Ερωτας που βάφεται με αίμα
Παράσταση με κείμενα του Παντελή Μπουκάλα σε σκηνοθεσία Θοδωρή Γκόνη
ΜΑΡΩΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΟΥ «Ας αποφασίσουμε ποτέ να μην εμπιστευτούμε πια την καρδιά μας σε γυναίκα», ακούγεται στην αρχή. Και αργότερα: «Η γυνή είναι η κλέπτρια της ζωής. Η γυνή είναι η βακτηρία του διαβόλου. Η γυνή είναι άφευκτον παράπτωμα».
Τη μικρή σκηνή του Θεάτρου οδού Κυκλάδων «Λευτέρης Βογιατζής» μοιράζονται τρεις θαυμάσιοι ηθοποιοί –η Αννα Καλαϊτζίδου, ο Μιχάλης Τιτόπουλος, η Μαρία Χάνου– και τρεις ταλαντούχοι μουσικοί – η Αθηνά Λαμπίρη, ο Τάσος Μισυρλής και ο Δημήτρης Χατζηζήσης. Περίπου μία ώρα κρατάει η παράσταση και στη διάρκειά της οι ηθοποιοί δίνουν τον λόγο στους μουσικούς, σε ένα διάλογο με πρόζα και τραγούδια, μια καλοκαρδισμένη θεατρική σύνθεση που αναπτύσσεται αβίαστα και με γοργό ρυθμό. Το κουβάρι της αφήγησης αρχίζει να ξετυλίγεται με ένα σφύριγμα – άλλοτε ως θεατρικό αναλόγιο, άλλοτε ως απαγγελία ποιημάτων και άλλοτε ως ηλεκτρισμένη ροκ συναυλία. Μέσα στο φωτισμένο κάδρο από νέον που θα ταίριαζε «Το σφαγείο του έρωτα»
σε μουσική σκηνή, «Το σφαγείο του έρωτα» δανείζεται στοιχεία από διαφορετικά είδη θεάματος και μας σπρώχνει, άλλοτε με χιούμορ κι άλλοτε με σκληρότητα και πόνο, στην επικράτεια του πόθου και του πάθους.
Ο έρωτας ή ο θάνατος βρίσκεται στο επίκεντρο αυτού του έργου; Είναι η ανδρική παραφορά, η γυναικεία απιστία ή οι
παραδοσιακές κοινωνικές αντιλήψεις που μετατρέπουν εκείνον σε θύτη κι εκείνη σε θύμα; Εντέλει, όλα αυτά είναι τόσο παλαιά όσο ένα ξεπερασμένο εγχειρίδιο ανθρώπινης φυσιολογίας του 19ου αιώνα, τόσο ελληνικά όσο η δημοτική μας ποίηση –από τις παραλογές έως το καθαυτό ερωτικό τραγούδι– ή τόσο σύγχρονα όσο οι στίχοι της ροκ μουσικής που ακούμε, ή οι λέξεις των αστυνομικών ρεπορτάζ που διαβάζουμε;
«Το σφαγείο του έρωτα» βασίζεται στο «Αίμα της αγάπης» του Παντελή Μπουκάλα, σε σκηνοθεσία Θοδωρή Γκόνη. Στη μελέτη «Αίμα της αγάπης» (εκδ. Αγρα) –με υπότιτλο «Ο πόθος και ο φόνος στη δημοτική ποίηση»– ο δημοσιογράφος και βραβευμένος ποιητής συνεχίζει την έρευνά του πάνω στο δημοτικό τραγούδι και στις επώνυμες διακλαδώσεις του, κινούμενος εδώ στην «επικράτεια του έρωτα», που είναι «κατακόκκινη από το αίμα που ρέει εντός της άφθονο και ακατάσχετο», όπως σχολιάζει ο ίδιος. «Η φυσικότητα του έρωτα είναι η υπερβολή, η παραφορά. Στο σφαγείο του έρωτα, έτσι όπως το εικονογραφούν τα δημοτικά τραγούδια της αγάπης και οι συγκλονιστικές παραλογές, επικυρώνονται με τρόπο εναργή, αν όχι σκληρό, οι περίφημοι στίχοι του Διονυσίου Σολωμού: “Ερως και Χάρος πάντοτε / δουλεύουν εδώ κάτου”», συμπληρώνει.
Με αφετηρία το συγκεκριμένο υλικό εκκινεί ο σκηνοθέτης
Θοδωρής Γκόνης, που μαζί με την Ελένη Στρούλια και τον Ανδρέα Ανδρέου επεξεργάστηκαν δραματουργικά την έμπνευσή τους. Τα κείμενα του έργου προέρχονται βεβαίως από τη δημοτική ποίηση, αλλά επίσης από παραμύθια και δοκίμια πάνω στις σχέσεις των φύλων. Ο Γκόνης, φανατικός θαμώνας των παλαιοβιβλιοπωλείων, ανέσυρε από την πλούσια βιβλιοθήκη του καλοδιαλεγμένα κείμενα για να «συνομιλήσουν» με τη δημοτική ποίηση: «Τα μυστήρια του συζυγικού έρωτος» του Γεωργίου Ν. Κυριακίδου (1882), τη «Φυσιολογία της γυναικός» του Πάολο Μαντεγκάτσα (1902), τα «Παραμύθια της Χαλιμάς» και «Τα παραμύθια του Περώ». Στο σκηνικό αποτέλεσμα είναι καθοριστικός ο ρόλος του συνθέτη Φώτη Σιώτα, ο οποίος υπογράφει τη μουσική της παράστασης συνδέοντας με ήχους τα κειμενικά περάσματα από το λόγιο στο λαϊκό και από το παραδοσιακό στο σύγχρονο.
Τη μικρή σκηνή του Θεάτρου οδού Κυκλάδων «Λευτέρης Βογιατζής» μοιράζονται τρεις θαυμάσιοι ηθοποιοί και τρεις ταλαντούχοι μουσικοί.