Γέμισε με τσούχτρες ο Κορινθιακός Κόλπος
Η εκτεταμένη υπεραλίευση έχει αυξήσει τον αριθμό τους
Μεγάλες διαστάσεις έχει λάβει φέτος η παρουσία μεδουσών στον Κορινθιακό Κόλπο, λόγω της υπεραλίευσης, δηλαδή της μείωσης των ψαριών που περιορίζουν τον αριθμό τους και τις κρατούν μακριά από τις παραλίες. Επίσης, λόγω της υπεραλίευσης, έχουν χαθεί τα φύκια και έχουν αυξηθεί οι αχινοί, που προκαλούν υπο- βρύχια ερημοποίηση. Ομως ο κόλπος «αντιστέκεται». Με τα λιβάδια Ποσειδωνίας, τους υφάλους και τους κοραλλιογενείς σχηματισμούς είναι μια γοητευτική μικρογραφία της Μεσογείου, που φιλοξενεί μικρά κοπάδια από τέσσερα είδη δελφινιών και ένα είδος «υβριδίου», κάτι που δεν έχει παρατηρηθεί πουθενά στον κόσμο.
Αποτέλεσμα της κίνησης των θαλάσσιων ρευμάτων, αλλά και της υπεραλίευσης, είναι οι διαστάσεις που έχει λάβει φέτος η παρουσία μεδουσών στον Κορινθιακό Κόλπο. Και δεν είναι η μόνη συνέπεια: η υπεραλίευση πλήττει τα θαλάσσια λιβάδια ποσειδωνίας και οδηγεί στη μείωση των θηρευτών των αχινών, που οδηγεί με τη σειρά της στην αύξησή τους και στην «υπερβόσκηση» των υποθαλάσσιων οικοσυστημάτων. Οι επιστήμονες ζητούν να κηρυχθεί στο σύνολό του ο Κορινθιακός θαλάσσια προστατευόμενη περιοχή, κάτι που έχει πλέον δρομολογηθεί.
Τα οικολογικά προβλήματα του Κορινθιακού Κόλπου ήταν το θέμα της τελευταίας συνεδρίασης της Επιτροπής Περιβάλλοντος της Βουλής. Η συζήτηση ξεκίνησε από το ζήτημα που απασχολεί φέτος όλες τις παράκτιες περιοχές: τη μεγάλη αύξηση των μεδουσών. «Οι μέδουσες στον Κορινθιακό είναι κάτι σαν τον πυρετό σε ένα μικρό παιδί. Επειδή δεν ξέρει να μας πει αν πονάει, καταλαβαίνουμε ότι υπάρχει κάποιο πρόβλημα και το ψάχνουμε. Οι μέδουσες μας δείχνουν την έκταση της υπεραλίευσης. Μόνο όταν χάσουμε τις ανέσεις μας, καταλαβαίνουμε πόσο σημαντικό είναι να διαφυλάξουμε τον φυσικό πλούτο», ανέφερε ο Σταμάτης Χαλβατζής, πρόεδρος του Συνδέσμου Προστασίας και Ορθολογικής Ανάπτυξης του Κορινθιακού «ο Αρίων». «Αυτό που γίνεται στον Κορινθιακό δεν έχει προηγούμενο. Είναι μια κλειστή θάλασσα και δεν μπορεί να επιτρέπεται χωρίς καμία προστασία και ελεγκτικούς μηχανισμούς να γίνεται υπεραλίευση και μάλιστα από γρι γρι», προσέθεσε ο δήμαρχος Κορινθίων, Αλέξανδρος Πνευματικός.
«H αύξηση των μεδουσών είναι ένα συγκυριακό πρόβλημα», εκτίμησε ο Παναγιώτης Παναγιωτίδης, διευθυντής ερευνών στο ΕΛΚΕΘΕ. «Οι μέδουσες του πελάγους, αυτές που τσιμπούν πολύ ενοχλητικά, εγκλωβίζονται πολλές φορές σε κόλπους από τυχαία γεγονότα, όπως τα ρεύματα και οι άνεμοι. Γι’ αυτό πιστεύω ότι το φαινόμενο θα υποχωρήσει».
