Τιμές στον εκτοξευτήρα του πολέμου
Οπόλεμος, που έχει ως αξίωμα τον θάνατο, την ερήμωση και τη βία, φέρνει μαζί με την οδύνη και τη φρίκη, την ασήκωτη στέρηση και ακρίβεια. Η φωτιά στην Ουκρανία ανέβασε κι άλλο το ήδη υψηλό λόγω πανδημίας κόστος των τροφίμων. Που βαραίνει τις εστίες δυσανάλογα. Στις πλούσιες χώρες, το φαγητό απορροφά το 17% των καταναλωτικών δαπανών και στις φτωχές το 40%, σύμφωνα με την Oxfam. Στις ΗΠΑ, το φτωχότερο 20% των οικογενειών ξοδεύει σε τρόφιμα το 27% των εισοδημάτων του, ενώ το πλουσιότερο 20% το 7%.
Πάντα ο πόλεμος, που ταπεινώνει και πνεύμα και ύλη, εκτροχίαζε το τρένο των τιμών. Σύμφωνα με έρευνα του VoxEU και στοιχεία της Τράπεζας της Αγγλίας, στον
Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ο πληθωρισμός έπληξε, μαζί με τα λοιπά δεινά, όλη την Ευρώπη. Κατέγραφε ετήσια άνοδο 50% σε Γερμανία και Γαλλία, 25% στο Ηνωμένο Βασίλειο, 17% στις ΗΠΑ, μετά την είσοδό τους στον πόλεμο το 1916. Στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο υπερπληθωρισμός άγγιξε από τα μεγαλύτερα ύψη στην παγκόσμια ιστορία. Στην Ελλάδα κορυφώθηκε τον Νοέμβριο του 1944, όταν ανέβαινε κατά 18% κάθε ημέρα, οι τιμές διπλασιάζονταν κάθε τέσσερις ημέρες και εκδόθηκε το μεγαλύτερο σε ονομαστική αξία χαρτονόμισμα (100 δισ. δρχ.)
που κυκλοφόρησε ποτέ στη χώρα (Δ. Γουνόπουλος). Η μεγαλύτερη εκτίναξη σημειώθηκε τον Ιούλιο του 1946 στην Ουγγαρία, με τον υπερπληθωρισμό να καταγράφει ημερήσια άνοδο 207% και τις τιμές να διπλασιάζονται κάθε 15 ώρες! Παρέμεινε υψηλός έως το 1950.
Ο πόλεμος όλα τα χαλάει, και ανθρώπινο και φυσικό κεφάλαιο, και μόχθο και ζωές. Ερείπια ακμαίων πόλεων, κράτος του ζόφου, αίμα και χώμα σκληρό σαν τη σιωπή δεν αποδίδουν. Οι υπερηχητικοί πύραυλοι, οι τορπίλες, οι βόμβες ελεύθερης πτώσης, τα βομβαρδιστικά, οι εκτοξευτήρες, οι ρουκέτες, τα drones κοστίζουν· το φαΐ σώνεται· κατάκλειστα τα ουκρανικά λιμάνια. Τα είδη θα καταστούν για πολλούς δυσεύρετα μέχρι ο εφιάλτης να λήξει και να σβηστεί από τους ισολογισμούς του κόσμου. Η αύξηση του κόστους των τροφίμων θα ωθήσει εντός του 2022 στην ακραία φτώχεια 65 εκατομμύρια ανθρώπους, εκτιμά η Oxfam. Αν σ' αυτούς προστεθούν τα 198 εκατ. άτομα που, λόγω πανδημίας, θα αγγίξουν τα όρια της εξαθλίωσης μέσα στο τρέχον έτος, όπως υπολογίζει η Παγκόσμια Τράπεζα, ο αριθμός των νέων πάμφτωχων θα ξεπεράσει μέσα σε ένα χρόνο το ένα τέταρτο του δισεκατομμυρίου. Και ο πόλεμος, που έγινε πρόσθετο μέλος σε ανθρώπινα σώματα, δεν έχει ακόμη ορατό τέρμα.