Ενα εικοσιτετράωρο με τη συγγραφέα Σοφία Νικολαΐδου
07.30-09.30
Πρώτη κίνηση: ανοίγω το παράθυρο να δω τον ήλιο, βγάζω το κεφάλι μου να τεστάρω τη θερμοκρασία. Διπλός ελληνικός καφές (σκέτος), ενημέρωση και αλληλογραφία. Γρήγορο περπάτημα πάνω κάτω στην Αγίου Δημητρίου, τέσσερα χιλιόμετρα, τριάντα πέντε λεπτά. Εδώ οι πιο καθαρές σκέψεις, οι λύσεις σε προβλήματα που χθες το βράδυ φαίνονταν βουνό. Η εκκίνηση του μυαλού και του σώματος. Μ’ αρέσει να περπατώ στην πόλη. Τα πόδια μου ξέρουν πού να στρίψουν για να αποφύγουν τα σπασμένα πλακάκια στο πεζοδρόμιο, από ποια πάροδο επιτίθεται το φως, πόσο διαρκεί ένα φανάρι. Η παραλία είναι μια κατεβασιά και πάνω μου λειτουργεί σαν ντεπόν. Εκεί μου περνάνε όλα.
09.30-14.30
Πηγαίνω με τα πόδια στη δουλειά. Το Τμήμα Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ του ΑΠΘ βρίσκεται εκεί που βράζει η αγορά, στο ύψος της Βενιζέλου. Διασχίζω την Εγνατία, τη βουή και την αντάρα του κέντρου, ώσπου να φθάσω στη σχολή και στο γραφείο μου. Μάτια κι αυτιά ανοιχτά, γιατί πάντα κάτι συμβαίνει εκεί, στον δρόμο. Μια εικόνα, μια φράση που ακούγεται – και αίφνης ανάβει τα φώτα του μυαλού. Η εργασιακή μέρα είναι γεμάτη μαθήματα, συναντήσεις με φοιτήτριες και φοιτητές. Είμαι καινούργια στο πανεπιστήμιο (τα τρία τελευταία χρόνια δουλεύω εκεί) και το απολαμβάνω. Είχαν προηγηθεί είκοσι πέντε χρόνια δουλειάς στα σχολεία, στην αρένα της τάξης (όσοι εκπαιδευτικοί διαβάζουν τώρα, καταλαβαίνουν).
Εξακολουθώ να πιστεύω πως το δασκαλίκι είναι η πιο ωραία δουλειά του κόσμου: χαρίζει νιάτα. Eνα παραπάνω στο πανεπιστήμιο, όπου οι συνθήκες δεν είναι ασφυκτικές, όπως συχνά συμβαίνει στο σχολείο. Το αντικείμενό μου είναι η Δημιουργική Γραφή. Περνάω όλη τη μέρα μου με λέξεις. Με ιστορίες ανθρώπων. Με συναρπαστικές αφηγήσεις. Κάνω αυτό που αγαπώ. Μεγάλο δώρο – και το θυμίζω κάθε μέρα στον εαυτό μου. Λίγο πριν ξεκινήσει το μάθημα ακούω μουσική, να ανάψουν τα αίματα. Σάουντρακ από ταινίες και σειρές («Peaky Blinders» και Νικ Κέιβ, «What she wrote» της Laura Marling), χιπ χοπ που μου έμαθε να ακούω ο γιος μου (Στίχοιμα στη διαπασών), αγαπημένες μουσικές της μέρας. Και πάντα να μου έρχεται στο μυαλό η ίδια σκηνή: βράδυ στη σχολή, σκοτάδι στους ορόφους, εγώ να ξεκουβαλώ για τη μετακόμιση στο καινούργιο γραφείο, την επομένη αργία, παντού σιωπή και να αντηχεί όπερα στο έρημο κτίριο (ανεξίτηλη στιγμή, σαν από ταινία).
Οι ώρες του μαθήματος είναι ώρες χαράς. Iσως έχει να κάνει με το αντικείμενο που είναι δημιουργικό, ίσως με το γεγονός ότι τα παιδιά μάς μαθαίνουν πάντα καινούργια πράγματα – κι αυτό είναι ζωή.
14.30-16.00
Επιστρέφω με τα πόδια στο σπίτι. Το μεσημεριανό φαγητό είναι απόλαυση. Τις περισσότερες φορές μαγειρεύει ο άντρας μου, ο Σάκης Σερέφας, που είναι μερακλής και ξέρει να δια- λέγει πεντανόστιμα καλούδια, σπανιότερα εγώ. Είναι ένα χαλαρωτικό διάλειμμα που σπάει τη μέρα στα δυο και μου δίνει τη φόρα για να συνεχίσω. Eνα τεταρτάκι κλείνω τα μάτια μου, για να καθαρίσει το μυαλό από τα σκουπίδια της μέρας.
16.00-22.30
Γρήγορος καφές για να στυλωθώ, αν έχω μεταπτυχιακό μάθημα ή σεμινάριο δημιουργικής γραφής. Ειδάλλως: γράψιμο, διάβασμα. Αλλωστε το ένα δεν υπάρχει χωρίς το άλλο. Στο σπίτι είμαι νομάδας. Δεν έχω γραφείο, γράφω και διαβάζω παντού, ακόμα και στο χαλί. Ούτε τακτικές συγγραφικές ώρες έχω ούτε σταθερό πρόγραμμα, λειτουργώ σαν κομάντο. Μόλις οσμιστώ την τρύπα μέσα στη μέρα, φτιάχνω ένα κουκούλι απομόνωσης και χώνομαι μέσα εκεί για να γράψω. Είναι ο απόλυτα δικός μου χρόνος. Καμιά φορά μπορεί να πάει ώς τα μεσάνυχτα. Oταν σηκώνω τα μάτια από την οθόνη, πραγματικά δεν ξέρω πώς πέρασε η ώρα.
«Μόλις οσμιστώ την τρύπα μέσα στη μέρα, φτιάχνω ένα κουκούλι απομόνωσης και χώνομαι μέσα εκεί για να γράψω. Είναι ο απόλυτα δικός μου χρόνος».
22.30-1.30
Διάβασμα στον καναπέ (πάντα με το μολύβι στο χέρι). Ή βόλτες και ποτά, γέλια με φίλους (η πιο μυοχαλαρωτική ένεση). Ή σινεμά (είμαι σινε-τζάνκι). Ή σειρά στο σπίτι (όταν κολλάω, κολλάω). Ή ταβανοθεραπεία και χάζεμα (έτσι αδειάζει το μυαλό, καθαρίζει). Κάποια βράδια γυρνάω σαν το αρνί στη σούβλα στο κρεβάτι. Aλλα, πάλι, κοιμάμαι σαν πουλάκι. Μέχρι την επόμενη μέρα. Το καινούργιο βιβλίο της Σοφίας Νικολαΐδου «Vor. Πέρα από τον νόμο» θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Μεταίχμιο τον Νοέμβριο του 2021.