Χάθηκαν 2 τρισ. στην κτηματαγορά από 2009 έως 2017
Χαμηλή ποιότητα ακινήτων και υψηλοί φόροι ενέτειναν τις πιέσεις στις αξίες
υπολογίζεται το πλήγμα που επέφερε η κρίση στις αξίες των ακινήτων στη διάρκεια του διαστήματος 2009-2017, σύμφωνα με εκτιμήσεις εταιρείας συμβούλων ακίνητης περιουσίας. Η αξία της κτηματαγοράς συρρικνώθηκε στα χρόνια της ύφεσης κατά 65%. Το γεγονός ότι η πλειονότητα των ακινήτων είναι μη ποιοτικά σε συνδυασμό με τους υψηλούς φόρους ενέτεινε τις πιέσεις στις αξίες.
υπολογίζεται το οικονομικό κόστος της κρίσης στην αγορά ακινήτων της χώρας (20092017), καθώς, σύμφωνα με υπολογισμούς της εταιρείας παροχής συμβουλών στην αγορά ακινήτων CBRE - Atria, η αξία της κτηματαγοράς έχει υποχωρήσει κατά 65% μέχρι σήμερα, από περίπου 3 τρισ. ευρώ που υπολογιζόταν η αξία των ακινήτων πριν από την κρίση σε περίπου 1 τρισ. ευρώ σήμερα. Οπως αναφέρει ο επικεφαλής της CBRE Atria, Γιάννης Περρωτής, το πρόβλημα είναι ότι η πλειονότητα των ακινήτων της χώρας είναι μη ποιοτικά, με αποτέλεσμα να επηρεάζονται ακόμα περισσότερο λόγω της οικονομικής κρίσης, μεγεθύνοντας τις απώλειες.
«Το ζήτημα είναι ότι η πλειονότητα των ακινήτων της χώρας είναι μη ποιοτικά, είτε πρόκειται για παλιά διαμερίσματα σε δευτερεύουσες περιοχές, είτε για χωράφια σε μη τουριστικά σημεία, είτε για καταστήματα ή γραφεία χαμηλών προδιαγραφών σε μη εμπορικά σημεία», τονίζει ο κ. Περρωτής. Αυτά είναι και τα ακίνητα που έχουν υποστεί τις μεγαλύτερες απώλειες, με την υψηλή φορολογία που έχει επιβληθεί στο μεσοδιάστημα να προκαλεί περαιτέρω υποβάθμιση της αξίας των εν λόγω περιουσιών.
Το βέβαιο είναι ότι παραδείγματα απώλειας αξίας της τάξεως του 6065%, ή και ακόμα περισσότερο, είναι εύκολο να βρεθούν στην αγορά ακινήτων. Σύμφωνα με στοιχεία μεσιτικών γραφείων επί πραγματικών συναλλαγών στην αγορά ακι-
Η αξία της κτηματαγοράς έχει υποχωρήσει κατά 65% τα τελευταία οκτώ χρόνια.
νήτων, ένα νεόδμητο διαμέρισμα πέμπτου ορόφου και επιφανείας 60 τ.μ. στην Ανω Κυψέλη που πωλήθηκε 150.00 ευρώ το 2008, στο τέλος του 2016 πωλήθηκε εκ νέου αντί μόλις 60.000 ευρώ, πτώση της τάξεως του 60%. Αντίστοιχα, ένα νεόδμητο διαμέρισμα στους Αμπελοκήπους που πωλήθηκε 270.000 ευρώ πριν από την οικονομική κρίση, σήμερα πωλείται αντί μόλις 120.000 ευρώ, με την υποχώρηση της αξίας να αγγίζει το 125%. Αντίστοιχα, τρεις φορές χαμηλότερα πωλείται σήμερα κτίριο γραφείων στην πλ. Βάθης, από 600.000 ευρώ το 2009 σε 200.000 ευρώ.
Ασφαλώς δεν λείπουν και οι «ακραίες» περιπτώσεις, δηλαδή ακίνητα που να πωλούνται σε σχεδόν «συμβολικές» τιμές της τάξεως των 3.000 - 4.000 ευρώ. Πρόκειται κυρίως για παλαιές κατασκευές σε υποβαθμισμένα σημεία του κέντρου, τα οποία οι ιδιοκτήτες τους προσπαθούν να ξεφορτωθούν «όσο όσο», προκειμένου να εξυπηρετήσουν άλλες ληξιπρόθεσμες οφειλές τους. Ωστόσο, σύμφωνα με φορείς της αγοράς ακινήτων, τέτοιου είδους πωλήσεις είναι λιγοστές και αφορούν ακίνητα που ακόμη και αν η αγορά λειτουργούσε φυσιολογικά, δύσκολα θα έβρισκαν αγοραστές.
Υπενθυμίζεται πως με βάση τα στοιχεία της ΤτΕ, η πτώση τιμών στην αγορά κατοικίας πανελλαδικά από τις αρχές της κρίσης έως σήμερα αγγίζει το 42% (44% στην Αθήνα και 46% στη Θεσσαλονίκη), ενώ το φετινό πρώτο τρίμηνο υποχώρησαν κατά 1,7% σε ετήσια βάση. Για το σύνολο του 2016, με βάση τα αναθεωρημένα στοιχεία, οι τιμές των διαμερισμάτων μειώθηκαν με ετήσιο ρυθμό 2,4%. Πάντως, σύμφωνα με τον υποδιοικητή της ΤτΕ, Θεόδωρο Μητράκο, ο κύκλος της αποκλιμάκωσης των αξιών στην αγορά κατοικίας φαίνεται πως οδεύει προς την ολοκλήρωσή του.
Αξίζει βέβαια να σημειωθεί ότι εκτός από την πτώση της αξίας των ακινήτων, ο κλάδος έχει καταγράψει και άλλες απώλειες. Για παράδειγμα, έχουν καταρρεύσει οι επενδύσεις σε κατοικίες, με τις σωρευτικές απώλειες της περιόδου 2008-2016 να αγγίζουν τα 23,6 δισ. ευρώ. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο τέλος του προηγούμενου έτους, οι επενδύσεις σε κατοικίες δεν ξεπέρασαν το 0,7% του ΑΕΠ (περίπου 1,3 δισ. ευρώ), έναντι 9,9% του ΑΕΠ το 2007 (25 δισ. ευρώ).