Ο γρίφος εκσυγχρονισμού των ΜΕΚΟ

Ο –μερικός– εκσυγχρονισμός των (γερμανικής σχεδίασης) τεσσάρων φρεγατών τύπου ΜΕΚΟ υπήρξε εξαρχής από τους όρους που το Π.Ν. έθετε σε κάθε ενδιαφερόμενο για το πρόγραμμα των νέων φρεγατών. Οι τέσσερις φρεγάτες τύπου ΜΕΚΟ («Υδρα», «Σπέτσαι», «Ψαρά», «Σαλαμίς») αποτελούν ακόμη και σήμερα την αιχμή του δόρατος του Π.Ν., ωστόσο έπειτα από συνεχή υπηρεσία που κυμαίνεται ανάμεσα στα 30 και τα 22 έτη, και δίχως Εκσυγχρονισμό Μέσης Ζωής (ΕΜΖ), έχουν φθάσει στα όρια των αντοχών τους, παρά τις φιλότιμες προσπάθειες των στελεχών του Π.Ν.

Οι ΜΕΚΟ (παρελήφθησαν η «Υδρα» το 1992, η «Σπέτσαι» το 1996, η «Ψαρά» το 1998 και η «Σαλαμίς» το 1999) αποτέλεσαν τη δεκαετία του ’90 μια επιλογή που έφερε τότε την Ελλάδα στην πρωτοπορία, ενώ επιβεβαίωσε ακόμα μία σταθερά, την επιλογή κυρίων μονάδων επιφανείας που ναυπηγούνται στην Ευρώπη. Με εκτόπισμα 3.350 τόνων, μήκος 117 μέτρων και ταχύτητα 30 κόμβων, η κλάση ΜΕΚΟ ήταν από τις πιο γρήγορες φρεγάτες της εποχής της. Βέβαια, μια σύγκριση με τις δυνατότητες που προσφέρει σήμερα η FDI, ακόμη και αν είναι θεμιτή προκειμένου να φανεί η αλλαγή σε σχέση με τη δεκαετία του ’90, δεν είναι ιδιαίτερα βάσιμη, καθώς τα άλματα της τεχνολογίας έκτοτε είναι πραγματικά τεράστια. Πρόκειται για σύγκριση ανάμεσα σε αναλογικά ηλεκτρονικά συστήματα και

πλήρως δικτυοκεντρικές, ψηφιακές πλατφόρμες. Οι ΜΕΚΟ διαθέτουν μεν συστήματα εγγύς προστασίας (CIWS) τύπου Phalanx, ωστόσο η αντιαεροπορική προστασία τους είναι μάλλον περιορισμένη. Βέβαια, οι ΜΕΚΟ διέθεταν εξελιγμένα –για την εποχή– ηλεκτρονικά αντίμετρα.

Οι συζητήσεις που βρίσκονται αυτήν τη στιγμή σε εξέλιξη είναι απολύτως συνδεδεμένες με την εξεύρεση λύσης στο ζήτημα των ναυπηγείων, ώστε οι φρεγάτες ΜΕΚΟ να εκσυγχρονιστούν στην Ελλάδα. Αν και η ανάγκη για τη διατήρηση των επιχειρησιακών ικανοτήτων τους σε υψηλά επίπεδα είναι δεδομένη, εξίσου σημαντική θεωρείται και η –κάποια στιγμή– εμπλοκή των ελληνικών ναυπηγείων στη διαδικασία ανανέωσης του Π.Ν. Μέχρι πρότινος η συζήτηση εντός του Π.Ν. αφορούσε τον εκσυγχρονισμό και των τεσσάρων ΜΕΚΟ. Ωστόσο, αυτήν τη στιγμή περιστρέφεται γύρω από την πιο ρεαλιστική πιθανότητα της αναβάθμισης των δύο ΜΕΚΟ που βρίσκονται στις τάξεις του Π.Ν. για λιγότερα χρόνια («Ψαρά» και «Σαλαμίς») και η αξιοποίηση των δύο παλαιότερων («Υδρα», «Σπέτσαι») σε άλλους ρόλους.

Αυτονόητα, όπως είθισται σε αυτές τις περιπτώσεις, τμήματα από κάποιο από τα παλαιότερα πλοία μπορεί να χρησιμοποιηθεί προκειμένου να μειωθεί το κόστος εκσυγχρονισμού των δύο νεότερων. Υπενθυμίζεται ότι ο προϋπολογισμός για τον εκσυγχρονισμό και των τεσσάρων ΜΕΚΟ είχε ανέλθει (έπειτα από αρκετά «παζάρια» ανάμεσα στο υπουργείο Εθνικής Αμυνας και το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους) σε 560 εκατ. ευρώ. Αν και τώρα οι προβλέψεις δαπανών περιορίζονται στην αγορά των νέων FDI, θεωρείται δεδομένο ότι οι δύο ΜΕΚΟ θα αναβαθμιστούν σε τέτοιο βαθμό που θα τους δοθεί η δυνατότητα ενεργού υπηρεσίας για ακόμα 10 με 15 έτη, χρονικό διάστημα ικανό έως ότου προχωρήσει και το υπόλοιπο ναυπηγικό πρόγραμμα του Π.Ν.

Αυτή τη στιγμή η συζήτηση περιστρέφεται γύρω από την πιο ρεαλιστική πιθανότητα της αναβάθμισης των δύο νεότερων από τις τέσσερις φρεγάτες.