Αιώνια συμφέροντα, φίλοι και συμμαχίες

ΟΣέρβος πρόεδρος Αλεξάνταρ Βούτσιτς περνάει δύσκολες ώρες. Εως τώρα ισορροπούσε μια χαρά μεταξύ Ρωσίας και Δύσης, με «ολίγη» από Κίνα και Τουρκία, εξαργυρώνοντας με άνετες εκλογικές πλειοψηφίες στο εσωτερικό την τακτική «με όλους καλά προς όφελος της Σερβίας». Ομως, με την ουκρανική κρίση τα πράγματα ζορίζουν για εκείνον.

Η Δύση, απ' όπου έρχονται τα λεφτά και οι επενδύσεις που κρατούν όρθια την οικονομία και του δίνουν ευρωπαϊκή προοπτική, τον πιέζει να συνταχθεί μαζί της με τις κυρώσεις εναντίον του Κρεμλίνου. Οι Ρώσοι τού δίνουν όπλα, φυσικό αέριο, μα κυρίως στήριξη διεθνώς στο θέμα του Κοσόβου, που είναι και το καυτό εθνικό ζήτημα για τους Σέρβους. Αν η Μόσχα πάψει να μπλοκάρει στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ την αναγνώριση του Κοσόβου, το λίκνο του σερβικού έθνους χάνεται και τύποις για το Βελιγράδι. Με ανοιχτό το πράσινο φως από το Σ.Α. του ΟΗΕ, ένας μετά τον άλλον οι διεθνείς οργανισμοί, όσοι δεν το έχουν κάνει έως τώρα, θα το δεχθούν στους κόλπους τους, κι εκεί θα τελειώσουν όλα για τους Σέρβους. Αμερικανοί και Ευρωπαίοι πιέζουν ασφυκτικά τον Βούτσιτς να κλείσει το θέμα του Κοσόβου με μια αμοιβαίως αποδεκτή λύση με τους Αλβανούς, ώστε να σβήσει μια σιγοκαίουσα εθνικιστική εστία στα δυτικά Βαλκάνια. Ο Σέρβος ηγέτης αντιστέκεται, αλλά η αναπάντεχη(;) «πισώπλατη μαχαιριά» του Πούτιν τον έχει κάνει να αισθάνεται ότι χάνει το έδαφος κάτω από τα πόδια του. Ο Ρώσος πρόεδρος κατά τη συνάντησή του στο Κρεμλίνο με τον γ.γ. του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, δεν δίστασε να του δηλώσει πως οι αυτοανακηρυχθείσες δημοκρατίες του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ έχουν το ίδιο δικαίωμα να ανακηρύξουν την ανεξαρτησία τους, με βάση το προηγούμενο της απόφασης του Διεθνούς Δικαστηρίου για το Κόσοβο. Ο κυνισμός του Πούτιν να βάλει στο τραπέζι το Κόσοβο ως ανταλλάξιμο με τις διεκδικούμενες περιοχές της ανατολικής Ουκρανίας προκάλεσε σοκ στο Βελιγράδι. Ο Βούτσιτς και η διπλωματία του συνειδητοποιούν με οδυνηρό τρόπο ότι για τον, υποτίθεται, μέγα προστάτη του έθνους τους το περίφημο «αξίωμα Πάλμερστον», σύμφωνα με το οποίο δεν υπάρχουν αιώνιοι φίλοι και εχθροί, παρά μόνον αιώνια συμφέροντα, είναι υπεράνω όλων. Ο Πούτιν κρατούσε χρόνια στο συρτάρι το χαρτί του Κοσόβου για να το εργαλειοποιήσει στα γεωπολιτικά του σχέδια. Και τώρα είναι έτοιμος να το διαπραγματευθεί, εφόσον χρειαστεί, για να νομιμοποιήσει την αρπαγή εδαφών με τη μορφή ανεξάρτητων «κρατών» στην ανατολική Ουκρανία. Μια τέτοια προοπτική εξασθενεί τα αποθέματα αντιστάσεων του Βούτσιτς στις εντεινόμενες δυτικές πιέσεις για το Κόσοβο.