετύχει το μεταρρυθμιστικό του πρόγραμμα στη Γαλλία. Κατά το πρώτο έτος της προεδρίας του, συνεπώς, θα εστιάσει στο εσωτερικό. Μετά θα επιδιώξει μια συμφωνία με τη Γερμανία σχετικά με την Ευρωζώνη.
Το πρόγραμμά του δεν περιλαμβάνει ευρωομόλογα, αλλά αναφέρεται ευθέως στην ενίσχυση της δημοσιονομικής ικανότητας της Ευρωζώνης και σε άλλες πολιτικές στις οποίες η Γερμανία παραδοσιακά εναντιώνεται. Ο συνδυασμός ενός προέδρου Μακρόν που θα έχει πετύχει να αλλάξει τη Γαλλία και που θα συνεργάζεται με μια καγκελάριο στην τελευταία της θητεία, ωστόσο, είναι μάλλον η καλύτερη ελπίδα για την αναγκαία εμβάθυνση της ενοποίησης της Ευρωζώνης, σε βάθος δεκαετίας. Τέλος, είναι σαφές ότι ο Μακρόν δεν θα είναι φίλος της Τερέζα Μέι και δεν θα ασχοληθεί ιδιαίτερα με το Brexit. Θα τηρήσει την πιο αυστηρή διαπραγματευτική στάση, διατεθειμένος ακόμα και να διακινδυνεύσει το σενάριο της μη συμφωνίας.