Ομως η υπεραλίευση του Κορινθιακού είναι γεγονός και έχει πολλές συνέπειες. Η Μαρία Σαλωμίδου, επιστημονική υπεύθυνη σε πρόγραμμα αξιολόγησης των θαλάσσιων ειδών και οικοτόπων στη χώρα μας, συμμετέχει στη μελέτη του Κορινθιακού από το 2009. «Λόγω της υπεραλίευσης έχουν χαθεί τα φύκια σε μεγάλη έκταση και στον Κορινθιακό. Η έλλειψη των σαργοειδών ψαριών, που είναι εξειδικευμένοι θηρευτές των αχινών, προκαλεί την ανεξέλεγκτη αύξησή τους. Οι αχινοί, που είναι... “τα κατσίκια της θάλασσας”, προκαλούν υποβρύχια ερημοποίηση. Στον Κορινθιακό υπάρχει και ένα άλλο πρόβλημα, η παράνομη αλιεία του πετροσωλήνα, για τη συλλογή του οποίου καταστρέφονται τα βράχια των ακτών». Παλιές «αμαρτίες»
Υπάρχουν όμως και οι «παλαιές αμαρτίες». «Η απόρριψη λάσπης από το εργοστάσιο παραγωγής αλουμινίου έχει πλέον σταματήσει, αλλά το πρόβλημα των 40 ετών απόρριψης δεν έχει τελειώσει», ανέφερε ο Γιώργος Παπαθεοδώρου, καθηγητής Θαλάσσιας Γεωλογίας στο Πανεπιστήμιο Πατρών. «Σήμερα η κόκκινη λάσπη, που έχει εκατοντάδες φορές υψηλότερες συγκεντρώσεις βαρέων μετάλλων από τα φυσικά ιζήματα, καταλαμβάνει περισσότερα από 200 τ. χλμ. στον πυθμένα του Κορινθιακού», ανέ- φερε, επισημαίνοντας ότι δεν υπάρχει σχέδιο για την αποκατάσταση του οικοσυστήματος.
Παρ’ όλα αυτά, ο Κορινθιακός «αντιστέκεται». Οπως ανέφερε η κ. Σαλωμίδου, ο κόλπος με τα λιβάδια ποσειδωνίας, τις υποθαλάσσιες εκλύσεις αερίων, τους υφάλους και τους κοραλλιογενείς σχηματισμούς είναι μια γοητευτική μικρογραφία της Μεσογείου. Οπως συμπλήρωσε ο Αλέξανδρος Φραντζής, πρόεδρος του Ινστιτούτου Κητολογικών Ερευνών «Πέλαγος», ο Κορινθιακός φιλοξενεί τέσσερα είδη δελφινιών και μάλιστα έχει καταγραφεί και ένα είδος «υβρίδιο», κάτι που δεν έχει παρατηρηθεί πουθενά στον κόσμο. Επιπλέον, δημιουργούνται «μεικτά» κοπάδια από διαφορετικά είδη, κάτι που δεν συμβαίνει ανοιχτοπέλαγα. Οι επιστήμονες ζητούν να ενταχθεί ο Κορινθιακός στο δίκτυο των θαλάσσιων Natura, κάτι που έχει ήδη δρομολογηθεί από το υπουργείο Περιβάλλοντος. «Η ένταξη του Κορινθιακού στις προστατευόμενες περιοχές μπορεί να αποτελέσει το πρώτο, πολύ σημαντικό θεσμικό βήμα», ανέφερε η Κατερίνα Ιγγλέζη, πρόεδρος της Επιτροπής Περιβάλλοντος της Βουλής. «Ο Κορινθιακός “βρέχει” τέσσερις περιφέρειες, επομένως ένας ενιαίος χωρικός σχεδιασμός θα αποτελέσει χρήσιμο εργαλείο».
Μειώνονται οι θηρευτές των αχινών και αυτοί με τη σειρά τους αυξάνονται και ευθύνονται για «υπερβόσκηση» των υποθαλάσσιων οικοσυστημάτων.