«Ηταν τομή στη μουσική»
Eίναι τόσο «απλά»; «Από τα τέλη του ’90, λέω συνεχώς στην εκπομπή μου ότι η τελευταία σπουδαία μπάντα, από το ’50 και μετά, είναι οι Radiohead. Δεν έχει υπάρξει κάτι ανάλογο έπειτα απ’ αυτούς. Ούτε καν οι White Stripes», λέει στην «Κ» ο ραδιοφωνικός και μουσικός παραγωγός Γιάννης Πετρίδης. «Ακόμη και σήμερα, είναι το ίδιο συναρπαστικοί. Στα τέλη του ’90, μετά την τελευταία μεγάλη έκρηξη της grunge –Pearl Jam, Soundgarden κ.λπ.– , η αληθινή αποκάλυψη ήταν το “OK Computer”. Ηταν στο γύρισμα του αιώνα. Ηταν ροκ, κλασικοί και τζαζ. Ηταν τομή στη μουσική», προσθέτει ο ίδιος. Εξάλλου, ο Τομ Γιορκ, σε συνεντεύξεις του, έκανε διαρκώς αναφορές στον Ενιο Μορικόνε, στον Μάιλς Ντέιβις, στον Ελβις Κοστέλο, αλλά και στον Νόαμ Τσόμσκι.
Μοναδικό μείγμα
«Επιστρέφω πάντα σε αυτό το μοναδικό μείγμα ήχου, φωνής και στίχου. Δεν είναι μόνον η σύνθεση· ήταν μια φωνή που τραγουδούσε με κλαυθμυρισμούς το τέλος της εποχής, προφητεύοντας την έλευση μιας άλλης, μαύρης και σιδερένιας. Μέσα στους στίχους του Τομ Γιορκ ενυπάρχει σπουδαία ποίηση, συνθετική και ερμητική όσο και τα “Τραγούδια της πείρας και της αθωότητας” του Μπλέικ», σημειώνει στην «Κ» ο ποιητής και μεταφραστής Γιάννης Αντιόχου, ο οποίος έχει επανειλημμένως χρησιμοποιήσει τον Τομ Γιορκ ή τμήμα του έργου του στα ποιήματά του. Κλεφτή ματιά
«Το άλμπουμ αυτό, για μένα και για τους εικοσάρηδες της εποχής εκείνης, ήταν μια πρώιμη υποδοχή του Millennium, μια κλεφτή ματιά, χωρίς καν να το συνειδητοποιούμε, στη νέα εποχή που θα ερχόταν και φάνταζε στα μάτια μας σαν την πιο ευοίωνη ενσάρκωση της επιστημονικής φαντασίας. Μας άνοιγε ένα μικρό παράθυρο στο τι θα ερχόταν με τον νέο του ήχο, αλλά και με τον στίχο, και μας προειδοποιούσε ότι αυτό θα ήταν νέο, αλλά και σκοτεινό. Φευγαλέες και βαθιές ματιές στον μεταμοντερνισμό του 21ου αιώνα και όλα όσα θα ακολουθούσαν», αφηγείται στην «Κ» η φιλόλογος Ντίνα Τσιάγκα.
Ηλεκτρίζει
Είκοσι χρόνια μετά την κυκλοφορία του «OK Computer» και ευρισκόμενοι πλέον της μιάμισης δεκαετίας στον 21ο αιώνα, έχει παρεμβληθεί αρκετή πραγματωμένη δυστοπία. Η σκοτεινιά του Millennium, στην οποία μας εισήγαγαν οι Radiohead με το «OK Computer», κατέφτασε – αν και όχι με την ίδια μορφή για όλους. «Είκοσι χρόνια μετά, το “OK Computer” γοητεύει για τους ίδιους ακριβώς λόγους. Δεν είναι θεματικός δίσκος, αλλά έχει ενότητα και με τις πρώτες του νότες ηλεκτρίζει την ατμόσφαιρα με τους στίχους, τα εμπνευσμένα εφέ στις κιθάρες και την εύθραυστη φωνή του Τομ Γιορκ. Το άλμπουμ, που κλείνει την πρώτη τριλογία του γκρουπ, έχει την ιδιαίτερη σφραγίδα των Radiohead που άφησαν άφωνους όσους ήθελαν να τους συγκρίνουν με τα υπόλοιπα συγκροτήματα της brit pop», όπως λέει ο τραγουδοποιός Γιώργης Χριστοδούλου στην «Κ». Περίτεχνες συνθέσεις
Και η νεότερη γενιά εξειδικευμένων μουσικών ακροατών, εντούτοις, επανέρχεται στο «OK Computer», εντάσσοντάς το στην προσωπική της μουσική μυθολογία. «Παρότι η εικοσαετία είναι ένα διάστημα που, ακόμη κι αν ένας δίσκος θεωρείται κλασικός, του χαρίζει μιαν αχλή vintage αντικειμένου, το “OK Computer” αντιστέκεται με ευκολία σ εαυτήν την ωραιοποιημένη και εκ του ασφαλούς παρελθοντολαγνική προσέγγιση. Με τις φαινομενικά απλές, αλλά στην πραγματικότητα περίτεχνες, κιθαριστικές συνθέσεις να ντύνουν τα φωνητικά με τη χαρακτηριστική χροιά του Τομ Γιορκ, και διαθέτοντας κάποια από τα πιο διάσημα τραγούδια του συγκροτήματος, διεκδικεί και κερδίζει με το σπαθί του μια θέση στα ακουστικά κάθε μουσικόφιλου», αναφέρει ο Κωνσταντίνος Μπούγας στην «Κ». Κέρδισαν ασυλία
Σε μία από τις πιο διασκεδαστικές κριτικές για το άλμπουμ, ο Πολ Μόρλεϊ είχε γράψει το 1997 στο περίφημο περιοδικό Uncut: «Οι avant-pop καλλιτέχνες, όπως οι Radiohead, έχουν κερδίσει ασυλία από τη δυσλειτουργία του τερματικού θανάτου μιας ποπ κουλτούρας που έχει πάρει τον κακό τον δρόμο και είναι έτοιμοι να προσφέρουν τα παράξενα ελιξίριά τους, ώστε να μας θεραπεύσουν από μια τρομακτική ασθένεια (την ασθένεια της πληροφορίας), η οποία επηρεάζει τον πυρήνα της συλλογικής μας ζωής. Θεωρητικά μιλώντας».
«Το άλμπουμ αυτό μας άνοιγε ένα μικρό παράθυρο στο τι θα ερχόταν με τον νέο του ήχο, αλλά και με τον στίχο, και μας προειδοποιούσε ότι αυτό θα ήταν νέο, αλλά και σκοτεινό».