Η ΕΚΤ θα αγοράζει ελληνικά ομόλογα και μετά την απόσυρση των μέτρων
– Πόσο κοντά είναι οι ελληνικές τράπεζες στην αλλαγή της επενδυτικής βαθμίδας και ποια είναι η σημασία αυτής της εξέλιξης;
– Η πρόοδος στα κόκκινα δάνεια, η αφθονία ρευστότητας και η κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών δημιουργούν πρόσφορο έδαφος για νέες αναβαθμίσεις. Αλλά για να μπορέσουν οι τράπεζες να φτάσουν την επενδυτική διαβάθμιση απαιτείται και η αναβάθμιση του Δημοσίου κατά 1 έως 3 βαθμίδες, ανάλογα με τον οίκο αξιολόγησης. Η επιτυχία επενδυτικής διαβάθμισης θα συνεπάγεται για τις τράπεζες περαιτέρω μείωση των ασφαλίστρων κινδύνου στα επιτόκια χρηματοδότησής τους, καθώς και βελτίωση των συνθηκών ρευστότητας. Συγχρόνως, θα τις βάλει στο ραντάρ των διεθνών επενδυτικών κεφαλαίων, μαζί με όλη την ελληνική οικονομία και τις επιχειρήσεις.
– Η κυβέρνηση έχει ως στόχο την αποεπένδυση του Δημοσίου από τις συστημικές τράπεζες, μεταξύ των οποίων και από την Εθνική, όπου έχει τη μεγαλύτερη συμμετοχή με ποσοστό 40%. Σε τι ορίζοντα εκτιμάτε ότι θα ήταν το καλύτερο δυνατό να δρομολογηθεί αυτή η στρατηγική;
– Για την εύρυθμη λειτουργία της τράπεζας αυτό που έχει σημασία είναι να ακολουθούνται οι χρηστοί κανόνες εταιρικής διακυβέρνησης, ασχέτως αν οι μέτοχοι είναι το Δημόσιο ή ιδιώτες, μεγαλομέτοχοι όπως μεγάλα ταμεία του εξωτερικού ή Ελληνες μικρομέτοχοι. Η Εθνική ακολουθεί αυστηρά τους κανόνες αυτούς και έχει επανειλημμένως εισπράξει τα εύσημα από τον επόπτη και τους αξιολογικούς οίκους. Για παράδειγμα, ανακηρύσσεται από την Capital Finance International για πέντε συναπτά έτη από το 2017 έως και το 2021 ως η εταιρεία με την καλύτερη εταιρική διακυβέρνηση στην Ελλάδα.
Ετσι, πιστεύω ότι η οποιαδήποτε αλλαγή στο ιδιοκτησιακό καθεστώς της Εθνικής δεν θα επηρεάσει τη λειτουργία της, ούτε μακροπρόθεσμα τη μετοχή της. Κατά συνέπεια και η χρονική στιγμή μεταφοράς τμήματος του ιδιοκτησιακού καθεστώτος από τον μεγαλομέτοχο σε ιδιώτες μετόχους αποκτά δευτερεύουσα σημασία ή και μηδαμινή.
– Κατά πόσον το Δημόσιο και οι τράπεζες εκτιμάτε ότι θα διατηρήσουν το καθεστώς της κατ' εξαίρεση συμμετοχής στα προγράμματα της ΕΚΤ ακόμα και μετά την απόσυρση των έκτακτων μέτρων;
– Εκτιμώ ότι τα ελληνικά ομόλογα θα συνεχίσουν να είναι αντικείμενα αγοραπωλησίας από την ΕΚΤ στο πλαίσιο της νομισματικής της πολιτικής. Οι δηλώσεις ανώτερων αξιωματούχων της ΕΚΤ, όσο και η εκφρασμένη αντίληψη των αξιολογικών οίκων και της αγοράς δείχνουν ότι θα ακολουθηθεί μια πολύ σταδιακή προσέγγιση περιορισμού της σημερινής επεκτατικής νομισματικής πολιτικής, η οποία δεν θα δημιουργήσει αναταράξεις αναφορικά με την απόσυρση των έκτακτων μέτρων στήριξης.
– Ενόψει της συζήτησης, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, για την αναθεώρηση του Συμφώνου Σταθερότητας, ποια χαρακτηριστικά πρέπει να έχει κατά τη γνώμη σας η αναθεώρηση και ποια θα ήταν τα βιώσιμα επίπεδα πρωτογενούς πλεονάσματος για την Ελλάδα;
– Σε αντιδιαστολή με το προ πανδημίας παρελθόν, φαίνεται να υπάρχει συναίνεση στην Ευρώπη για μια ελαφρώς διαφορετική δημοσιονομική πολιτική. Πρώτον, έγινε αντιληπτή η χρησιμότητα μιας αντικυκλικής δημοσιονομικής πολιτικής. Η αντικυκλική πολιτική των τελευταίων δύο ετών βοήθησε στην ύφεση, αλλά πρέπει να εφαρμοστεί και σε περιόδους ισχυρής ανάπτυξης ώστε να χτιστεί δημοσιονομικό μαξιλάρι που θα βοηθήσει σε μια νέα μελλοντική ύφεση. Δεύτερον, στον καθορισμό ετήσιων στόχων για το δημοσιονομικό ισοζύγιο, είναι επιθυμητό οι δημόσιες επενδύσεις, αυτές που οδηγούν σε μακροχρόνια βιώσιμη ανάπτυξη, να έχουν μικρότερο ειδικό βάρος στον υπολογισμό των ελλειμμάτων.
Οσο για την Ελλάδα, ήδη στο Σχέδιο Προϋπολογισμού γίνεται πρόβλεψη για μικρό πρωτογενές δημοσιονομικό πλεόνασμα το 2023. Η Ελλάδα θα πιεστεί από τους εταίρους στην επίτευξη πρωτογενών πλεονασμάτων διαρκείας, αλλά οι απαιτήσεις προβλέπω να είναι ελαφρώς πιο ρεαλιστικές σε σχέση με την εποχή πριν από την πανδημία.
– Εκτός από πρόεδρος της Εθνικής, είστε και πρόεδρος του Μορφωτικού Ιδρύματος της τράπεζας, του γνωστού ΜΙΕΤ. Πώς θα περιγράφατε την επιδιωκόμενη ανανέωση στόχων για το ίδρυμα; Εχετε καταλήξει στο πρόσωπο που θα αναλάβει καθήκοντα διευθυντή;
– Σήμερα οι ηλεκτρονικές προσβάσεις σε σπάνια βιβλία και αρχεία έχουν αλλάξει τους ρυθμούς και τα δεδομένα της έρευνας, επιβάλλοντας τη διεύρυνση των δραστηριοτήτων του ΜΙΕΤ ώστε να απευθύνεται, πέραν του αναγνωστικού κοινού, και σε ένα ευρύτερο κοινό που αναζητεί να προσεγγίσει την πολιτιστική ταυτότητα του τόπου μας χωρίς πνευματικούς αποκλεισμούς.
Η διεύρυνση αυτή βρίσκεται σε πολύ καλά και έμπειρα χέρια, όπως είναι οι επιστήμονες ακαδημαϊκοί που μετέχουν στο Διοικητικό του Συμβούλιο μαζί με υψηλόβαθμα στελέχη της τράπεζας. Ο νέος διευθυντής του ιδρύματος θα παραλάβει μια ξεκάθαρη εικόνα των νέων παραμέτρων που θα συνθέτουν την αποτελεσματική λειτουργία του ιδρύματος. Η ολοκλήρωση αυτής της διαδικασίας είναι σε εξέλιξη.
Για να μπορέσουν οι τράπεζες να φτάσουν την επενδυτική διαβάθμιση απαιτείται και η αναβάθμιση του Δημοσίου.